Συμμερίζομαι τον στόχο της κυβέρνησης να επαναπατρισθεί ένα μέρος των 500.000 και πλέον Ελλήνων που έφυγαν στο εξωτερικό την προηγούμενη δεκαετία. Χρειαζόμαστε τα ταλέντα τους, την συνεισφορά τους στα ταμεία της χώρας, και κυρίως την συμβολή τους στην ζωή μας. Εντούτοις, ο τρόπος με τον οποίο επιδιώκεται ο επαναπατρισμός, μέσω της απαλλαγής των φορολογικών υποχρεώσεών τους κατά 50% για 7 χρόνια, τόσο σε μισθωτούς όσο και σε ελεύθερους επαγγελματίες, είναι προβληματικός.

Αποτελεί κατάφωρη αδικία για τους έλληνες επαγγελματίες και επιστήμονες που ζούνε στην Ελλάδα να φορολογούνται 50% περισσότερο σε σχέση με όσους επιστρέψουν!  Πώς θα νιώσει μια γιατρός σε μία κλινική όταν θα εργαστεί δίπλα σε μία συνάδελφό της που επαναπατρίστηκε, και η πρώτη αμείβεται με 20.000 ευρώ ετησίως ενώ η δεύτερη με 25.000 για την ίδια εργασία; Η θεωρία της δικαιοσύνης και η κοινή λογική προβλέπει ότι οι εργαζόμενοι σε παρόμοιες καταστάσεις αντιδρούν (π.χ. παραιτούνται, μειώνουν την παραγωγικότητά τους, στρέφονται εναντίον των συναδέλφων). Γιατί να δημιουργήσουμε ένα τέτοιο πρόβλημα στην Ελλάδα;

Το κίνητρο επαναπατρισμού μπορεί επίσης να προκαλέσει στρεβλώσεις στην αγορά και να οδηγήσει σε αθέμιτο ανταγωνισμό. Ο επαναπατρισθείς ελεύθερος επαγγελματίας π.χ. ένας αρχιτέκτονας θα μπορεί να προσφέρει υπηρεσίες σε χαμηλότερη τιμή, καθώς φορολογείται λιγότερο, αποκτώντας αθέμιτο συγκριτικό πλεονέκτημα. Γιατί να οδηγήσουμε το εγχώριο ανθρώπινο δυναμικό σε δυσχερέστερη θέση, και δυνητικά στην ανεργία;

Σε επίπεδο συμβολισμού, ας μην ξεχνάμε ότι πολλοί επαγγελματίες επέλεξαν να παραμείνουν στην Ελλάδα την δεκαετία 2010 – 2020 παρότι μπορούσαν να φύγουν. Μηχανικοί, εκπαιδευτικοί, στελέχη επιχειρήσεων και χιλιάδες άλλοι επαγγελματίες παρέμειναν στη χώρα την δύσκολη δεκαετία παρότι πολλοί είχαν ευκαιρίες να εργαστούν στο εξωτερικό. Ποιο είναι το μήνυμα που θα τους στείλουμε;

Αντίστοιχο πρόβλημα συμβολισμού υπήρξε πριν από ένα χρόνο με την προσπάθεια επαναπατρισμού 500 Ελλήνων υψηλής εξειδίκευσης, ηλικίας 28-40, με ελάχιστη καθορισμένη αμοιβή 3.000 ευρώ, επιδοτούμενη από το κράτος. Το πρόγραμμα είχε και πάλι αποκλείσει τους Έλληνες με αντίστοιχα δημογραφικά στοιχεία που επέλεξαν να μείνουν στη χώρα.

Πρακτικά, πάρα την καλή πρόθεση, το μέτρο πιθανόν να αποτελέσει ακόμα και αντικίνητρο για την μεγάλη επιστροφή. Συμπατριώτες μας στο εξωτερικό, ειδικά αυτοί που διαθέτουν υψηλά επίπεδα ενσυναίσθησης, το έχουν αντιληφθεί: «Να φορολογούμαι εγώ κατά το ήμισυ ενώ οι φίλοι και οι συνάδελφοι γύρω μου φορολογούνται πλήρως; Θα ντρέπομαι να τους κοιτάξω στα μάτια!»

Συμπερασματικά, οφείλουμε μεν να προσελκύσουμε τους συμπατριώτες μας από το εξωτερικό, δίχως όμως να απογοητεύουμε το εγχώριο ανθρώπινο δυναμικό. Πρωτοβουλίες που αντιμετωπίζουν τους Έλληνες εξωτερικού με προνομιακό τρόπο μοιάζουν να κατατάσσουν το εγχώριο δυναμικό στη δεύτερη κατηγορία.

Το συγκεκριμένο σχέδιο μοιάζει αρκετά με το πρόγραμμα «Regressar» της Πορτογαλίας που εφαρμόζεται εδώ και ενάμιση χρόνο. Προσφέρει 6,500 ευρώ και 50% φοροαπαλλαγή για 5 χρόνια σε όσους επιστρέψουν, όμως είχε χαμηλή απήχηση.

Τα προγράμματα αυτά θυμίζουν κατά μία έννοια την ιστορία με τις πατάτες του Καποδίστρια. Όταν ο κυβερνήτης τις προσέφερε δωρεάν, οι Έλληνες τις περιφρόνησαν. Έπρεπε λοιπόν με κάποιο τρόπο να αποκτήσουν αξία στα μάτια του λαού, ώστε να γίνουν ελκυστικές, και έτσι ο Καποδίστριας σκέφτηκε να τις περιφρουρήσει.

Οι συμπατριώτες μας της νεο-διασποράς ασφαλώς δεν θα παραπλανηθούν όπως στην εποχή του Καποδίστρια – ενημερώνονται τακτικά για τις εξελίξεις, έχουν τις οικογένειες και τους φίλους τους στην Ελλάδα. Ας καλλιεργήσουμε λοιπόν καλύτερες συνθήκες εργασιακού βίου και ποιότητας ζωής στην Ελλάδα. Αν ήρθε η ώρα να γυρίσουν, «αν οι πατάτες στην Ελλάδα έγιναν νόστιμες», θα το μάθουν από αυτούς που ζούνε εδώ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News