Επί τρία ολόκληρα χρόνια κορυφώνεται η επιθυμία για την επιστροφή στην κανονικότητα – όχι σε μία νέα, διαφορετική κανονικότητα, αλλά σε εκείνη τη γνώριμη, καθησυχαστική κανονικότητα, που ίσχυε έως και τα τέλη του 2019. Εν αναμονή της κατάργησης των εναπομεινάντων μέτρων έναντι της πανδημίας, το μετα-πανδημικό όνειρο φαντάζει να μετουσιώνεται, επιτέλους, σε πράξη και επισήμως. Ομως, η άρση των μέτρων ισχύει για όλους;

Πρόκειται για ένα ουσιώδες ερώτημα, καθώς η καθοδήγηση από την Πολιτεία και τους επιστήμονες σταματά με την έκδοση των σχετικών ΚΥΑ, που αναμένονται στα τέλη του Μαρτίου και στις αρχές Απριλίου. Οι αποφάσεις αυτές… ξεκουμπώνουν τις μάσκες από τα πρόσωπα των επιβατών στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και καταργούν την υποχρεωτική διενέργεια τεστ Covid για τους ανεμβολίαστους εργαζομένους στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα.

Σύμφωνα, δε, με το χρονοδιάγραμμα του υπουργείου Υγείας, και έπειτα από τις σχετικές συστάσεις της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων (που θα κλειδώσουν την άλλη εβδομάδα), από τον ερχόμενο μήνα αναμένεται να αλλάξει και το επιχειρησιακό σχέδιο εντός του ΕΣΥ, παύοντας πλέον οι κλίνες (απλές ή ΜΕΘ) των δημόσιων νοσοκομείων να διαχωρίζονται σε Covid και μη Covid.

Οι ειδικοί, εντούτοις, επιμένουν πως η επιστροφή στην κανονικότητα δεν είναι ίδια για όλους, καθώς κάθε άτομο ξεχωριστά οφείλει να εξετάζει τον κίνδυνο που διατρέχει. «Γενικότερα, κατά τη μετάβασή μας στη μετα-πανδημική εποχή θα πρέπει να κρατάμε κατά νου ότι, ενώ ο κίνδυνος για σοβαρή νόσηση έχει μειωθεί, παραμένει υπολογισμός για τα άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες και συνεπώς θεωρείται αυτονόητο ότι η χρήση των μέτρων συστήνεται στα άτομα αυτά» υπογραμμίζει o αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ και καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής, Δημήτρης Παρασκευής.

Και διευκρινίζει: «Οταν αναφερόμαστε σε μέτρα, εννοούμε τη χρήση της μάσκας εκεί όπου υπάρχει συγχρωτισμός, στον ενισχυτικό εμβολιασμό έναντι της Covid και στην ταχύτατη αναζήτηση ιατρικής γνωμάτευσης, ώστε να χορηγηθεί έγκαιρα αντιιική θεραπεία. Προς  αυτήν, άλλωστε, την κατεύθυνση είναι και οι σχετικές αποφάσεις περί διατήρησης της υποχρεωτικότητας στις μονάδες φροντίδας  ηλικιωμένων, καθώς και στους χώρους παροχής ιατρικής φροντίδας».

Το γνωστό… άγνωστο μέλλον του SARS-CoV-2

Οπως επισημάνθηκε πρόσφατα στο 22o Πανελλήνιο Συνέδριο Λοιμώξεων, τα ήπια χαρακτηριστικά της Ομικρον καλλιέργησαν την άποψη ότι ο ιός εξελίσσεται σταδιακά σε στελέχη με ήπια λοιμοτοξικότητα. Παρ’ όλα αυτά, η άποψη ότι οι ιοί εξελίσσονται σε λιγότερο λοιμογόνα στελέχη πιθανόν δεν ισχύει.

