«It’s coming home», τραγουδούν οι Αγγλοι εδώ και ένα μήνα. Στο «Γουέμπλεϊ», στις παμπ, στις πλατείες με τις γιγαντοοθόνες που δείχνουν τους αγώνες του Euro. «It’s coming home», ψιθυρίζουν… πονηρά φίλοι και γνωστοί, ο ένας στον άλλον. Αραγε, πού αναφέρεται αυτό το «it»; Τι είναι αυτό που γυρίζει σπίτι;

Το τρόπαιο του Euro; Αποκλείεται. Το έχουν κατακτήσει 10 χώρες, ακόμη και η Ελλάδα, αλλά η Αγγλία, ποτέ. Δύο τρίτες θέσεις (μια το 1968 και μια το 1996) ήταν ό,τι καλύτερο της είχε συμβεί στη διοργάνωση, στις εννέα προηγούμενες εμφανίσεις της. Στο τουρνουά του 1996, γνωστό και ως «England ’96», οι Αγγλοι είχαν φιλοξενήσει την Κούπα για μερικές μέρες, μέχρι να παραδοθεί στα χέρια των Γερμανών, που το κατέκτησαν.

Η διοργάνωση; Ούτε. Τα 51 παιχνίδια του εφετινού, επετειακού Euro μοιράστηκαν σε 10 χώρες (με το Λονδίνο, βεβαίως, να παίρνει το «φιλέτο»: τον τελικό και τους δύο ημιτελικούς). Αλλωστε, η ιδέα για τη δημιουργία του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ανήκε σε Γάλλο: τον Ανρί Ντελονέ, παλιό ποδοσφαιριστή και διαιτητή, που διετέλεσε αναπληρωτής πρόεδρος της FIFA και γενικός γραμματέας της UEFA. Οι τέσσερις βρετανικές ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες (Αγγλίας, Σκωτίας, Ουαλίας και Βόρειας Ιρλανδίας) πολέμησαν λυσσαλέα το «Κύπελλο Εθνών», τον πρόγονο του σημερινού Euro, και απουσίασαν από το πρώτο εγχείρημα, το 1960 στη Γαλλία. Είχαν αντισταθεί σθεναρά και στην καθιέρωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Εμφανίστηκαν μόλις στην τέταρτη διοργάνωση, το 1950.

Το ποδόσφαιρο, στη χώρα που το οργάνωσε και το διέδωσε σε όλο τον Κόσμο; Με την έννοια ότι το «Γουέμπλεϊ» μονοπωλεί το ενδιαφέρον των απανταχού ποδοσφαιρόφιλων για το φινάλε του Euro, θα ήταν μια πιθανή εξήγηση για όποιον γνωρίζει την ιστορία του «It’s coming home», που γράφτηκε πριν από 25 χρόνια για μια ανάλογη περίσταση.

Το τραγούδι ήταν «παραγγελιά» της FA (ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Αγγλίας) για το Euro του 1996, που θα διεξαγόταν στη χώρα ακριβώς 30 χρόνια μετά την προηγούμενη μεγάλη αθλητική διοργάνωση που είχε φιλοξενήσει, το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966, το οποίο και κατέκτησε. Ανατέθηκε στους σταντ-απ κωμικούς, Ντέιβιντ Μπαντίλ και Φρανκ Σκίνερ, που από το 1994 έως το 1996 παρουσίαζαν στην τηλεόραση του BBC το δημοφιλές σόου «Fantasy Football League». Εκείνοι έγραψαν τους στίχους, και το ερμήνευσαν στο βίντεο-κλιπ που γυρίστηκε. Για τη μουσική συνεργάστηκαν με το ποπ συγκρότημα «Λάιτνινγκ Σιντς». Ο τίτλος του τραγουδιού είναι «Three Lions» (από τα τρία λιοντάρια που απεικονίζονται στο έμβλημα της FA), όμως ο κόσμος το έμαθε και το γνωρίζει με το ρεφρέν του, «it’s coming home», που επαναλαμβάνεται διαρκώς.

Στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για ύμνο στο αγγλικό ποδόσφαιρο, ούτε για κάποιου είδους εμβατήριο, αλλά για έναν αυτοσαρκαστικό θρήνο για τις παταγώδεις αποτυχίες της εθνικής Αγγλίας, που είχαν προηγηθεί. Θα κατανοήσουμε περισσότερα, αν θυμηθούμε την εποχή. Στις αρχές εκείνης της χρονιάς η Αγγλία είχε κατρακυλήσει στο Νο 27 του ranking της FIFA. Επί σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1966, είχε καταφέρει να προκριθεί μόνο στις μισές διοργανώσεις (τρεις στις έξι) και, μάλιστα, δεν προχώρησε, ποτέ, πέρα από τη φάση των ομίλων. Η απουσία της από το Μουντιάλ των ΗΠΑ, το 1994, είχε φουντώσει τη μουρμούρα. Κανένας δεν πίστευε στις δυνατότητες της ομάδας, εν όψει του Euro του 1996 που θα φιλοξενούσε η χώρα. Από την άλλη, όμως, κάθε Euro και κάθε Παγκόσμιο Κύπελλο ξυπνούσε στις μνήμες των Αγγλων τα μεγαλεία του ’66. Και την ελπίδα ότι θα επαναληφθούν.

