Θα πρέπει κάποια στιγμή να γίνει ένα «Tripadvisor» για τους εργαζομένους του τουρισμού. Να αφήνουν την κριτική τους για την κάθε επιχείρηση για την οποία έχουν δουλέψει, μια κριτική που θα αφορά τις συνθήκες εργασίας τους, ώστε να ξέρουν όσοι δουλεύουν σεζόν ποιους να αποφύγουν.

Φανταστείτε τι θα γίνει αν μπορείς να αξιολογήσεις τον εργοδότη, όχι μόνο για τις υπηρεσίες του, αλλά και για το εργασιακό του πλαίσιο. Πολλές τουριστικές επιχειρήσεις θα έμπαιναν έτσι στη μαύρη λίστα και θα έψαχναν να βρουν εργαζόμενο. Οχι με το κιάλι που τον ψάχνουν έτσι κι αλλιώς, αλλά με τηλεσκόπιο. Θα ήταν, ωστόσο, και μια ευκαιρία να αναδειχθούν οι σωστοί εργοδότες, και μια αφορμή να συμμορφωθούν οι κακοί.

Προς το παρόν, το Tik Tok είναι το πιο δυναμικό πεδίο καταγγελιών αυτής της πονεμένης ιστορίας που λέγεται «εργασία σεζόν». Η αμεσότητα και ο ρεαλισμός της εικόνας έρχονται να δείξουν, σε όλο τους το μεγαλείο, καταρχάς τις συνθήκες διαμονής των ανθρώπων που αποφασίζουν να δουλέψουν σε δημοφιλείς προορισμούς.

Το τι έχει περάσει από την οθόνη μου σκρολάροντας στην πλατφόρμα δεν λέγεται. Η λέξη «τρώγλη» είναι λίγη για να περιγράψει την κατάσταση ορισμένων καταλυμάτων που δίνονται στους εργαζόμενους. Δωμάτια με την υγρασία να έχει κάνει στάμπες σε κάθε γωνιά τους, με σιδερένια κρεβάτια του Μεσοπολέμου και στρώματα που έχουν πάνω τους κάθε είδους λεκέδες, χωρίς κουζίνα, χωρίς παράθυρα ενίοτε, με την κατσαρίδα να βγαίνει και μέσα από τα συρτάρια, με ποντικοκούραδα πάνω στους πάγκους, με ό,τι βρωμιά μπορεί να φανταστεί ανθρώπου νους.

«Εκανα μια μέρα να το καθαρίσω, ξόδεψα μια περιουσία σε καθαριστικά, αναγκάστηκα να αλλάξω κουρτίνες στο μπάνιο γιατί ήταν μουχλιασμένες», έλεγε μια κοπέλα δείχνοντας με τον φακό του κινητού της ένα απερίγραπτα άθλιο δωμάτιο, το οποίο της δόθηκε για διαμονή σε ένα από τα δύο πιο λαοφιλή νησιά της χώρας.

Το έλλειμμα εργαζομένων στον τουρισμό και την εστίαση αγγίζει φέτος τις 80.000. Λίγο διαφέρει η κατάσταση από τα περσινά και τα προπέρσινα δεδομένα, για την ακρίβεια κάθε χρόνο είναι σαν να ζούμε το ίδιο έργο. Οι επιχειρήσεις αναζητούν προσωπικό, το καταλαβαίνεις βλέποντας και τις αμέτρητες ταμπέλες στις πόρτες των μαγαζιών.

Το έλλειμμα που βγάζουν οι έρευνες φαίνεται και στην εξυπηρέτηση, καθώς λιγοστοί εργαζόμενοι αναγκάζονται να τα βγάλουν πέρα με τις ορδές τουριστών που καταφθάνουν στη χώρα τους καλοκαιρινούς μήνες. Κάπως έτσι καταλήγεις να παραλαμβάνεις τον καφέ και το φαΐ σου σε μια αιωνιότητα και μια μέρα. Τι να πεις, όμως, όταν βλέπεις δύο υπαλλήλους να λαχανιάζουν πηγαινοφέρνοντας ασταμάτητα δίσκους μέσα στη ζέστη;

Το έργο μένει ίδιο κι απαράλλαχτο και στις συνθήκες εργασίας όσων μπαίνουν στην αρένα του τουρισμού. Αν βάλεις στη σειρά τα ρεπορτάζ των τελευταίων πέντε χρόνων δεν θα δεις καμία διαφορά. Είναι σαν να παίζουν όλα σε λούπα. Τα παράπονα είναι ίδια και αναφέρουν ατελείωτες υπερωρίες, ρεπό με το σταγονόμετρο, χώρους διαμονής της κακιάς ώρας και ελάχιστη κατανόηση από πλευράς εργοδοτών ως προς τα δικαιώματα και τις ανάγκες των εργαζομένων.

Αρκετοί δηλώνουν ότι άλλα τους λένε στην αρχή, στην επικοινωνία πριν την πρόσληψη, και άλλα συναντούν στην πράξη, όταν ξεκινούν τη δουλειά. «Δεν γίνεται να λιποθυμάω από την εξάντληση και να παρακαλάω για ένα ρεπό», αναφέρει κοπέλα –πού αλλού;– στο Tik Tok. Είπαμε, η λίστα παραπόνων εκεί είναι ατελείωτη και γίνεται επιτόπου, βάζει ο άλλος το κινητό μπροστά και τα λέει ωμά και αφιλτράριστα.

Πώς να καλυφθούν οι θέσεις στον συγκεκριμένο κλάδο όταν το έργο δεν αλλάζει προς το καλύτερο; Ποιος θα πάει να υπομένει το μαρτύριο; Να πεις ότι είναι και οι μισθοί ικανοποιητικοί; Δεν είναι τόσο ώστε να υπερτερούν της κακομεταχείρισης που θα υποστείς. Η ανάγκη εργασίας είναι εκείνη που θα σπρώξει κάποιον να δουλέψει σεζόν και όχι τα οικονομικά οφέλη. Η ανάγκη θα σε κάνει να αντέξεις την όποια συνθήκη και εξάντληση. Και αν μπορείς να βρεις κάτι άλλο, θα πας στο άλλο.

Πάντως, είναι να γελάς με τις αντιθέσεις. Από τη μία οι επιχειρήσεις παραπονιούνται ότι δεν βρίσκουν εργαζομένους, αλλά όσους βρίσκουν τους πετούν σε τρώγλες και τους συμπεριφέρονται με τρόπο που αποτρέπει όσους θα μπορούσαν να δουλέψουν. Από την άλλη το κράτος κομπάζει για την έλευση εκατομμυρίων τουριστών στη χώρα, αλλά δεν δημιουργεί ένα ξεκάθαρο πλαίσιο προστασίας του εργαζομένου στον κλάδο αυτόν, ώστε να τον προσελκύσει και να τον κρατήσει καλύπτοντας σταδιακά και το έλλειμμα θέσεων που σαφώς δημιουργεί πρόβλημα στον μηχανισμό της βαριάς βιομηχανίας μας.

Τόσο βαριά, που κοντεύει να συνθλιβεί κάτω από το βάρος της. Κανείς δεν είπε ότι ο τουρισμός είναι εύκολη υπόθεση, αλλά θα έπρεπε να πληροί τα βασικά για όσους τον στηρίζουν. Και αυτοί δεν είναι οι τουρίστες, είναι οι εργάτες του. Από τη βάση της πυραμίδας ξεκινάς, γιατί αλλιώς θα την γκρεμίσεις.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News