478
|

Πόσο εύκολα φτιάχνεις ζωή;

Σπύρος Κιτσινέλης Σπύρος Κιτσινέλης 19 Οκτωβρίου 2015, 23:01

Πόσο εύκολα φτιάχνεις ζωή;

Σπύρος Κιτσινέλης Σπύρος Κιτσινέλης 19 Οκτωβρίου 2015, 23:01

Στο προηγούμενο άρθρο έγραφα για όλα όσα σταδιακά ανακαλύψαμε εξερευνώντας το διάστημα. Έχουμε πάρει μικρή γεύση από το σύμπαν αλλά και πάλι έχουμε δει δισεκατομμύρια γαλαξίες, δισεκατομμύρια ήλιους στον καθένα, χιλιάδες πλανήτες γύρω από άλλα άστρα, νερό σε άλλους κόσμους… Όσο ψάχνουμε τόσο βλέπουμε πως για πολλά που γνωρίζουμε δεν έχει αποκλειστικότητα η γειτονιά μας. Φυσικά το μεγάλο ερώτημα έχει να κάνει με την ύπαρξη ζωής αλλού και πόσο εύκολα θα μπορούσε να ξεκινήσει. Μια σχετική ερώτηση είναι το πόσο εύκολα θα μπορούσαν να δημιουργηθούν τα χημικά συστατικά που αποτελούν τις βάσεις της ζωής. Ας δούμε την περίπτωση της ζωής εδώ στη Γη. Άλλωστε, η ζωή αλλού μπορεί να έχει μορφή και βάσεις που ούτε καν φανταζόμαστε αλλά δεν γίνεται να μην ξεκινήσουμε τη συζήτηση και την αναζήτηση με σημείο αναφοράς τη ζωή όπως τη γνωρίζουμε.

Το 1924, λοιπόν, o Σοβιετικός βιοχημικός Αλεξάντρ Οπάριν και ο Βρετανός βιολόγος Τζον Χάλντεϊν διατύπωσαν τη θεωρία ότι οι συνθήκες της νεαρής Γης θα ευνοούσαν χημικές αντιδράσεις οι οποίες θα συνέθεταν οργανικές ενώσεις από βασικά υλικά και πως η ζωή αναπτύχθηκε σταδιακά μέσω χημικής εξέλιξης οργανικών μορίων σε μία αρχέγονη σούπα. Μερικά χρόνια αργότερα, το 1952, στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, οι επιστήμονες Στάνλεϊ Μίλερ και Χάρολντ Ούρι αποφάσισαν να ελέγξουν αυτή τη θεωρία και να προσομοιώσουν τις συνθήκες της νεαρής Γης στο εργαστήριο κάνοντας ένα απλό πείραμα που τελικά έγραψε επιστημονική ιστορία. 

Αυτό που έκαναν ήταν να βάλουν σε σφραγισμένα και αποστειρωμένα γυάλινα δοχεία απλές χημικές ουσίες όπως νερό, μεθάνιο, αμμωνία και υδρογόνο. Πρόσθεσαν επίσης ηλεκτρόδια που δημιουργούσαν σπινθήρες για να προσομοιωθούν οι αστραπές. Με κατάλληλη θέρμανση και ψύξη ενός δοχείου με νερό δημιουργούσαν υδρατμούς, οι οποίοι μετά επέστρεφαν στην υγρή μορφή. Και έτσι απλά άφησαν το πείραμα να εξελιχθεί μόνο του. Μετά από λίγες μέρες βρήκαν ότι είχαν δημιουργηθεί οργανικές ενώσεις, αμινοξέα (που χρειάζονται για την παρασκευή πρωτεϊνών), υδατάνθρακες, λιπίδια και άλλα δομικά στοιχεία νουκλεϊκών οξέων. Σε κάποια μεταγενέστερα πειράματα προστέθηκαν ενώσεις όπως υδρόθειο και διοξείδιο του θείου (που θα υπήρχαν σε μεγάλες ποσότητες σε μια νεαρή Γη με έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα) και έτσι δημιουργήθηκαν ακόμη πιο πολύπλοκες ενώσεις. Μάλιστα το 2008, μια επανεξέταση των αρχικών διαλυμάτων του Μίλερ από τα πρώτα πειράματα, έδειξε ότι τα αμινοξέα που είχαν σχηματισθεί ήταν πολλά περισσότερα από όσα είχαν βρει τότε.

Μπορούμε να πούμε δηλαδή ότι τουλάχιστον οι βιοχημικές βάσεις της ζωής φτιάχνονται σχετικά εύκολα αν υπάρχουν βασικά υλικά και ενέργεια, όπως ηλεκτρισμός ή ακτινοβολίες. Άλλωστε έχουμε βρει οργανικές ενώσεις στο διαστρικό διάστημα και σε κομήτες. Τα δεδομένα αυτά σε συνδυασμό με τα ασύλληπτα μεγέθη και νούμερα κόσμων που ανακαλύπτουμε κάνουν το θέμα της ύπαρξης ζωής αλλού μια συζήτηση με σημασία. Στην επιστήμη και στην ανθρώπινη γνωστική περιπέτεια, βέβαια, ακόμη και αν απαντήσεις σε κάτι, νέα και δυσκολότερα ερωτήματα γεννιούνται. Το κατά πόσο η ζωή αλλού είναι πολιτισμός με τον οποίο μπορούμε να επικοινωνήσουμε ξεπερνώντας χωροχρονικά, τεχνολογικά και βιολογικά εμπόδια είναι το επόμενο δύσκολο θέμα συζήτησης. 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News