Με τη συνεχιζόμενη εχθρικότητά της, η Τουρκία έχει γίνει «ο ελέφαντας στο δωμάτιο» για το ΝΑΤΟ, αλλά λίγοι είναι πρόθυμοι να συζητήσουν για το πρόβλημα, γράφουν οι New York Times, σε ανάλυση του Στίβεν Ερλάνγκερ, επικεφαλής διπλωματικού ανταποκριτή Ευρώπης

Αφού περιγράφει τις εχθρικές της κινήσεις το τελευταίο διάστημα, τόσο στη Λιβύη, όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο, το δημοσίευμα της εφημερίδας αναφέρει ότι επειδή η Τουρκία -μέλος του ΝΑΤΟ από το 1952- βρίσκεται σε καίριο στρατηγικό σημείο -το σταυροδρόμι Ευρώπης και Ασίας- και είναι πολύ μεγάλη και ισχυρή χώρα, οι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ προτιμούν να αποφύγουν την οποιαδήποτε σύγκρουση με τον Ερντογάν.

Ετσι, η Τουρκία συνεχίζει τη δράση της ουσιαστικά ανενόχλητη και δεν δέχεται καμία κριτική. Υπάρχουν όμως και κάποιοι πρεσβευτές στο ΝΑΤΟ, που θεωρούν ότι πλέον η Τουρκία συνιστά απειλή για τις δημοκρατικές αξίες της συμμαχίας και την συλλογική της άμυνα, επισημαίνει ο Ερλάνγκερ.

Ο επικεφαλής διπλωματικός ανταποκριτής της εφημερίδας, συνομίλησε με ανώτερους αμερικανούς διπλωμάτες και παραθέτει τη δυσαρέσκειά τους για τις επικίνδυνες αταξίες του Ερντογάν. Εύκολα μπορεί να συμπεράνει βέβαια κάποιος, που παρακολουθεί τα αμερικανικά ΜΜΕ, ότι καθώς οι New York Times είναι κάτι σαν τη Βίβλο για το πολιτικό κατεστημένο των ΗΠΑ, οι θέσεις που εκφράζουν στο συγκεκριμένο δημοσίευμα οι αμερικανοί αξιωματούχοι, δεν αντανακλούν μόνο τη δική τους δυσαρέσκεια απέναντι στις τουρκικές κινήσεις.

«Είναι πλέον δύσκολο να περιγράψουμε την Τουρκία ως σύμμαχο των ΗΠΑ», λέει χαρακτηριστικά ο Φίλιπ Γκόρντον, σύμβουλος διεθνούς πολιτικής και πρώην αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, επί προεδρίας Ομπάμα, που είχε στην αρμοδιότητά του την Τουρκία.

Το πρόβλημα βέβαια για τους Αμερικανούς είναι η ιδιαίτερη… λατρεία του Τραμπ για τον Ερντογάν, με τον οποίο μιλά ακόμα και δύο φορές την εβδομάδα στο τηλέφωνο.

«Δεν μπορείς να πεις με βεβαιότητα ποια είναι η πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στην Τουρκία ούτε ποια ακριβώς η στάση του Τραμπ», προσθέτει ο Γκόρντον. «Είναι μεγάλο το δίλημμα για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, όταν διαφωνούμε (με την Τουρκία) στρατηγικά σχεδόν σε όλα τα θέματα».

Η αδυναμία ή απροθυμία των αξιωματούχων του ΝΑΤΟ να αντιδράσουν, δίνει θάρρος στην Τουρκία, ενώ το πρόβλημα ξεκινά από την κεφαλή του ΝΑΤΟ, λένε οι αναλυτές, δηλαδή τον γενικό γραμματέα Γιενς Στόλτενμπεργκ, που δείχνει ιδιαίτερη ανεκτικότητα στους Τούρκους.

Παραφωνίες στη Συμμαχία υπάρχουν και από άλλες χώρες, όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία, που απομακρύνονται από τις δημοκρατικές αξίες των υπόλοιπων χωρών-μελών, αλλά η Τουρκία είναι η μόνη που πηγαίνει κόντρα στους κανονισμούς.

