Η κυβέρνηση έδωσε τη Δευτέρα (15.12) μια πρώτη απάντηση στα αιτήματα των αγροτών οι οποίοι αρνήθηκαν να προσέλθουν σε συνάντηση με τον Πρωθυπουργό την ίδια ημέρα. Μέσω του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστα Τσιάρα, η κυβέρνηση είπε ότι υπάρχει περιθώριο παρεμβάσεων στα εξής:

—Στο κόστος παραγωγής, στην ενέργεια, στα καύσιμα, στον ΕΛΓΑ για τις αποζημιώσεις και σε ό,τι αφορά την ενίσχυση των κλάδων που πλήττονται, όπως οι κτηνοτρόφοι.

Αυτή η πρώτη απάντηση της κυβέρνησης δεν έκλεισε το θέμα. Ποια είναι όμως η μεγάλη εικόνα και ποια αιτήματα μπορούν να γεφυρώσουν το χάσμα κυβέρνησης-αγροτών; Ας τα πάρουμε με τη σειρά.

Πηγές του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης το οποίο έχει αναλάβει, υπό τον συντονισμό του αντιπροέδρου Κωστή Χατζηδάκη, να κοστολογήσει τα αιτήματα των αγροτών και να παρουσιάσει την κυβερνητική θέση στον άτυπο αυτό διάλογο που γίνεται μέσω ανταλλαγής e mail μετά την άρνηση ορισμένων αγροτοσυνδικαλιστών να ανταποκριθούν στην πρόσκληση του Πρωθυπουργού να συζητήσουν όλα τα αιτήματα διά ζώσης, ομαδοποιούν τον κατάλογο των όσων διεκδικούν οι αγρότες.

Συγκεκριμένα, στο πρώτο κεφάλαιο είναι τα θεσμικά αιτήματα που σκοντάφτουν είτε στο Σύνταγμα και τον διαχωρισμό των εξουσιών (όπως «η παραγραφή όλων των δικογραφιών για τις κινητοποιήσεις στους αγωνιστές αγρότες με απόφαση της Βουλής») είτε στη συμφωνία κυβέρνησης με την Ευρωπαική Επιτροπή για το μέλλον του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η απάντηση στο αίτημα των αγροτών «να υπάρξει εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ και των ελεγκτικών μηχανισμών των επιδοτήσεων και να μην ενταχθεί στην ΑΑΔΕ» είναι ξεκάθαρα «Οχι».

Στα αιτήματα αυτά, όπως και στην κατάργηση της υποχρέωσης των αγροτών που παίρνουν επιδοτήσεις να βάζουν στην αίτηση τον Αριθμό Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ-ΚΑΕΚ) όπως έχουν δηλώσει στο Κτηματολόγιο όλα τα χωράφια και αυτά κάτω των 20 στρεμμάτων με το επιχείρημα της «πολυιδιοκτησίας», η κυβερνητική θέση είναι αρνητική, καθώς σε αυτά τα στοιχεία στηρίζεται ο ηλεκτρονικός έλεγχος αν οι επιδοτήσεις καταβάλλονται μόνο στους πραγματικούς δικαιούχους.

Επίσης αυτό που απορρίπτει είναι το αίτημα να καταργηθεί το ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής που στέλνει ο παραγωγός από το χωράφι, καθώς έτσι θα καταρρεύσει κάθε έλεγχος τόσο στην παραγωγή όσο και στο εμπόριο.

Τα οικονομικά αιτήματα των μπλόκων

Το δεύτερο κεφάλαιο είναι τα καθαρά οικονομικά αιτήματα στα οποία η κυβέρνηση έχει θετική στάση και η απάντηση στα περισσότερα από αυτά είναι «Ναι».

Συγκεκριμένα, πρώτο στον κατάλογο αυτό είναι η ολοκλήρωση των καθυστερούμενων επιδοτήσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ (για όλους τους αγρότες προς τους οποίους υπάρχουν οφειλές μόλις ολοκληρωθεί ο έλεγχος) και εν συνεχεία μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026 η επιστροφή των χρημάτων που κλάπηκαν και επιστράφηκαν ή δεσμεύτηκαν από τη Δικαιοσύνη στους πραγματικούς δικαιούχους.

Η κυβέρνηση μάλιστα αποδέχεται το αίτημα να αποδοθούν οι πολιτικές και ποινικές ευθύνες, κάτι που ήδη πράττει, αλλά και «να δοθούν τα ονόματα στην δημοσιότητα», όπως ζητούν οι αγρότες.

