Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ξεκινήσει μια σταυροφορία για να προσηλυτίσει την ευρωπαϊκή πολιτική στην ακραία ιδεολογία του, κινητοποιώντας την πλήρη δύναμη της αμερικανικής διπλωματίας για να προωθήσει «πατριωτικά» κόμματα, να πατάξει τη μετανάστευση, να καταστρέψει τη «λογοκρισία» και να σώσει τον ευρωπαϊκό «πολιτισμό» από την παρακμή.

Το ερώτημα, το οποίο θέτει ανάλυση του Politico, είναι αν οι μετριοπαθείς κεντρώοι ηγέτες της Ευρώπης, οι οποίοι βρίσκονται σε δύσκολη θέση πολιτικά αυτή την περίοδο, έχουν τη δύναμη ή τη θέληση να τον σταματήσουν.

Στο πρόσφατα δημοσιευμένο έγγραφο Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας, ο Λευκός Οίκος παρουσίασε για πρώτη φορά σε ολοκληρωμένη μορφή την προσέγγισή του απέναντι στις γεωπολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ και ο πλανήτης. Περιέχει μόλις μία αναφορά στην Ουκρανία, ενώ ξεκαθαρίζει την επίσημη θέση των ΗΠΑ ότι η ασφάλειά τους εξαρτάται από μια αποφασιστική μετατόπιση της ευρωπαϊκής πολιτικής προς τα δεξιά.

Μέσα σε τρεις σελίδες, το έγγραφο κατηγορεί την Ευρωπαϊκή Ενωση, μεταξύ άλλων, για την αύξηση του κινδύνου της «πολιτισμικής διαγραφής», λόγω της αύξησης των μεταναστών, για την πτώση της γεννητικότητας στην ήπειρο, και για την υποτιθέμενη «διάβρωση» των δημοκρατικών ελευθεριών.

«Εάν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις, η ήπειρος θα είναι αγνώριστη σε 20 χρόνια, ή και συντομότερα», αναφέρει. «Ως εκ τούτου, δεν είναι καθόλου προφανές εάν ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες θα διαθέτουν σταθερές οικονομίες και αρκετά ισχυρές ένοπλες δυνάμεις ώστε να παραμείνουν αξιόπιστοι σύμμαχοι των ΗΠΑ».

Η φυλετική διάσταση της ρητορικής του Λευκού Οίκου σίγουρα ακούγεται οικεία στους ψηφοφόρους της Ουγγαρίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας και της Γερμανίας, όπου η ακροδεξιά διατυπώνει τη λεγόμενη «μεγάλη αντικατάσταση» – μια ρατσιστική θεωρία συνωμοσίας, σύμφωνα με την οποία οι ελίτ εφαρμόζουν πλεκτάνες για την αποδυνάμωση του λευκού πληθυσμού και τη μείωση της επιρροής του. «Θέλουμε την Ευρώπη να παραμείνει ευρωπαϊκή», αναφέρει το έγγραφο.

«Μακροπρόθεσμα, είναι κάτι παραπάνω από πιθανό ότι μέσα σε λίγες δεκαετίες το αργότερο, ορισμένα μέλη του NATO θα γίνουν πλειοψηφικά μη ευρωπαϊκά», γράφει γλαφυρά η έκθεση, καθιστώντας «ανοιχτό το ερώτημα» κατά πόσον οι εν λόγω χώρες θα συνεχίσουν να θεωρούν επιθυμητή μια συμμαχία τους με τις ΗΠΑ. Και η πολιτική συνταγή που υιοθετεί το έγγραφο ισοδυναμεί με καθεστωτική αλλαγή στα ευρωπαϊκά κράτη.

«Στόχος μας θα πρέπει να είναι να βοηθήσουμε την Ευρώπη να διορθώσει την τρέχουσα πορεία της», αναφέρει ξεκάθαρα το έγγραφο στρατηγικής, τονίζοντας την «καλλιέργεια αντίστασης» εντός των ευρωπαϊκών κρατών. Και για να μην δημιουργεί παρερμηνείες, ο Λευκός Οίκος εξυμνεί την «αυξανόμενη επιρροή των πατριωτικών ευρωπαϊκών κομμάτων» ως πηγή της αμερικανικής αισιοδοξίας. Εν ολίγοις, η υποστήριξη της ακροδεξιάς θα καταστήσει την Ευρώπη «μεγάλη ξανά».

Από την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, οι ευρωπαίοι ηγέτες διατηρούν μια αξιοσημείωτη ψυχραιμία απέναντι στις προκλήσεις του, αποφεύγοντας μέχρι στιγμής μια ανοιχτή σύγκρουση, που θα διατάρασσε πλήρως τις διατλαντικές σχέσεις. Αλλά για τους μετριοπαθείς κεντρώους ηγέτες της Ευρώπης, όπως ο Εμανουέλ Μακρόν, ο Κιρ Στάρμερ και ο Φρίντριχ Μερτς, το δόγμα Τραμπ συνιστά υπαρξιακή πρόκληση – που πρέπει να αντιμετωπιστεί μετωπικά, σύμφωνα με το Politico.

