915
Καλλιτεχνική απεικόνιση του τηλεσκοπίου Nancy Grace Roman Telescope που θα αναζητήσει πλανήτες οι οποίοι έχουν εγκαταλείψει τα συστήματά τους και κινούνται μόνοι τους στο Σύμπαν | NASA

Οι πέντε εικόνες που άνοιξαν τα μάτια μας στο Σύμπαν

Protagon Team Protagon Team 10 Σεπτεμβρίου 2020, 16:00
Καλλιτεχνική απεικόνιση του τηλεσκοπίου Nancy Grace Roman Telescope που θα αναζητήσει πλανήτες οι οποίοι έχουν εγκαταλείψει τα συστήματά τους και κινούνται μόνοι τους στο Σύμπαν
|NASA

Οι πέντε εικόνες που άνοιξαν τα μάτια μας στο Σύμπαν

Protagon Team Protagon Team 10 Σεπτεμβρίου 2020, 16:00

Η NASA ανακοίνωσε ότι το 2025 θα εκτοξεύσει το Nancy Grace Roman Telescope, ένα διαστημικό τηλεσκόπιο που θα έχει αποστολή τον εντοπισμό πλανητών που σχηματίστηκαν σε ένα αστρικό σύστημα, αλλά για κάποιο λόγο απομακρύνθηκαν από αυτό και περιπλανώνται μόνοι τους στο Διάστημα.

Εκτιμάται ότι υπάρχουν δεκάδες ή και εκατοντάδες δισεκατομμύρια τέτοιοι πλανήτες και κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ο αριθμός τους μπορεί να ξεπερνά τον αριθμό των άστρων του Γαλαξία μας. Ομως, ο εντοπισμός αυτών των πλανητών είναι εξαιρετικά δύσκολος με τα υπάρχοντα τεχνικά μέσα.

Το κόστους 4 δισ. δολαρίων Nancy Grace Roman Telescope είναι σύμφωνα με τους δημιουργούς του δέκα φορές πιο «ευαίσθητο» στον εντοπισμό τέτοιων σωμάτων από τα υπόλοιπα διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια. Είναι βέβαιο ότι η λειτουργία του νέου τηλεσκοπίου θα ανοίξει ένα νέο παράθυρο στο Σύμπαν, προσφέροντάς μας εικόνες και δεδομένα από αυτό που μέχρι σήμερα δεν γνωρίζαμε.

Ας δούμε πέντε εικόνες που άλλαξαν την οπτική μας για το Σύμπαν.

To Βαθύ Πεδίο
NASA, ESA, H. Teplitz and M. Rafelski (IPAC/Caltech), A. Koekemoer (STScI), R. Windhorst (Arizona State University), and Z. Levay (STScI)

Πριν από 20 έτη το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε τις πρώτες εικόνες του αποκαλούμενο Βαθέος Πεδίου που συνδύαζαν φωτογραφίσεις στο ορατό και το υπέρυθρο φάσμα αποκαλύπτοντας αμέτρητα άστρα και γαλαξίες. Κάποια στιγμή το Hubble κατέγραψε εικόνες του Βαθέος Πεδίου που ενσωμάτωναν δεδομένα και από το υπεριώδες τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Αυτή η εικόνα που ονομάστηκε «Υπεριώδης Κάλυψη του Πολύ Βαθέος Πεδίου του Hubble» αποκάλυψε τα πιο μεγάλα, πιο καυτά άστρα του Σύμπαντος τα οποία δημιουργήθηκαν πριν από περίπου δέκα δισ. έτη.

Το Σύμπαν έχει ηλικία περίπου 14 δισ. ετών φωτός αλλά η μαζική γέννηση άστρων εκτιμάται ότι ξεκίνησε τέσσερα δισ. έτη μετά την Μεγάλη Έκρηξη και διήρκεσε πέντε δισ. έτη. Αυτά τα κολοσσιαία άστρα δεν ήταν μπορούσαν να παρατηρηθούν άμεσα μέχρι την εμφάνιση του Πολύ Βαθέος Πεδίου του Hubble που επέτρεψε στους αστρονόμους να ταξιδέψουν στα βάθη του χώρου αλλά και του χρόνου, αφού ανάμεσα στα άλλα, οι εικόνες αυτές αποκάλυψαν την παρουσία γαλαξιών που σχηματίστηκαν λίγο μετά τη γέννηση του Σύμπαντος.

H ανατολή της Γης
NASA / Apollo

Τον Δεκέμβριο του 1968 η επανδρωμένη αμερικανική αποστολή Apollo 8 γίνεται η πρώτη που μπαίνει σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Την παραμονή των Χριστουγέννων οι τρεις αστροναύτες της αποστολής είναι οι πρώτοι άνθρωποι που βλέπουν τη Γη να ξεπροβάλλει πίσω από τη Σελήνη. Αρχικά οι αστροναύτες δεν θεώρησαν ότι αυτό που βλέπουν είναι κάτι σημαντικό, αλλά ευτυχώς ένας εξ αυτών, ο Μπιλ Αντερς, αποφάσισε να τραβήξει μια φωτογραφία η οποία αποδείχτηκε ιστορική αλλά και εξαιρετικά σημαντική για πολλούς λόγους.