Καθώς το ΝΑΤΟ λειτουργεί βάσει ομοφωνίας, οι Τούρκοι μπορούν να μπλοκάρουν και να καθυστερήσουν οποιαδήποτε απόφαση, όπως πρόσφατα αυτή για την άμυνα της Πολωνίας και των χωρών της Βαλτικής, που συνορεύουν με τη Ρωσία. Οπως μάλιστα, λέει στους New York Times ένας αξιωματούχος της Συμμαχίας, οι τούρκοι διπλωμάτες είναι από τους πιο διαβασμένους και ικανούς στο ΝΑΤΟ.

Η Γαλλία επίσης έχει ασκήσει το δικαίωμά της να θέσει βέτο για να προστατέψει τα εθνικά της συμφέροντα, αλλά ποτέ για να υπονομεύσει την συλλογική άμυνα. Ομως, η Τουρκία έχει μπλοκάρει συμφωνίες που αφορούν χώρες τις οποίες αντιπαθεί, όπως το Ισραήλ, η Αρμενία, η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Το ζήτημα των S-400 είναι άλλο ένα μεγάλο αγκάθι. «Κάθε φορά που συζητούμε στο ΝΑΤΟ το θέμα της Ρωσίας, όλοι σκέφτονται τους S-400 αλλά κανείς δεν λέει τίποτα», λέει ευρωπαίος διπλωμάτης, που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας. «Είναι ένα σημαντικό ρήγμα στην αεροπορική άμυνα του ΝΑΤΟ και δεν συζητιέται καν».

Το ΝΑΤΟ θεωρεί ότι η Ουάσινγκτον θα βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά, αλλά δεν υπολογίζει ότι η Ουάσινγκτον είναι διχασμένη και ότι ο Ερντογάν μιλά μόνο στον Τραμπ.

Ομως, ούτε η ΕΕ ούτε ο ΟΗΕ έχουν ξεκάθαρη πολιτική για την Τουρκία ή τη Λιβύη, σημείωσε η Αμάντα Σλόουτ, πρώην αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών επί Ομπάμα.

Το δημοσίευμα των ΝΥΤ παραθέτει τα πρόσφατα επεισόδια που προκάλεσε η εχθρικότητα των Τούρκων στη Μεσόγειο με το γαλλικό πολεμικό πλοίο κοντά στη Λιβύη και το «Ορούτς Ρέις» στο Καστελόριζο με την παρέμβαση της Ανγκελα Μέρκελ.

Ο συντάκτης του σημειώνει ότι ο Ερντογάν δεν είναι αυτός που ήταν πριν μία δεκαετία, όταν οι σύμμαχοι έβλεπαν την Τουρκία ως μία μετριοπαθή δημοκρατική χώρα. Ειδικά μετά το πραξικόπημα του 2016, μετατράπηκε σε έναν εθνικιστή, αυταρχικό ηγέτη, που φυλακίζει και εξοντώνει όλους τους αντιπάλους του.

Δεν παραλείπει βέβαια ο Ερλάνγκερ να αναφερθεί στις εξελίξεις με την Αγία Σοφία.

«Το ζήτημα πλέον είναι αν η Τουρκία παραμένει δυτική χώρα και αν εξακολουθεί να μοιράζεται τις αξίες μας», τονίζει η Αμάντα Σλόουτ.

Η δημόσια αμερικανική θέση είναι η παραίνεση προς την Τουρκία «να σταματήσει κάθε επιχείρηση που αυξάνει την ένταση», λέει ο Φίλιπ Ρίκερ, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών για την Ευρώπη και την Ευρασία.

«Θέλουμε οι φίλοι και σύμμαχοί μας -και ας θυμηθούμε, ότι όλοι, η Τουρκία, η Ελλάδα και οι ΗΠΑ, είναι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ- στην περιοχή να προσεγγίσουν αυτά τα θέματα με πνεύμα συνεργασίας», πρόσθεσε.

«Πρέπει να γίνει μία μεγάλη συζήτηση για το τι θα κάνουμε με την Τουρκία, όμως δεν είναι της ώρας», διευκρινίζει ανώτερος ευρωπαίος διπλωμάτης στους New York Times.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News