Το αίσχος του οργανισμού πληρωμής των επιδοτήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ) και η επακόλουθη εθνική ντροπή, δηλαδή ο διεθνής εξευτελισμός της χώρας, μας αναγκάζει να σκεφτούμε αν και σε ποια έκταση είμαστε μια διεφθαρμένη χώρα. Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία αποτελούν μια καλή πηγή πληροφοριών στις οποίες μπορούμε να προσθέσουμε τις προσωπικές  μας εμπειρίες και να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ το 2023 διεπράχθησαν, χονδρικά,  δέκα χιλιάδες κακουργήματα και 237 χιλιάδες πλημμελήματα, σύνολο 247 χιλιάδες. Ο ενεργός πληθυσμός της χώρας, δηλαδή ηλικίας 15-65 ετών, είναι 6,7 εκατομμύρια. Αν υποθέσουμε ότι κάθε έγκλημα αντιστοιχεί σε ένα άτομο, προκύπτει ότι το 2,3% του συνολικού πληθυσμού εγκληματεί και ότι το 3,7% του ενεργού πληθυσμού εγκληματεί.

Βέβαια, το πραγματικό ποσοστό εγκληματιών είναι μεγαλύτερο διότι πολλά εγκλήματα δεν αναφέρονται, π.χ. βιασμοί, ξυλοδαρμοί, ληστείες κ.α., και πολλοί αθωώνονται ελλείψει ασφαλών αποδείξεων.

Η διαφθορά δεν φαίνεται μόνον στα εγκλήματα αλλά και σε συναλλαγές και πράξεις που θεωρούνται πλέον δεδομένες, όπως π.χ. πράξεις φοροδιαφυγής. Ποιος πήρε ποτέ απόδειξη από υδραυλικό, μαραγκό, καυστηρατζή, βοθρατζή, ηλεκτρολόγο, κηπουρό, καθαρίστρια ή ταξιτζή; Σπανίως. Και αν απαιτήσεις απόδειξη, δεν ξανάρχονται. Απλά πράγματα.

Υπάρχουν και χειρότερα αλλά σε μικρότερη έκταση, Ποιος γιατρός του Δημοσίου δήλωσε το φακελάκι που πήρε από ασθενή; Ποιος καθηγητής Λυκείου δήλωσε τα λεφτά που εισπράττει από ιδιαίτερα μαθήματα που παρανόμως κάνει;

Να πάμε και πιο ψηλά; Ποιος υπουργός κατήγγειλε προσπάθεια δωροδοκίας; Ουδείς, ενώ ξέρουμε ότι η δωροδοκία ατόμων με εξουσία δεν είναι ασυνήθιστη (βλ. Τσοχατζόπουλος και οι συν αυτώ, Παπαντωνίου που απαλλάχθηκε λόγω αμφιβολιών ενώ το όνομά του αναφερόταν στη Λίστα Λαγκάρντ, συλλήψεις αστυνομικών για συμμετοχή σε κυκλώματα διακίνησης ναρκωτικών, Ευρωβουλευτίνα του ΠΑΣΟΚ που δεν ήξερε ότι στο σπίτι της υπήρχε βαλίτσα με χιλιάδες ευρώ κ.ά.).

Πρέπει, επίσης, να λάβουμε υπ’ όψιν αδικαιολόγητους πλουτισμούς, όπως η περίπτωση, όπως αναφέρθηκε στον Τύπο, του μακαρίτη δημοσιογράφου Τράγκα.

Ακόμη, υπάρχει το θέμα της λίστας Λαγκάρντ που ακόμη ερευνάται, και η καταδίκη του τ. υπουργού Γ. Παπακωνσταντίνου για νόθευση εγγράφου, σύμφωνα με την Wikipedia. Στην λίστα αυτή βρίσκονται 2.062 ονόματα Ελλήνων με καταθέσεις στην τράπεζα HSBC στην Γενεύη.

Ας μην ξεχνάμε και τις χιλιάδες των απλών πολιτών που αγοράζουν τσιγάρα και άλλα προϊόντα από λαθρεμπόρους για να γλιτώσουν μερικά ευρώ, ενισχύοντας έτσι την παρανομία και την απάτη σε βάρος τους κράτους.

Υπάρχουν, βέβαια, και πράξεις που ενέχουν διαφθορά χωρίς να είναι παράνομες και συνεπώς δεν διώκονται και δεν αναφέρονται στις στατιστικές.

Η διαφθορά δεν είναι σαν την θερμοκρασία ώστε να μετριέται με κάποιο θερμόμετρο και να ξέρουμε αν μια κοινωνία είναι άρρωστη λόγω διαφθοράς, ούτε έχουμε πολλές και ακριβείς πληροφορίες. Ομως, από όσα ανέφερα πιο πάνω δημιουργείται, τουλάχιστον σε μένα, ένα πολύ δυσάρεστο αίσθημα ότι «υπάρχει κάτι σάπιο στο κράτος της  Ελλάδας» (παραφράζοντας τον Σαίξπηρ)  και ακόμη ότι «στη σκούφια της τιμιότητας δεν είμαστε η φούντα» (παραφράζοντας πάλι τον Σαίξπηρ).

Φυσικά, δεν είμαστε ούτε η μόνη με εκτεταμένη διαφθορά ούτε η χειρότερη. Η εκτεταμένη και επεκτεινόμενη διαφθορά είναι παγκόσμιο φαινόμενο της εποχής μας. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ανησυχούμε. Αντίθετα, πρέπει να ανησυχούμε.

Η λατρεία του χρήματος, που οδηγεί στη διαφθορά, γίνεται συνεχώς πιο έντονη και πιο εκτεταμένη.

Οι Ρωμαίοι έλεγαν Auri sacra fames, καταραμένη πείνα για χρυσό. Κάτι ήξεραν.

---

Ο Θεόδωρος Π. Λιανός είναι Ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News