Το δεύτερο αίτημα είναι η μείωση του κόστους παραγωγής. Η κυβέρνηση αποδέχεται και ήδη αύξησε το ποσό επιστροφής ειδικού φόρου κατανάλωσης για το πετρέλαιο που χρησιμοποιούν οι αγρότες στην κίνηση των μηχανημάτων ή τα θερμοκήπια, με επαναπροσδιορισμό των λίτρων ανά καλλιέργεια, αλλά απορρίπτει την πρόταση να είναι αφορολόγητο το πετρέλαιο στην αντλία γιατί εκεί δεν μπορεί να υπάρξει κανένας έλεγχος.

Το τρίτο αίτημα που αποδέχεται είναι η μείωση στην τιμή του αγροτικού ρεύματος στα 8 λεπτά ανά Kwh (από 9,2 λεπτά σήμερα) για δύο ακόμη χρόνια κατ’ ελάχιστον. Οι αγρότες ζητούν να πέσει η τιμή στα 7 λεπτά.

Στο ίδιο πνεύμα, ο αρμόδιος για τον προϋπολογισμό υπουργός Θάνος Πετραλιάς εξετάζει μείωση του ΦΠΑ για τα αγροτικά εφόδια, όπως και σειρά φορολογικών κινήτρων για αγορά γεωργικών μηχανημάτων και φορτηγών νέας τεχνολογίας.

Η κυβέρνηση εξετάζει επίσης να υπάρξει «πάγωμα οφειλών» σε ασφαλιστικούς οργανισμούς, ΚΕΑΟ, ΔΟΥ, τράπεζες, ΔΕΗ και ρύθμιση των χρεών με άτοκες δόσεις χωρίς προκαταβολή, στο πλαίσιο των γενικότερων ρυθμίσεων «δεύτερης ευκαιρίας».

Αποζημιώσεις για την «Ευλογιά»

Στα οικονομικά αιτήματα, τα οποία η κυβέρνηση επιδιώκει να ικανοποιήσει κατά προτεραιότητα καθώς το πρόβλημα είναι μεγάλο, το κυριότερο είναι οι αποζημιώσεις των κτηνοτρόφων που έχασαν τα κοπάδια τους λόγω της ευλογιάς.

Η οδηγία που έχει δοθεί προς τον ΕΛΓΑ είναι να υπάρξει πλήρης αποζημίωση για τα θανατωμένα ζώα, αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος και αυξημένες επιδοτήσεις για την ανασύσταση των κοπαδιών. Για την αύξηση των αποζημιώσεων θα πρέπει να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση (σ.σ. με τα νέα όρια που θα πρέπει να ενσωματώσει στον κανονισμό του ο ΕΛΓΑ) και μεταφορά των αναγκαίων πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό στον ΕΛΓΑ.

Ακόμη εξετάζεται μηχανισμός αποζημιώσεων (πάλι από τον ΕΛΓΑ) για τις εισοδηματικές απώλειες από το μηδενισμό της παραγωγής σε γάλα, κρέας και αναπαραγωγή ζώων για τουλάχιστον 12-24 μήνες.

Ετσι ικανοποιείται πλήρως το αίτημα των αγροτών «να αλλάξει ο κανονισμός του ΕΛΓΑ ώστε να ασφαλίζει και να αποζημιώνει την παραγωγή και το κεφάλαιο στο 100% από όλους τους φυσικούς κινδύνους και νόσους σε όλα τα στάδια της παραγωγής με επαρκή κρατική χρηματοδότηση».

Επίσης δόθηκε εντολή στον αρμόδιο υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστα Τσιάρα να εξετάσει τις δυνατότητες έκτακτης ευρωπαϊκής ενίσχυσης με την αξιοποίηση ειδικών κονδυλίων της ΕΕ για την ανακούφιση κτηνοτρόφων, όπως εφαρμόστηκε σε Ισπανία και Πορτογαλία για αντίστοιχες ζωονόσους.

Είναι απορίας άξιον πώς μέχρι σήμερα δεν έχει ανακοινωθεί από τον υπουργό μια τέτοια (προφανής) πρωτοβουλία η οποία θα έπρεπε ήδη να έχει αναληφθεί από τον ίδιο.

Στο… ζύγι εισοδηματικές ενισχύσεις

Το τρίτο κεφάλαιο, στον κατάλογο του οικονομικού επιτελείου, είναι τα γενικότερα οικονομικά αιτήματα στα οποία μπορεί να υπάρξουν βελτιώσεις που οδηγούν σε εισοδηματικές ενισχύσεις με μέτρο, αλλά είναι αδύνατον να ικανοποιηθούν στο σύνολό τους, καθώς τα περισσότερα θεωρούνται «μαξιμαλιστικά» αλλά, το κυριότερο, έχουν τεράστιο δημοσιονομικό κόστος, το οποίο ξεπερνά ακόμη και το αποθεματικό εκτάκτων αναγκών για το 2026 και σε καμιά περίπτωση δεν έχει προβλεφθεί στον προϋπολογισμό του νέου έτους που ψηφίζεται την Τρίτη από τη Βουλή.

