Τα ξημερώματα της 10ης Σεπτεμβρίου, η Ρωσία έστειλε ένα σμήνος μη επανδρωμένων αεροσκαφών στην Πολωνία. Η κρίση στη Συμμαχία του ΝΑΤΟ είναι πλέον εδώ: ήρθε η στιγμή να φανεί κατά πόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν δεσμευμένες στην άμυνα των συμμάχων τους, γράφει ο αναλυτής Ρόμπερτ Κέιγκαν στο Atlantic.

Από την αρχή της προεδρικής του πορείας, ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν αμφίθυμος όσον αφορά τις δεσμεύσεις της Αμερικής στην ασφάλεια της Ευρώπης. Οι σύμμαχοι, προσπαθώντας να τον εξευμενίσουν, τον αποκαλούσαν «daddy», αποδέχονταν χωρίς αντίρρηση τις τιμωρητικές του δασμολογικές αποφάσεις και γενικά υπέκυπταν σε μια ταπεινωτική υποτέλεια, ελπίζοντας να κερδίσουν χρόνο.

Η Ρωσία, αντίθετα, είχε κάθε λόγο να επιταχύνει τις εξελίξεις. Το μόνο που εκπλήσσει σχετικά με την παραβίαση του εναέριου χώρου της Πολωνίας είναι ότι ο Πούτιν δεν το έκανε νωρίτερα. Εξάλλου, η Πολωνία έχει παραδεχθεί, σύμφωνα με τους Times του Λονδίνου, την αδυναμία ανίχνευσης των drones.

Με τον πόλεμο στην Ουκρανία σε πλήρη εξέλιξη, ο Πούτιν φοβόταν πάντα την πιθανή εμπλοκή του ΝΑΤΟ και ειδικά των ΗΠΑ. Η αμερικανική στρατηγική ήταν να υποστηρίζει την Ουκρανία με όπλα, χωρίς όμως άμεση στρατιωτική εμπλοκή, κάτι που επέτρεψε στον Πούτιν να «χαλαρώσει» από αυτό που τον τρόμαζε περισσότερο.

Κι όμως, από την αρχή, αυτοί που φοβούνταν την αμερικανική επέμβαση περισσότερο από τον Πούτιν ήταν οι ίδιοι οι Αμερικανοί. Η αντίδραση της κυβέρνησης Μπάιντεν σε κάθε στάδιο του πολέμου είναι χαρακτηριστική. Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες είχαν λεπτομερή γνώση των σχεδίων εισβολής της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένου του χρονοδιαγράμματος, το αργότερο στις αρχές Νοεμβρίου 2021. Στο διάστημα μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022, η κυβέρνηση Μπάιντεν προειδοποίησε τον Πούτιν να μην εισβάλει, απείλησε με κυρώσεις και στη συνέχεια παρείχε πολύ αποτελεσματικά τις πληροφορίες στους συμμάχους και τα ΜΜΕ.

Αυτό που δεν έκανε η κυβέρνηση Μπάιντεν ήταν κάποιο βήμα που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την πιθανότητα αμερικανικής ή ΝΑΤΟϊκής εμπλοκής. Οι ΗΠΑ δεν μετέφεραν πλοία στη Μαύρη Θάλασσα, αν και είναι διεθνή ύδατα και είχαν κάθε δικαίωμα να το κάνουν. Δεν μετέφεραν αμερικανικές ή ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις στην Ευρώπη, και δεν έστειλαν δυνάμεις στην Ουκρανία. Η κυβέρνηση Μπάιντεν φρόντισε να μην κάνει ο,τιδήποτε θα μπορούσε να υποδηλώνει προθυμία να απαντήσει στρατιωτικά στην εισβολή που ήξερε ότι ερχόταν.

Ωστόσο, τώρα η Ρωσία θέτει υπό πίεση τους γείτονες της Ουκρανίας. Ο στόχος είναι διπλός: η παράδοση της Ουκρανίας και, ευρύτερα, η διάλυση του ΝΑΤΟ. Ο Πούτιν εδώ και μήνες διεξάγει μια «σκιώδη» επίθεση εναντίον κρατών-μελών της Συμμαχίας, με δολιοφθορές, εμπρησμούς και απόπειρες κατά ευρωπαίων αμυντικών στελεχών.