Η εικόνα δεν αποτυπώνει απλώς μια εκπληκτική για το ανθρώπινο μάτι θέα, αλλά έδειξε στην ανθρωπότητα τη μοναδικότητα της Γης, ενός μικρού μπλε βόλου που ξεπροβάλλει μέσα στη σκοτεινή απεραντοσύνη του Σύμπαντος, καταδεικνύοντας τη σημασία του πλανήτη, μας αλλά και την ανάγκη να τον προστατέψουμε. Η εικόνα κατέδειξε επίσης την πρόοδο του ανθρώπινου πολιτισμού που κατάφερε να βρει τρόπους να φύγει από τη Γη και να την παρατηρεί από μακριά.

Το πρώτο φως
NASA / WMAP science team

Μετά τη γέννηση του Σύμπαντος, το φως και η ύλη του αποτελούσαν ενιαίο σύνολο, γεγονός που έκανε το Σύμπαν να είναι μια δομή «θολή», αδιαπέραστη. Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, περίπου 400 χιλιάδες έτη μετά τη Μεγάλη Εκρηξη, η θερμοκρασία του Σύμπαντος μειώθηκε σε σημείο τέτοιο, που να οδηγήσει στον διαχωρισμό του φωτός από την ύλη, με αποτέλεσμα το φως να αρχίσει να μεταδίδεται ελεύθερα σε όλο τον χώρο, κάνοντας το Σύμπαν ολοένα και πιο διαφανές.

Τα άτομα αυτού του πρωτογενούς φωτός, που δεν είναι πλέον ορατό αλλά έχει τη μορφή κοσμικής ακτινοβολίας μικροκυμάτων, ανίχνευσε ο δορυφόρος WMAP. Η παρατήρηση αυτής της ακτινοβολίας μικροκυμάτων έφερε επανάσταση στη μελέτη του Σύμπαντος. Οι επιστήμονες κατάφεραν με τη βοήθειά της να χρονολογήσουν με μεγάλη ακρίβεια την ηλικία του Σύμπαντος, το σχήμα του, τη δομή και την εξέλιξή του, το πότε έκαναν την εμφάνισή τους τα πρώτα άστρα και γαλαξίες, δεδομένα για τη διαστολή του Σύμπαντος και πολλά ακόμη. Μάλιστα ορισμένοι επιστήμονες αναζητούν μέσα στην ακτινοβολία μικροκυμάτων τα ίχνη της ύπαρξης άλλων συμπάντων.

H γαλάζια κουκκίδα
NASA / JPL/Caltech

Στις 14 Φεβρουαρίου του 1990, έχοντας ταξιδέψει στο Διάστημα περισσότερο από μια δεκαετία στην προσπάθεια του να εγκαταλείψει το ηλιακό μας σύστημα, το σκάφος Voyager 1 έστρεψε το βλέμμα του πίσω και κατέγραψε εικόνες από απόσταση 6 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων μακριά από τη Γη. Σε μια από αυτές, απεικονίστηκε η Γη ως μια μικροσκοπική γαλαζωπή κουκκίδα. Πρόκειται για την πιο απομακρυσμένη εικόνα του πλανήτη μας. Το Voyager 1 έχει βγει πλέον από τα σύνορα του ηλιακού μας συστήματος και ταξιδεύει στο διαστρικό κενό.

Οι εκπληκτικοί στύλοι
NASA, ESA/Hubble and the Hubble Heritage Team; Acknowledgement: P. Scowen (Arizona State University, USA) and J. Hester (formerly of Arizona State University, USA)

Είναι η διασημότερη φωτογραφία που έχει τραβήξει το Hubble και θεωρείται το σήμα κατατεθέν του. Πρόκειται για τους «Στύλους της Δημιουργίας», τις γιγάντιες στήλες μοριακού υδρογόνου και σκόνης στο Νεφέλωμα του Αετού. Οι στύλοι είναι τόσο πυκνοί, που τα αέρια στο εσωτερικό τους καταρρέουν βαρυτικά, σχηματίζοντας νέα άστρα. Στην κορυφή κάθε στύλου νεαρά φωτεινά άστρα εκτινάσσουν με την ακτινοβολία ύλη χαμηλής πυκνότητας, αποκαλύπτοντας έτσι τα αστρικά μαιευτήρια που κρύβονταν από κάτω. Τελευταίες παρατηρήσεις δείχνουν ότι οι στύλοι έχουν διαλυθεί εξαιτίας κάποιου κοσμικού φαινομένου, πιθανότατα κάποιας έκρηξης σουπερνόβα που συνέβη εκεί.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...