Το 1921 ο αμερικανός φωτογράφος Εντουαρντ Στάιν φωτογράφισε την αμερικανίδα χορεύτρια Ισιδώρα Ντάνκαν στον Παρθενώνα και στις Καρυάτιδες. Δεν ξέρω αν τότε υπήρχε αυστηρή φύλαξη, αν τα πνεύματα ήταν πιο ελεύθερα, αν γενικώς το να είσαι ξένος και να έρχεσαι να φωτογραφίζεις στα αρχαία μνημεία ήταν κάτι που συνηθιζόταν.

Πάντως αυτές οι φωτογραφίες έκαναν τον γύρο του κόσμου και κέντρισαν το διεθνές ενδιαφέρον για την απέριττη αρχαιοελληνική αισθητική. Δύο χρόνια μετά, το 1923, η νέα γαλλίδα σχεδιάστρια μόδας Μαντλέν Βιονιέ, παρουσίαζε στον νεοσύστατο οίκο μόδας της στο Παρίσι μία συλλογή εμπνευσμένη από την Ισιδώρα Ντάνκαν, τους αρχαίους ναούς και τα αγάλματα.

Η συλλογή ξετρέλανε το κοινό και ο οίκος Vionnet χαρακτηρίστηκε ως «Ο Ναός της Μόδας» στη γαλλική πρωτεύουσα. Από την άλλη ο χορός, τα αέρινα υφάσματα και οι πτυχώσεις, συνδέθηκαν έκτοτε, τελεσίδικα, με την Ακρόπολη.

Εν συνεχεία, το 1929, ήρθαν οι περίφημες φωτογραφίες της Ελληνίδας, γερμανοσπουδασμένης φωτογράφου Nelly’s (Eλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη), με τη γυμνή ή ημίγυμνη χορεύτρια Μόνα Πάεβα, στον Παρθενώνα, με φόντο τη γαλανόλευκη σημαία.

Η φωτογράφος είδε την Πάεβα στο Εθνικό και της ζήτησε να τη φωτογραφίσει γυμνή για το περιοδικό Ιllustration de Paris. Εκείνη δέχθηκε. Με το που δημοσιεύθηκαν όμως οι φωτογραφίες ξέσπασε μεγάλη ταραχή στην Αθήνα.

«Διαμαρτύρομαι εν ονόματι των Ολυμπίων θεών, οι οποίοι, ως γνωστόν, όχι μόνο επερπατούσαν γυμνοί, αρσενικοί και θηλυκοί, αλλά και θεόγυμνοι ελατρεύοντο στους ναούς των…» έγραψε τότε ο Παύλος Νιρβάνας στη στήλη του στο «Ελεύθερο Βήμα», υπερασπιζόμενος τη Nelly’s.

Και τότε ήρθε η πρόταση, στην ελληνίδα φωτογράφο, από άλλη μία χορεύτρια, την ουγγαρέζα Νικόλσκα για μία ακόμα γυμνή φωτογράφιση στην Ακρόπολη με αραχνοϋφαντα πέπλα. Τις εικόνες στον Παρθενώνα τις γνωρίζουμε, νομίζω, όλοι.

Η ελληνική αρχαιότητα και η αισθητική της είχαν γίνει πλέον τάση – όχι μόνο στη μόδα φυσικά, αλλά στην Τέχνη και τη λογοτεχνία γενικώς. Μετά ήρθε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος που τα πάγωσε όλα. Ο οίκος Vionnet έκλεισε.

Δεν χάθηκε όμως το αρχαιοελληνικό πνεύμα από τη μεταπολεμική μόδα. Το 1951, ο Κριστιάν Ντιόρ, εμπνεύστηκε μία συλλογή πλουσιοπάροχη, εμπνευσμένη όμως από τις πτυχώσεις των αρχαιοελληνικών αγαλμάτων και από τη δωρική κομψότητα των ναών.

Η συλλογή αυτή έπρεπε να φωτογραφηθεί πάση θυσία στην Ακρόπολη. Η φωτογράφιση έγινε πάνω στον βράχο, με φόντο τον Παρθενώνα και με τα μοντέλα να απλώνουν τα φορέματά τους με σεβασμό πάνω στις πέτρες. Φωτογράφος ήταν ο Ζαν Πιερ Πεντρατζίνι, για το γαλλικό περιοδικό Paris Match.

Δεν ξέρω αν σήμερα το ΚΑΣ θα έδινε άδεια στον Στάιν, στη Nelly’s ή στον Πεντρατζίνι.

Η επίδειξη του οίκου Gucci στην Ακρόπολη, πάντως, δεν είναι το ίδιο με εκείνες τις φωτογραφίσεις. Είναι ένα σόου. Με πολύ κόσμο, με πολλά φώτα και με δυνατή μουσική. Είναι ένα πάρτι με στόχο τη δημοσιότητα και με σκοπό τις πωλήσεις.

Τελευταία μόδα για τους μεγάλους οίκους είναι να διοργανώνουν τις επιδείξεις μόδας τους, μέσα σε μνημεία ή εμβληματικά κτήρια σε όλο τον κόσμο. Ο Gucci συγκεκριμένα, το περασμένο καλοκαίρι έκανε το σόου του μέσα στο Αββαείο του Γουέστμινστερ στο Λονδίνο – εν όψει του δημοψηφίσματος για το Brexit. Πράγματι το σόου ήταν καλό και πράγματι ο ιταλικός οίκος σεβάστηκε τον ιστορικό ναό. Προφανώς έδωσε και χρήματα για την ανακαίνιση κάποιας πτέρυγας…

Εξάλλου και σε μας πρότεινε να δώσει 2 εκατομμύρια για ανακαινίσεις. Όμως σε μάς αυτά φάνηκαν σαν ελεημοσύνη. Και το ΚΑΣ δεν μάσησε, φυσικά. Αλλά γενικώς ο Ελληνας δεν μάσησε απ΄ό,τι βλέπω. Θες από περηφάνεια; «Δεν πουλάμε την Ακρόπολη!». Θες από αδιαφορία; «Εχω τόσα προβλήματα, έχω τον ΕΦΚΑ, δεν έχω λεφτά, δεν με παρατάτε με τον Gucci! Και με τον γρύλο του!». Ποιος μπορεί να δει μέσα στην ψυχή του Ελληνα;

Και κάπως έτσι, η παλιά, καλή, γνωστή γκρίνια γι’ αυτό το θέμα δεν έγινε. Δεν είπαμε εν χορώ το ΚΑΣ «απαρχαιωμένο». Δεν κατηγορήσαμε το ΥΠΠΟ ότι είναι «εκτός εποχής» και ότι χάνει τα λεφτά. Δεν χαρακτηρίσαμε καν την Κονιόρδου «ντεμοντέ». Μη σας πω ότι κατά βάθος, αισθανθήκαμε κάπως υπερήφανοι… Ότι δεν τα ξεπουλάμε όλα… Αν και την ΤΡΑΙΝΟΣΕ τη… χαρίσαμε, για μόλις 45 εκατομμύρια. Στους Ιταλούς.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News