Αν μου έλεγαν να τοποθετήσω τη ζωή μου σε μια κλίμακα ευτυχίας, το πικ της θα ήταν μεταξύ είκοσι και τριάντα ετών. Εχω προσπαθήσει πολλές φορές να αποκρυπτογραφήσω τα αίτια της ευτυχίας μου τότε. Η νιότη είναι η προφανής απάντηση, αλλά αν κοιτάξεις πίσω της θα διακρίνεις τις επιμέρους απαντήσεις. Την ανεμελιά, την ορμητικότητα, την περιέργεια, την αισιοδοξία. Τη διάθεση να κατακτήσεις τον κόσμο και την ακράδαντη πεποίθηση ότι θα το καταφέρεις.

Πεποίθηση κάπως ουτοπική, αλλά λογική ως απόρροια μιας αναγκαίας για τη νιότη άγνοιας, την οποία μόνο οι απογοητεύσεις τής μετέπειτα ζωής μπορούν να σβήσουν. Κοινώς, όταν φας τα χαστούκια, τις ματαιώσεις και τις απορρίψεις, όταν αρχίζεις να πληρώνεις το ρεύμα με τον πενιχρό μισθό σου και συνειδητοποιείς ότι δεν δύνασαι να πας τρεις μέρες διακοπές, όταν καταλάβεις ότι τα όνειρα θέλουν κόπο και θα ματώσεις πάνω στην προσπάθεια και ότι κανείς δεν σου εγγυάται και πάλι ότι θα τα κάνεις πραγματικότητα, μόνο τότε καταλαβαίνεις ότι δεν μπορείς να είσαι υπέρμετρα αισιόδοξος, ούτε ανέμελος.

Αυτή είναι όμως η συνήθης πορεία ενός ανθρώπου καθώς βαδίζει στις δεκαετίες της ζωής του. Μέχρι τώρα, τουλάχιστον, έτσι ήταν και αυτό έδειχναν και οι έρευνες, καταγράφοντας την καμπύλη της ευτυχίας μας και δίνοντας της ένα σχήμα U: είναι υψηλή στη νεότητα, πέφτει στη μέση ηλικία και επανέρχεται ξανά μόλις επέλθει το γήρας.

Αυτή η «Καμπούρα της απόγνωσης», όπως την έχουν ονομάσει, δεν υπάρχει πια. Τα νεότερα δεδομένα δείχνουν ότι η ευτυχία έχει μια διαφορετική εξέλιξη και η αναμενόμενη κυριαρχία της κατά τα χρόνια της νεότητας είναι παρελθόν. Σήμερα οι νέοι δηλώνουν δυστυχισμένοι περισσότερο από ποτέ. Και αυτό διαπιστώνεται σε όλον τον κόσμο, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα από οικονομολόγους: «Από ένα σχήμα καμπύλης U περάσαμε σε μια κατηφόρα χιονοδρομικής πίστας», αναφέρουν οι επικεφαλής της.

Το χειρότερο είναι ότι οι νέοι του σήμερα, οι οποίοι διανύουν τα νιάτα τους χωρίς την απόλαυση της αίσθησης της ευτυχίας, δεν είναι βέβαιο ότι θα νιώσουν ευτυχισμένοι αργότερα στη ζωή τους. Οπως εξηγούν οι ερευνητές, η πορεία τους μπορεί να είναι ίδια με των προκατόχων τους, δηλαδή μπορεί να γίνουν ακόμα πιο δυστυχισμένοι αργότερα, στη μέση ηλικία τους.

Είναι στενάχωρο να σκέφτεσαι ότι η θλίψη καταλαμβάνει κάποιον από τόσο νωρίς και θα τον συντροφεύει στο μεγαλύτερο μέρος της ύπαρξής του, αλλά αυτό θα συμβεί στην Generation Z, το πιθανότερο. Θα είναι η πιο δυστυχισμένη γενιά, συγκρινόμενη με τις προηγούμενες, τους Millennials, τους Gen X και τους Boomers.

Πρόκειται για μια από τις πιο δυσοίωνες διαπιστώσεις, ο νέος να έχει χάσει ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της ηλικίας του, τη χαρά. Να μην έχει αυτό που λογίζεται ως κινητήριος δύναμη για να ορμήσει στη ζωή με φόρα, με την άγνοια του κινδύνου και της ματαίωσης. Να νιώθει βαρύς από τα είκοσι, τι φοβερό πράγμα, πόσο αταίριαστο με τη φρέσκια όψη του.

Και γιατί νιώθουν έτσι οι νέοι σήμερα; Νομίζω ότι αρκεί λίγη αντίληψη για να το κατανοήσεις. Ζούμε στην εποχή που η αισιοδοξία αναζητείται με το κιάλι, που καταπλακώνεται συνεχώς από τις απανωτές κρίσεις, που εξατμίζεται και η τελευταία σταγόνα της από τις ψυχές μας. Ολες οι γενιές έζησαν δυσκολίες, αλλά είχαν την ελπίδα ότι θα φτιάξουν τα πράγματα, ότι κάτι καλύτερο έρχεται, ότι με σκληρή δουλειά και υπομονή κάτι θα καταφέρουν. Ο σημερινός άνθρωπος δεν σκέφτεται και, κυρίως, δεν αισθάνεται έτσι. Νιώθει ότι βαδίζει σε τούνελ χωρίς φως.

Από ποια χαραμάδα να μπει η χαρά στη νιότη σου όταν βλέπεις τα πάντα γύρω σου συμπαγή και τετελεσμένα; Οι σημερινοί νέοι ξέρουν ότι δύσκολα θα βρουν δουλειά προτού μπούνε στο πανεπιστήμιο. Ξέρουν ότι αν βρουν, θα παίρνουν λίγα. Ξέρουν ότι θα μένουν μέχρι τα τριάντα στο πατρικό γιατί δεν θα μπορούν να αντέξουν τα έξοδα. Ξέρουν ότι το μέλλον τους θα είναι δυστοπικό σε έναν πλανήτη που βιώνει την κρίση της κλιματικής αλλαγής και της καταστροφής. Ξέρουν ότι αυτά που ξέρουν δύσκολα θα αλλάξουν.

Και τι να τους πεις; Πώς να τους εμψυχώσεις εσύ, από τα χαρακώματα της μέσης ηλικίας σου, βυθισμένη στο βάθος της καμπύλης;

Για πρώτη φορά το χάσμα γενεών γεφυρώνεται από κάτι τόσο άσχημο, τη θλίψη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News