Οπως έγραψε ο Independent, εκφράζει τη νοσταλγία για τον μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό θρίαμβο της Αγγλίας, την πίκρα για τις τεράστιες απογοητεύσεις που ακολούθησαν, αλλά και την αιώνια αισιοδοξία των άγγλων οπαδών, ότι οι παλιές δόξες θα αναβιώσουν. Τρία διαφορετικά συναισθήματα, μαζί. Στην ουσία, όπως έχει εξηγήσει σε συνέντευξή του ο συνθέτης και ερμηνευτής των Λάιτνινγκ Σιντς, Ιαν Μπρούντι, το τραγούδι ήθελε να πει τι σημαίνει να είσαι οπαδός, κι ότι αυτό, συχνά, συνοδεύεται από δάκρυα και πόνο.

Ο κάπως αόριστος στίχος του επιτρέπει στον κάθε έναν να δώσει στο τραγούδι την ερμηνεία που τον βολεύει. Στη μεγάλη τους πλειονότητα οι Αγγλοι το βρήκαν πολύ αισιόδοξο και εμψυχωτικό. Κι άρχισαν να το τραγουδούν μαζικά αμέσως μετά την πρώτη νίκη της ομάδας τους στο Euro του 1996 (2-0 τη Σκωτία, στις 15 Ιουνίου στο Γουέμπλεϊ). Μόλις ακούστηκε από τον διαιτητή το σφύριγμα της λήξης, το τραγούδι ξεπήδησε, εντελώς αυθόρμητα, από χιλιάδες στόματα. Μέσα σε δευτερόλεπτα το γήπεδο θύμιζε μια τεράστια χορωδία. Πολύ σύντομα ανέβηκε στο Νο 1 των τσαρτ της εποχής, εκθρονίζοντας -αν το πιστεύετε- το «The Fugees».

Εγινε το σάουντρακ της περήφανης πορείας της Αγγλίας μέχρι τον ημιτελικό, όπου την περίμενε ακόμη μια τραγωδία. Ηττήθηκε (στα πέναλτι) από τη Γερμανία, που στο τέλος κατέκτησε το τρόπαιο. Εντεκα παίκτες είχαν ευστοχήσει στη διαδικασία, όμως ο 12ος αποδείχθηκε μοιραίος. Ηταν ο σημερινός προπονητή της, Γκάρεθ Σάουθγκεϊτ.

«Οταν αποκλειστήκαμε από τη Γερμανία στα πέναλτι», θυμάται ο Μπρούντι, «είχα ξαπλώσει στο δωμάτιο του ξενοδοχείου μου και άκουγα κάποιους να το τραγουδούν στο δρόμο. Σκέφτηκα πως ήταν πολύ γενναίο, μετά την ήττα. Αλλά τότε κοίταξα από το παράθυρο, και είδα ότι το τραγουδούσαν οι Γερμανοί». Δεν το έκαναν για να πικάρουν τους Αγγλους. Ο Γιούργκεν Κλίνσμαν έλεγε ότι το «Three Lions» ήταν τόσο ελκυστικό στο αυτί, ώστε οι γερμανοί οπαδοί το τραγουδούσαν στον δρόμο προς το Γουέμπλεϊ. Ηταν. Γι’ αυτό το 1997 ο Τόνι Μπλερ το χρησιμοποίησε, παραφράζοντάς το («Labour’s coming home»), ως σύνθημα στην προεκλογική του εκστρατεία. Οι Εργατικοί, πράγματι, επέστρεψαν στην εξουσία έπειτα από 18 ολόκληρα χρόνια.

Στην πρώτη του βερσιόν οι ιαχές των φιλάθλων που ακούγονταν, δεν ανήκαν σε Αγγλους, αλλά σε Δανούς, οπαδούς της Μπρόντμπι, τους οποίους ο συνθέτης ηχογράφησε στο «Ανφιλντ» τον Οκτώβριο του 1995. Είχαν ακολουθήσει την ομάδα τους για τον αγώνα με τη Λίβερπουλ στο Κύπελλο UEFA. Δύο χρόνια μετά, με αφορμή τη συμμετοχή της εθνικής Αγγλίας στο Μουντιάλ της Γαλλίας, κυκλοφόρησε νέα εκδοχή του τραγουδιού («Three Lions ’98»), με επικαιροποιημένους στίχους. Σε αυτούς αναφέρονται και τα ονόματα των Πολ Γκασκόιν, Αλαν Σίρερ και Στιούαρτ Πιρς.

Οι διασκευές συνεχίστηκαν, νέοι ερμηνευτές το τραγούδησαν, πολλοί προσπάθησαν να εξηγήσουν το αληθινό νόημα πίσω από τους στίχους του, όμως το μυστήριο του «it’s coming home» παραμένει. Τι είναι αυτό που γυρίζει σπίτι;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News