Αυτό που αναζητούν οι έλληνες εργαζόμενοι, να θεραπεύσουν τις πληγές της υπερδεκαετούς οικονομικής κρίσης και των μνημονίων ανακτώντας τα χαμένα εισοδήματα από την εργασία τους, θα το φέρουν μέσα στο 2026 οι νόμοι της αγοράς.

Βέβαια, θα αναρωτιέται κανείς… Μια τόσο συγκεκριμένη πρόβλεψη, όταν η Eurostat δυο μέρες πριν ανακοίνωσε ότι οι μισθοί στην Ελλάδα βρίσκονται μόλις στο 47% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, μόλις μια θέση πάνω από την τελευταία Βουλγαρία, είναι η προβολή μιας «αισιόδοξης οικονομικής σκέψης», έχει σχέση με τον προεκλογικό κύκλο και την κλεψύδρα του χρόνου των εκλογών που αδειάζει, ή απλά είναι μέρος της κυβερνητικής προπαγάνδας;

Οχι τίποτε από όλα αυτά.

Η απάντηση είναι η εξής:

– Είναι απλά οι νόμοι της αγοράς εργασίας, η προσφορά και η ζήτηση εργατικών χεριών και εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού που απαιτεί η νέα οικονομία η οποία εισήλθε στην 4η βιομηχανική επανάσταση και την εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης (TN).

Με δυο λέξεις, είναι το «αόρατο χέρι» που θα οδηγήσει τις εξελίξεις παρά το γεγονός ότι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και συμβάσεις εργασίας έχουν παγώσει από την εποχή των μνημονίων, το ελαστικό ωράριο έγινε νόμος με τη δυνατότητα απασχόλησης των εργαζομένων έως και 13 ώρες την ημέρα (έστω και για διάστημα ενός μηνός το χρόνο) και τα Συνδικάτα είναι παροπλισμένα.

Οταν μεγάλες εταιρίες όπως ο Καρέλιας, ο Παπαστράτος, τα διυλιστήρια, ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών και της ενέργειας έχουν ανεβάσει ήδη τον κατώτατο μισθό στα 1.000 ευρώ το μήνα και δεν βρίσκουν εργαζόμενους, τότε κάτι πρέπει να αλλάξει.

Ηδη στο οικονομικό επιτελείο επανεξετάζουν τη θέση τους για τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού (την ερχόμενη άνοιξη) καθώς πλέον με 743 ευρώ καθαρά (880 ευρώ μεικτές αποδοχές) οι βιομηχανίες δεν βρίσκουν ούτε εργάτες, οι επιχειρήσεις δεν βρίσκουν ούτε απόφοιτους λυκείου, τα σουπερμάρκετ ούτε ταμίες και οι γεωργικές επιχειρήσεις ούτε μετανάστες να μαζέψουν τις ελιές.

Η κυβερνητική υπόσχεση ότι θα φτάσει ο κατώτατος μισθός στα 950 ευρώ το μήνα (μεικτά πάντα) σε δυο χρόνια, την άνοιξη του 2027, θεωρείται ξεπερασμένη από την πραγματικότητα. Αρα οι αυξήσεις που θα δοθούν με νόμο, τον ερχόμενο Απρίλιο, θα είναι υψηλότερες με στόχο ο κατώτατος μισθός να φτάσει κατ’ ελάχιστο τα 1.000 ευρώ τον μήνα, παραμονές των εκλογών.

Τα γεγονότα

Σε αυτό το «θεσμικό περιβάλλον», το οποίο απέχει από την πραγματικότητα της αγοράς εργασίας, δεν πρέπει να περάσουν απαρατήρητα ορισμένα γεγονότα:

1. Η όξυνση του δημογραφικού προβλήματος στη χώρα μας που οδηγεί στη σταδιακή συρρίκνωση του πληθυσμού (όσο ο αριθμός των γεννήσεων υπολείπεται των θανάτων), άρα και του εργατικού δυναμικού και συγχρόνως στην αύξηση του ποσοστού πληθυσμού της τρίτης ηλικίας

2. Η επιλογή της «σκληρής μεταναστευτικής πολιτικής» που ναι μεν περιορίζει τον αριθμό των παράνομων μεταναστευτικών ροών, χωρίς ακόμη να έχουν αποδώσει οι συμφωνίες για την είσοδο εργαζομένων (έστω και εποχικά) από τρίτες χώρες.

