Τα μάτια, έλεγαν παλιά, είναι τα παράθυρα της ψυχής. Βέβαια, σήμερα η νευροεπιστήμη αποκλείει την ύπαρξή της, καθώς επιβεβαιώνεται ότι όλα πηγάζουν από τον εγκέφαλο, οπότε μπορούμε να πούμε ότι είναι ένας καθρέφτης που αντανακλά βαθιά κρυμμένα συναισθήματα, ακόμα και εκείνα που κάτω από ορισμένες συνθήκες δεν θα θέλαμε να αποκαλύψουμε.

Μάλιστα, ο Αλφρεντ Χίτσκοκ, μετρ της μεταφοράς συναισθημάτων στην κινηματογραφική οθόνη, είχε εμμονή με τα μάτια, εστιάζοντας σε όλες τις ταινίες του στο βλέμμα των πρωταγωνιστών του για να δείξει την ψυχολογική τους κατάσταση. (Δείτε το εκπληκτικό βίντεο του ανώνυμου σινεφίλ Kogonada)

Ωστόσο, φαίνεται ότι ακόμη και η βιολογική ηλικία ενός ατόμου θα μπορούσε να αντικατοπτρίζεται στα χαρακτηριστικά του προσώπου του. Δεν είναι μυστικό ότι ορισμένοι άνθρωποι φαίνονται πιο γερασμένοι από άλλους, και γερνούν πραγματικά πιο γρήγορα, ειδικά μετά από περιόδους έντονου στρες. Τώρα, όμως, αμερικανοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η φυσική εμφάνιση κάποιου μπορεί να αποκαλύψει γι’ αυτόν περισσότερα από όσα φαίνονται με την πρώτη ματιά.

Ερευνητές του Massachusetts General Brigham (σύστημα υγειονομικής περίθαλψης που περιλαμβάνει νοσοκομεία, εκπαιδευτικό ίδρυμα και ερευνητικό κέντρο) ανέπτυξαν το FaceAge.ai, ένα πρωτοποριακό εργαλείο Τεχνητής Νοημοσύνης που εκτιμά με ακρίβεια την ηλικία του προσώπου, ακόμη και την υγεία των ιστών και των κυττάρων του, η οποία προσδιορίζει τη λεγόμενη βιολογική υγεία, χρησιμοποιώντας απλώς μια φωτογραφία προσώπου.

Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην ιστοσελίδα The Lancet Digital Health, το FaceAge χρησιμοποιεί φωτογραφίες προσώπου για να προβλέψει τη βιολογική ηλικία και τα αποτελέσματα επιβίωσης ασθενών με καρκίνο.

Οι ερευνητές του Mass General Brigham εκπαίδευσαν την ΤΝ να αναλύει φωτογραφίες προσώπων ασθενών με καρκίνο και διαπίστωσαν ότι φαίνονταν περίπου πέντε χρόνια μεγαλύτεροι από τη χρονολογική τους ηλικία. Διαπίστωσαν επίσης ότι το FaceAge ξεπέρασε τις προβλέψεις κλινικών γιατρών για το βραχυπρόθεσμο προσδόκιμο ζωής ασθενών που λάμβαναν παρηγορητική ακτινοθεραπεία.

Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι εκτιμήσεις της βιολογικής ηλικίας των ανθρώπων συνδέονται στενά με τη σωματική τους υγεία, η οποία θα μπορούσε να αντικατοπτρίζει την ικανότητά τους να επιβιώνουν από ορισμένες θεραπείες, ανέφεραν οι συντάκτες της μελέτης. Στο μέλλον, δε, η ανάλυση της ηλικίας του προσώπου μπορεί να γίνει πιο χρήσιμη από την ηλικία από μόνη της, βοηθώντας τους γιατρούς να λαμβάνουν δύσκολες αποφάσεις για τη θεραπεία των ασθενών τους, πρόσθεσαν οι ερευνητές.

«Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την ΤΝ για να εκτιμήσουμε τη βιολογική ηλικία ενός ατόμου από φωτογραφίες προσώπου και η μελέτη μας δείχνει ότι οι πληροφορίες μπορούν να είναι κλινικά σημαντικές» δήλωσε ο δρ Χιούγκο Ερτς, εκ των συγγραφέων της δημοσίευσης και διευθυντής του προγράμματος ΤΝ στην Ιατρική (AIM) στο Massachusetts General Brigham. «Αυτή η εργασία καταδεικνύει ότι μια φωτογραφία, όπως μια απλή σέλφι, περιέχει σημαντικές πληροφορίες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη λήψη κλινικών αποφάσεων και στα σχέδια φροντίδας για ασθενείς και κλινικούς ιατρούς. Η (βιολογική) ηλικία, που φαίνεται να έχει κάποιος σε σύγκριση με τη χρονολογική του ηλικία, έχει πραγματικά σημασία. Ατομα με FaceAge νεότερη από τη χρονολογική τους ηλικία τα πηγαίνουν σημαντικά καλύτερα μετά τη θεραπεία του καρκίνου».

Οταν οι ασθενείς μπαίνουν για εξετάσεις, η εμφάνισή τους μπορεί να δώσει στους γιατρούς ενδείξεις για τη συνολική υγεία και τη ζωτικότητά τους, αναφέρει το σχετικό άρθρο στην ιστοσελίδα του ερευνητικού κέντρου. Αυτές οι διαισθητικές αξιολογήσεις, σε συνδυασμό με τη χρονολογική ηλικία του ασθενούς, εκτός από πολλά άλλα βιολογικά μέτρα, μπορούν να βοηθήσουν στον προσδιορισμό της καλύτερης πορείας θεραπείας. Ωστόσο το άρθρο επισημαίνει ότι –όπως όλοι οι άνθρωποι– οι γιατροί μπορεί να έχουν επίσης προκαταλήψεις σχετικά με την ηλικία ενός ατόμου, οι οποίες ίσως να τους επηρεάζουν, ενδεχόμενο που τροφοδοτεί την ανάγκη για πιο αντικειμενικά προγνωστικά μέτρα για τη λήψη αποφάσεων φροντίδας.

Εχοντας κατά νου αυτόν τον στόχο, οι ερευνητές του Mass General Brigham αξιοποίησαν τεχνολογίες βαθιάς μάθησης και αναγνώρισης προσώπου για να εκπαιδεύσουν το FaceAge. Το εργαλείο εκπαιδεύτηκε με 58.851 φωτογραφίες υποτιθέμενων υγιών ατόμων από σύνολα δημοσίων δεδομένων. Η ομάδα των ερευνητών δοκίμασε τον αλγόριθμο σε μια ομάδα 6.196 ασθενών με καρκίνο από δύο κέντρα, χρησιμοποιώντας φωτογραφίες που λαμβάνονται τακτικά κατά την έναρξη της ακτινοθεραπείας.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ασθενείς με καρκίνο φαίνονται σημαντικά μεγαλύτεροι σε ηλικία από εκείνους χωρίς καρκίνο, και η ηλικία του FaceAge τους, κατά μέσο όρο, είναι περίπου πέντε χρόνια μεγαλύτερη από τη χρονολογική ηλικία τους. (Η βιολογική ηλικία ανθρώπων χωρίς καρκίνο είναι τυπικά πιο κοντά στην κανονική τους ηλικία). Στην ομάδα ασθενών με καρκίνο, η ηλικία του FaceAge συσχετίστηκε με χειρότερα αποτελέσματα επιβίωσης, ειδικά σε άτομα που εμφανίζονταν μεγαλύτερα από 85 ετών, ακόμη και μετά την προσαρμογή για τη χρονολογική ηλικία, το φύλο και τον τύπο καρκίνου.

Ο εκτιμώμενος χρόνος επιβίωσης στο τέλος της ζωής είναι δύσκολο να προσδιοριστεί, αλλά έχει σημαντικές επιπτώσεις στη θεραπεία του καρκίνου. Η ομάδα ζήτησε από 10 κλινικούς γιατρούς και ερευνητές να προβλέψουν το βραχυπρόθεσμο προσδόκιμο ζωής από 100 φωτογραφίες ασθενών που λάμβαναν παρηγορητική ακτινοθεραπεία.