Μια τέτοια αντιπαράθεση ίσως προκύψει πιο άμεσα, λόγω των εκλογών τεραστίου διακυβεύματος σε περιοχές της Βρετανίας και της Γερμανίας, αλλά και την πιθανότητα πρόωρων προεδρικών εκλογών στη Γαλλία το 2026. Τα κόμματα που είναι ευθυγραμμισμένα με την πολιτική του Τραμπ, όπως το Reform UK, το AfD και ο Εθνικός Συναγερμός, αναμένεται να αποκομίσουν κέρδη εις βάρος των μετριοπαθών κομμάτων εξουσίας – και οι ΗΠΑ μπορούν να παρέμβουν προς όφελός τους.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποκάλυψε πρόσφατα τα σχέδιά της για τη δημιουργία μιας «ασπίδας δημοκρατίας» με στόχο την προστασία των εκλογών από την παραπληροφόρηση και τις ξένες παρεμβάσεις. Επίτροποι της Κομισιόν επισημαίνουν στο Politico ότι η Ρωσία δεν είναι η μόνη με συμφέρον επηρεασμού των ευρωπαϊκών εκλογών – και ότι υπάρχουν πολλοί «παίκτες» που επιθυμούν να βλάψουν την ΕΕ και να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη στους θεσμούς της.

Ακόμα και πριν τη δημοσίευση της Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας, μέλη της κυβέρνησης Τραμπ δεν έκρυβαν την περιφρόνησή τους για τις μετριοπαθείς ευρωπαϊκές πολιτικές. Ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντ. Βανς εξαπέλυσε επίθεση κατά της Ευρώπης για την ελευθερία του λόγου και τη δημοκρατία, ο Ελον Μασκ υποστήριξε δημοσίως το ακροδεξιό AfD στη Γερμανία και ο υπουργός Αμυνας, Πιτ Χέγκσεθ, κατηγορεί κατ’ ιδίαν τους Ευρωπαίους για περιφρόνηση της ασφάλειας.

Η διαφορά αυτή τη φορά είναι ότι η συγκεκριμένη πολιτική γίνεται επίσημη, μέσω του εγγράφου. Γιατί, όπως αναφέρουν ευρωπαίοι διπλωμάτες στο Politico, είναι ένα πράγμα αυτές οι απόψεις να εκφέρονται σε ιδιωτικές συζητήσεις, ή σποραδικά σε δημόσιες ομιλίες, και πολύ διαφορετικό να συμπεριλαμβάνονται σε έγγραφο χάραξης πολιτικής.

Ακόμα χειρότερο για τους Μακρόν, Μερτς και Στάρμερ, είναι ότι η ανάλυση της κυβέρνησης Τραμπ δεν είναι λανθασμένη – πολλοί ψηφοφόροι επιθυμούν πιο εθνικιστικές πολιτικές. Η λαϊκιστική ακροδεξιά ασκεί τεράστια πίεση στους μετριοπαθείς ηγέτες της Ευρώπης, με χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Νάιτζελ Φάρατζ, του οποίου το κόμμα Reform UK αναμένεται να σημειώσει σημαντικά κέρδη στις περιφερειακές και τοπικές εκλογές του 2026 έναντι των Εργατικών του Στάρμερ.

Και, φυσικά, ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν, προκαλεί πονοκεφάλους στις σμπαραλιασμένες διαδοχικές κυβερνήσεις του Μακρόν και προηγείται καθαρά στις δημοσκοπήσεις για τις γαλλικές προεδρικές εκλογές, ενώ το AfD (Εναλλακτική για τη Γερμανία) πραγματοποιεί συνεχόμενες επιθέσεις προς τον καγκελάριο Μερτς, πιέζοντας τον να λάβει ολοένα και πιο σκληρές θέσεις στο θέμα της μετανάστευσης.

Ο βρετανός πρωθυπουργός αποκάλυψε σε συνέντευξή του στον Economist την περασμένη εβδομάδα, ότι μίλησε με τους Μερτς και Μακρόν σε πρόσφατο ιδιωτικό τους δείπνο στο Βερολίνο για την κοινή απειλή που αντιμετωπίζουν όλοι τους από την ακροδεξιά. Αλλά εάν οι ΗΠΑ εφαρμόσουν τη νέα στρατηγική του Τραμπ, οι ιδιωτικές συζητήσεις σε δείπνα μεταξύ φίλων ίσως αποδειχθούν τραγικά ανεπαρκείς, σημειώνει η ανάλυση του Politico.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News