Τα αιτήματα αυτά είναι:

– Να θεσπιστούν κατώτερες εγγυημένες τιμές που καλύπτουν το κόστος παραγωγής και αφήνουν βιώσιμο εισόδημα που καλύπτει τις βιοποριστικές ανάγκες και τα έξοδα καλλιέργειας.

– Να διπλασιαστούν οι αγροτικές συντάξεις.

Τα μεσοπρόθεσμα έργα

Το τέταρτο, τελευταίο, κεφάλαιο είναι τα μέτρα και τα έργα που θα εξασφαλίσουν τη μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της ελληνικής γεωργίας και κτηνοτροφίας και κυρίως την ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα.

Τα αιτήματα που ικανοποιούνται είναι:

– Να γίνουν τα αναγκαία έργα υποδομής τα οποία διεκδικεί σε κάθε περιοχή ο αγροτικός κόσμος (π.χ.  άρδευση και αντιπλημμυρική/αντιπυρική θωράκιση, αγροτική οδοποιία κ.λπ.).

-Να σταματήσουν οι αθρόες εισαγωγές και οι «Ελληνοποιήσεις» ομοειδών προϊόντων χωρίς δασμούς π.χ. Mercosur.

Αλλά λέει η ΕΛΣΤΑΤ, άλλα δήλωναν στον ΟΠΕΚΕΠΕ

Ενώ η χώρα βρίσκεται σε αυτή τη λεπτή φάση με τα μπλόκα των αγροτών να εμποδίζουν τις μετακινήσεις και τον εφοδιασμό της αγοράς, ενόψει μάλιστα των γιορτών, τη Δευτέρα ανακοινώθηκε η έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ για τη διάρθρωση των καλλιεργειών και την πορεία της κτηνοτροφίας στη χώρα για το 2023.

Εστω και με χρονική καθυστέρηση, όσοι γνώριζαν τα στοιχεία της έρευνας και ταυτόχρονα είχαν γνώση των δηλώσεων αγροτών και κτηνοτρόφων για να πάρουν τις επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ, ασφαλώς και έπρεπε να έχουν αντιληφθεί τι πραγματικά συνέβαινε.

Γιατί άλλα στοιχεία έχει και δείχνει η ΕΛΣΤΑΤ κι άλλα τα στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ που έφταναν στις Βρυξέλλες. Το όμως λένε οι αριθμοί;

Φθίνει η γεωργία…

Το 2023, συγκριτικά με το 2020, ο συνολικός αριθμός των εκμεταλλεύσεων της Χώρας σημειώνει μικρή μείωση, ενώ η χρησιμοποιούμενη γεωργική έκταση (ΧΓΕ) παρουσιάζει μικρή αύξηση.

Ο αριθμός των εκμεταλλεύσεων μειώνεται σε όλες τις κατηγορίες χρήσης γης. Μείωση παρουσιάζεται επίσης στις εκτάσεις με «Αροτραίες καλλιέργειες», «Αμπέλια» (αμπέλια και σταφιδάμπελα) και τις «Αρδευόμενες εκτάσεις». Ακολουθώντας την αύξηση της συνολικής ΧΓΕ, οι εκτάσεις με «Πολυετείς (δενδρώδεις) καλλιέργειες», «Καλλιέργειες σε θερμοκήπια» και οι «Λοιπές καλλιεργούμενες εκτάσεις» παρουσιάζουν αύξηση.

…ανεβαίνει η κτηνοτροφία

Στον συνολικό αριθμό των εκμεταλλεύσεων που εκτρέφουν ζώα, το 2023 σε σχέση με το 2020 παρατηρείται αύξηση.

Αναλυτικότερα, σημειώνεται αύξηση στον αριθμό των εκμεταλλεύσεων που εκτρέφουν πουλερικά και αυτών που εκτρέφουν μελίσσια, ενώ ο αριθμός των εκμεταλλεύσεων που εκτρέφουν τα υπόλοιπα είδη ζώων μειώνεται. Ο αριθμός των εκτρεφόμενων ζώων παρουσιάζει αύξηση σε όλες τις κατηγορίες ζώων πλην των αιγοειδών.