3. Οι υπάρχουσες ελλείψεις εργατικού δυναμικού στην Ελλάδα που είχαν προσδιοριστεί για το 2024 σε 120.000 άτομα (εκ των οποίων οι 80.000 στον τουρισμό και 40.000 τουλάχιστον στον πρωτογενή τομέα) αριθμοί που αυξάνονται χρόνο με το χρόνο. Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι η αγορά εργασίας στην Ελλάδα «στενεύει» μετά την πανδημία και οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται ολοένα περισσότερο να βρουν προσωπικό. Τα συμπεράσματα αυτά ανήκουν στον Οικονομολόγο του ΟΟΣΑ, Τζεμ Οζγκιουζέλ, ο οποίος παρουσίασε στα Χανιά (στο συνέδριο του Κέντρου Κρήτης για τη δυναμική των πληθυσμών) μελέτη για τις ελλείψεις δεξιοτήτων και τις αναντιστοιχίες στην ελληνική αγορά.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, το 71% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα δηλώνει δυσκολία στην εξεύρεση προσωπικού, ποσοστό χαμηλότερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ αλλά σταθερά υψηλό. Η «στενότητα» της αγοράς έχει αυξηθεί ραγδαία μετά το 2020, ενώ το ποσοστό μεταναστών στη χώρα (11%) υπολείπεται του μέσου όρου των χωρών του ΟΟΣΑ (15%). Οι περισσότεροι μετανάστες διαθέτουν χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης από τους ντόπιους (26% έναντι 42%) και εργάζονται κυρίως σε χαμηλής ειδίκευσης επαγγέλματα, όπως η γεωργία, οι κατασκευές και οι υπηρεσίες. Ωστόσο, σχεδόν οι μισοί (45%) απασχολούνται σε θέσεις κάτω των προσόντων τους.

Ανάκληση από την …εφεδρεία

Με αυτά τα δεδομένα, κατέστη πλέον ανάγκη όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες του ΟΟΣΑ η παροχή κινήτρων για να παραμείνουν ή να επιστρέψουν στην εργασία χιλιάδες συνταξιούχοι, προκειμένου να καλυφθεί ένα μέρος του ελλείματος προσωπικού (και μάλιστα εξειδικευμένου) σε πολλούς τομείς της οικονομίας, αλλά και να μεταφέρουν εμπειρία στις νεότερες γενιές.

Στην Ελλάδα μετά την άρση των αντικινήτρων (περικοπή της σύνταξης κατά 30% στους συνταξιούχους που εργάζονται) 220.000 συνταξιούχοι επέστρεψαν στην αγορά εργασίας με «πέναλτι» την καταβολή πρόσθετης εισφοράς 10%, ένα μέτρο που οδεύει προς κατάργηση.

Οπως εξηγεί ο Νίκος Μηλαπίδης, Γενικός Γραμματέας Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας, οι αγορές εργασίας όλων των χωρών του ΟΟΣΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με τέσσερις μεγα-τάσεις που μεταβάλλουν ριζικά το τοπίο:

τη δημογραφική γήρανση, την τεχνολογική πρόοδο σε συνδυασμό με την τεχνητή νοημοσύνη, τις αναντιστοιχίες δεξιοτήτων και την κλιματική αλλαγή.

Ομως εμείς στην Ελλάδα έχουμε ανάγκη και υποχρέωση να τρέξουμε ταχύτερα.

Κι αυτό το ζήτημα το λύνει ήδη η αγορά. Οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες καθιερώνουν μισθολόγια «ευρωπαϊκά» και όχι «ελληνικά» προκειμένου να προσελκύσουν επιστημονικό προσωπικό με εξειδικευμένες γνώσεις, υπαλλήλους με εμπειρία και δεξιότητες. Αρκεί να ψάξεις…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News