Ενώ υπήρχε ένα ευρύ φάσμα στην απόδοσή τους, συνολικά οι προβλέψεις των κλινικών γιατρών ήταν μόνο ελαφρώς καλύτερες από ό,τι αν το έπαιζαν κορόνα-γράμματα, ακόμη και αφού τους δόθηκε το κλινικό πλαίσιο, με στοιχεία όπως η χρονολογική ηλικία του ασθενούς και η κατάσταση του καρκίνου. Ωστόσο, όταν έλαβαν και τις πληροφορίες FaceAge του ασθενούς, οι προβλέψεις τους βελτιώθηκαν σημαντικά.

Χρειάζεται πάντως περαιτέρω έρευνα προτού το FaceAge χρησιμοποιηθεί σε πραγματικό κλινικό περιβάλλον. Η ερευνητική ομάδα δοκιμάζει επίσης αυτή την τεχνολογία για την πρόβλεψη ασθενειών, της γενικής κατάστασης υγείας και της διάρκειας ζωής. Μελέτες follow-up περιλαμβάνουν την επέκταση του project και σε άλλα νοσοκομεία, την εξέταση ασθενών σε διαφορετικά στάδια καρκίνου, την παρακολούθηση των εκτιμήσεων του FaceAge με την πάροδο του χρόνου και τον έλεγχο της ακρίβειάς του σε σχέση με σύνολα δεδομένων πλαστικής χειρουργικής και μακιγιάζ.

Το FaceAge «ανοίγει την πόρτα σε ένα εντελώς νέο πεδίο ανακάλυψης βιοδεικτών από φωτογραφίες, και οι δυνατότητές του ξεπερνούν κατά πολύ την περίθαλψη του καρκίνου ή την πρόβλεψη της ηλικίας» δήλωσε ο συν-επικεφαλής συγγραφέας Ρέι Μακ, αναπληρωτής καθηγητής Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και μέλος του προγράμματος AIM στο Mass General Brigham.

«Καθώς σκεφτόμαστε όλο και περισσότερο τις διάφορες χρόνιες ασθένειες ως ασθένειες γήρανσης, γίνεται ακόμη πιο σημαντικό να μπορούμε να προβλέπουμε με ακρίβεια την τροχιά γήρανσης ενός ατόμου. Ελπίζω ότι τελικά θα μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή την τεχνολογία ως σύστημα έγκαιρης ανίχνευσης σε μια ποικιλία εφαρμογών, εντός ενός ισχυρού κανονιστικού και ηθικού πλαισίου, για να βοηθήσουμε στη διάσωση ζωών» τόνισε.

Σε κάθε περίπτωση, τα εργαλεία ανάλυσης του προσώπου με ΤΝ έχουν «εξαιρετικές δυνατότητες» να βοηθήσουν τους γιατρούς να εκτιμούν γρήγορα και οικονομικά πόσο υγιείς είναι οι ασθενείς τους, σε σύγκριση με τις υπάρχουσες εξετάσεις, οι οποίες χρησιμοποιούν αίμα ή σάλιο για τη μέτρηση χημικών και μοριακών αλλαγών που σχετίζονται με τη γήρανση, δήλωσε στους New York Times ο Γουίλιαμ Μέαρ, καθηγητής Μοριακού Μεταβολισμού στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. Ενώ οι γιατροί συνήθως εκτιμούν οπτικά πόσο υγιείς είναι οι ασθενείς τους για την ηλικία τους, ένα εργαλείο όπως το FaceAge θα μπορούσε να αντλήσει πολύ περισσότερα δεδομένα για να κάνει μια καλύτερη εκτίμηση, πρόσθεσε.

Οι ερευνητές ελπίζουν ακόμη ότι θα καταφέρουν να δημιουργήσουν ένα ολοκληρωμένο εργαλείο που θα μπορούσε να χρησιμοποιείται σε ιδιωτικά ιατρεία, δήλωσε ο δρ Μακ στους New York Times. Σχεδιάζουν, δε, να το πατεντάρουν, μόλις εξελιχθεί τεχνολογικά περισσότερο, γιατί προς το παρόν έχει περιορισμούς.

Στο μεταξύ, στην ιστοσελίδα του FaceAge.ai μπορείτε να ανεβάσετε μια σέλφι σας και να μάθετε πόσο νέοι φαίνεστε!

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News