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει απαντήσει λέγοντας στους Ευρωπαίους να αμυνθούν μόνοι τους, ενώ παράλληλα ακύρωσε προγράμματα στρατιωτικής εκπαίδευσης επί ευρωπαϊκού εδάφους και υπονοεί διαρκώς ότι θα προχωρήσει σε αποχωρήσεις αμερικανικών δυνάμεων από την Ευρώπη.

Η βοήθεια προς την Ουκρανία έχει ήδη αρχίσει να αποτελεί αμφιλεγόμενο θέμα στην Πολωνία. Η προοπτική ρωσικών επιθέσεων ως αντίποινα θα μπορούσε να πυροδοτήσει αντιδράσεις, ειδικά εάν οι ΗΠΑ αποδειχθούν αναξιόπιστες. Αυτό με τη σειρά του θα αναγκάσει τους Ουκρανούς να σκεφτούν έναν κόσμο στον οποίο είναι πλέον μόνοι τους.

Η εισβολή ρωσικών drones στην Πολωνία αποτελεί κρίσιμο σημείο καμπής. Σύμφωνα με τους Times, τρεις εβδομάδες πριν, ένα ρωσικό drone τύπου Shahed εισήλθε στον πολωνικό εναέριο χώρο και διήνυσε 60 μίλια, πέφτοντας τελικά στο χωριό Οσίνι, μόλις 80 χιλιόμετρα μακριά από τη Βαρσοβία. Η έκρηξη προκάλεσε υλικές ζημιές χωρίς θύματα. Οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου του ΝΑΤΟ δεν είναι πλέον σπάνιες, καθώς επηρεάζουν τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Ρουμανία, την Πολωνία, ακόμη και την Κροατία.

Η Πολωνία ανακοίνωσε ότι οποιαδήποτε μελλοντική πρόκληση θα έχει «πολύ σοβαρές συνέπειες», εννοώντας ακόμα και στρατιωτική απάντηση. Η Βαρσοβία ανέπτυξε μαχητικά αεροσκάφη, πυραύλους και συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, ενώ το ΝΑΤΟ κινητοποίησε υποστηρικτικές δυνάμεις από την Ιταλία, την Ολλανδία και τη Γερμανία.

Η κλιμάκωση αυτή επαναφέρει στο προσκήνιο το ερώτημα της αμερικανικής δέσμευσης. Οπως επισημαίνει το Atlantic, η αντίδραση της Ουάσινγκτον μέχρι τώρα ήταν συγκρατημένη: οι ΗΠΑ προμήθευσαν την Ουκρανία με όπλα και επέτρεψαν στον Πούτιν να «δοκιμάσει» ξανά και ξανά την αποφασιστικότητα της Συμμαχίας, χωρίς να υπονοούν άμεση στρατιωτική εμπλοκή.

Η εισβολή στον πολωνικό (άρα νατοϊκό) εναέριο χώρο, όμως, ήταν μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη στρατιωτική ενέργεια της Ρωσίας εναντίον ενός συμμάχου του ΝΑΤΟ μετά το 2022. Εκτιμάται ότι συμμετείχαν περίπου δέκα drones, ενώ οι πολωνικές ένοπλες δυνάμεις ανέφεραν 19 παραβιάσεις.

Στο πολιτικό επίπεδο, η αντίδραση ήταν άμεση και αποφασιστική: Κατόπιν αιτήματος της Πολωνίας ενεργοποιήθηκε το Αρθρο 4 της συνθήκης του ΝΑΤΟ, προκαλώντας διαβουλεύσεις σε όλη τη Συμμαχία για γρήγορα μέτρα ενίσχυσης της αεράμυνας, χωρίς όμως να ενεργοποιηθεί το πιο αποφασιστικό Αρθρο 5, το οποίο προβλέπει ότι εάν μια χώρα δεχθεί επίθεση, η Συμμαχία θα πρέπει να απαντήσει.

Η στιγμή είναι καθοριστική για τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, καταλήγει το Atlantic: εάν οι Αμερικανοί δεν αντιδράσουν σε επίθεση εναντίον κάποιου συμμάχου, οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι οι ΗΠΑ μπορεί να μην είναι πλέον εγγυητές της ασφάλειάς τους. Η κρίση αυτή θα καθορίσει την επόμενη δεκαετία για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News