Τι μας λέει αυτό για το εξελικτικό μέλλον τους SARS-CoV-2; Τα πάντα αλλά και τίποτα συγκεκριμένο, για όσους αναζητούν βεβαιότητες. «Τα χαρακτηριστικά της Ομικρον είναι τέτοια που ευνοούν την εξάπλωση του ιού. Και για να είναι ένας ιός μολυσματικός, πρέπει να πολλαπλασιάζεται στο ανώτερο αναπνευστικό. Καθώς η Ομικρον απαντά σε αυτά τα κριτήρια, γίνεται κατανοητό γιατί συνεχίζει να κυριαρχεί και να κυκλοφορεί στην κοινότητα. Υπό τα δεδομένα αυτά, το πιο πιθανό είναι να μην υπάρξουν μεταβολές στη λοιμοτοξικότητα ή ανατροπές με την ανάδυση ενός πιο επικίνδυνου στελέχους. Αλλά κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος» εξηγεί ο κ. Παρασκευής.

Οι επιστήμονες, σε κάθε περίπτωση πάντως, συμφωνούν πως είναι ορατό πλέον το τέλος της υγειονομικής κρίσης. Τι σημαίνει αυτό; «Η αναλογία των σοβαρά νοσούντων προς τα κρούσματα θα είναι όλο και μικρότερη και θα φτάσει σε ένα σημείο που θα είναι παρόμοιο με αυτό της γρίπης ή με άλλους κορωνοϊούς».

Τι θα γίνει με τα εμβόλια και τα αντιιικά φάρμακα;

Το στίγμα το έδωσε στα τέλη Ιανουαρίου η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), θέτοντας επισήμως το ζήτημα στην αρμόδια Συμβουλευτική Επιτροπή της για τα Εμβόλια και τα Σχετικά Βιολογικά Προϊόντα (VRBPAC). Και παρά τις δεύτερες σκέψεις που εκφράστηκαν, η πρόταση που φαίνεται να προκρίνεται είναι ο ετήσιος εμβολιασμός έναντι της Covid-19, όπως ισχύει και με τον εμβολιασμό έναντι της εποχικής γρίπης.

Οπως σημείωσε στο ίδιο συνέδριο ο αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας-Λοιμωξιολογίας στο Τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ, Α’ Παθολογική Κλινική του ΑΧΕΠΑ, Συμεών Μεταλλίδης, αυτό που επιχειρεί να αποφύγει η επιστημονική κοινότητα είναι οι πολύπλοκες οδηγίες, που ενδεχομένως θα προκαλέσουν σύγχυση και μη συμμόρφωση του πληθυσμού. Εκφράζονται εντούτοις και σημαντικές ανησυχίες, όπως για παράδειγμα εάν ο ετήσιος εμβολιασμός θα προσφέρει επαρκή ασφάλεια στα άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.

Πάντως, δεδομένα από τις ΗΠΑ δείχνουν πως ο αναμνηστικός εμβολιασμός με τα διδύναμα επικαιροποιημένα εμβόλια έχει υψηλή αποτελεσματικότητα για την πρόληψη σοβαρής νόσησης και νοσηλείας, ιδιαίτερα στα άτομα άνω των 65 ετών. Αναφορικά με τη χώρα μας και σύμφωνα με τον καθηγητή Παθολογίας-Λοιμώξεων του ΕΚΠΑ Σωτήρη Τσιόδρα, τα οφέλη του εμβολιασμού είναι εξίσου αδιαμφισβήτητα. Πιο συγκεκριμένα, νεότερες αναλύσεις  δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας 40.000 ανθρώπινες ζωές σώθηκαν χάρη στα εμβόλια, ενώ αποφεύχθηκαν περισσότερες από 12.000 διασωληνώσεις.

Ενθαρρυντικές είναι όμως και οι αντίστοιχες παρατηρήσεις από τη χορήγηση αντιιικών φαρμάκων. Την περίοδο Φεβρουάριος 2022 – Φεβρουάριος 2023 υποβλήθηκαν στην Ελλάδα 110.000 αιτήσεις για αντιιική θεραπεία. Οι ασθενείς, όπως προκύπτει από τα ίδια δεδομένα που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο, συμμορφώθηκαν πλήρως σε ποσοστό 75%. Το αποτέλεσμα ήταν να ωφεληθούν σημαντικά. Η μείωση του κινδύνου νοσηλείας/θανάτου ξεπερνούσε το 70% για εμβολιασμένους έναντι της Covid-19 ασθενείς που είχαν μολυνθεί από τον πανδημικό ιό, ενώ για τους ανεμβολίαστους το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 60-70%.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News