Το ζωικό κεφάλαιο, το 2023 συγκριτικά με το 2020, σε σύνολο Χώρας, παρατηρείται μείωση του αριθμού των εκμεταλλεύσεων που εκτρέφουν βοοειδή (-7,4%), προβατοειδή (-5,4%), αιγοειδή (-13,6%) και χοίρους   (-18,3%). Αντιθέτως, αύξηση παρουσιάζει ο αριθμός των εκμεταλλεύσεων που εκτρέφουν πουλερικά (+8,3%) και μελίσσια (+12,5%).

Σε ό,τι αφορά στον αριθμό των εκτρεφόμενων ζώων, συγκρίνοντας το 2023 με το 2020, σε σύνολο Χώρας, παρατηρείται αύξηση του αριθμού των βοοειδών (+1,3%), των προβατοειδών (+3,5%), των χοίρων (+3,8%) και των πουλερικών (+10,4%). Ο αριθμός των αιγοειδών σημειώνει μείωση κατά 9,9%, ενώ όσον αφορά στον αριθμό των κυψελών μελισσών παρατηρείται αύξηση κατά 15,3%.

Από τα στοιχεία του αριθμού των εκτρεφόμενων ζώων, ανά περιφέρεια, προκύπτει ότι στην Κεντρική Μακεδονία εκτρέφεται ο μεγαλύτερος αριθμός βοοειδών (142.860 ζώα). Στην Κρήτη και τη Δυτική Ελλάδα εκτρέφεται ο μεγαλύτερος αριθμός προβατοειδών (2.379.775 και 1.526.053 ζώα, αντίστοιχα) και αιγοειδών (553.066 και 402.347 ζώα, αντίστοιχα). Στην Ήπειρο εμφανίζεται ο μεγαλύτερος αριθμός εκτρεφόμενων χοίρων (168.664 ζώα) και πουλερικών (11.318.800 ζώα). Τέλος, σε ό,τι αφορά στη μελισσοκομία, η Κρήτη και η Κεντρική Μακεδονία είναι οι Περιφέρειες στις οποίες καταγράφεται ο μεγαλύτερος αριθμός κυψελών μελισσών.

Το 2023 συγκριτικά με το 2020, ο αριθμός των απασχολούμενων σε όλες τις κατηγορίες απασχόλησης στη γεωργία – κτηνοτροφία μειώνεται. Επίσης, μείωση καταγράφεται στον αριθμό των ημερών εργασίας σε όλες τις κατηγορίες απασχόλησης στη γεωργία – κτηνοτροφία, εκτός του αριθμού των ημερομισθίων των εποχιακών και λοιπών εργατών.

Η πλειοψηφία των ημερών εργασίας προέρχεται από την απασχόληση των κατόχων των εκμεταλλεύσεων και των μελών της οικογένειάς τους.

Σε ό,τι αφορά στη μορφή απασχόλησης του οικογενειακού εργατικού δυναμικού, σε σύνολο Χώρας, το 2023, από τους 770.435 κατόχους εκμεταλλεύσεων και απασχολούμενα μέλη της οικογένειάς τους, τα 555.444 άτομα (72,1%) απασχολούνται «αποκλειστικά» στη γεωργία – κτηνοτροφία, τα 16.999 άτομα (2,2%) απασχολούνται «κυρίως» και τα 197.991 άτομα (25,7%) απασχολούνται «δευτερευόντως».

Ο χάρτης των καλλιεργειών: Οι αριθμοί

1. Το 2023, συγκριτικά με το 2020, στο σύνολο της Χώρας, τόσο ο συνολικός αριθμός των εκμεταλλεύσεων όσο και ο συνολικός αριθμός των εκμεταλλεύσεων με ΧΓΕ παρουσιάζουν μείωση κατά 0,7% και 1,1%, αντίστοιχα. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των εκμεταλλεύσεων ανέρχεται σε 527.186 το 2023 και σε 530.679 το 2020, ενώ οι εκμεταλλεύσεις με ΧΓΕ ανέρχονται σε 519.764 το 2023 και σε 525.284 το 2020.
2. Η συνολική χρησιμοποιούμενη γεωργική έκταση ανέρχεται σε 28.570 χιλ. στρέμματα το 2023, ενώ το 2020 σε 28.229 χιλ. στρέμματα.
3. Οι περισσότερες εκμεταλλεύσεις με ΧΓΕ καταγράφονται στην Κρήτη (73.874) και ακολουθούν η Πελοπόννησος (68.088) και η Κεντρική Μακεδονία (67.109), ενώ οι περισσότερες χρησιμοποιούμενες γεωργικές εκτάσεις καταγράφονται στην Κεντρική Μακεδονία (5.294 χιλ. στρέμματα) και ακολουθούν η Κρήτη (3.672 χιλ. στρέμματα) και η Θεσσαλία (3.495 χιλ. στρέμματα).

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News