Αγνωστες στις αρχές offshore εταιρείες που συνδέονται με τον Βλάση Καμπούρογλου, ο οποίος εμπλεκόταν στις μίζες των αντιαεροπορικών συστημάτων Tor-M1 και βρέθηκε νεκρός στην Ινδονησία το 2012, αποκαλύπτει η μεγαλύτερη διαρροή στοιχείων στην Ιστορία. Tα Panama Papers, η διασυνοριακή δημοσιογραφική συνεργασία της Διεθνούς Σύμπραξης Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ), της γερμανικής εφημερίδας Süddeutsche Zeitung και άλλων τουλάχιστον 100 μέσων ενημέρωσης στον πλανήτη, κατά την οποία 370 δημοσιογράφοι επί ένα χρόνο ερευνούσαν 11,5 εκατομμύρια έγγραφα, έχει και ελληνικό άρωμα.

Το Protagon.gr είχε πρόσβαση στο σύνολο των αρχείων και φέρνει στο φως τις μυστηριώδεις υπεράκτιες δραστηριότητες ενός εκ των βασικών πρωταγωνιστών στο σκάνδαλο των εξοπλιστικών, λίγο πριν αυτός πεθάνει.

Ο Καμπούρογλου είχε ήδη εξαφανιστεί από την Ελλάδα όταν ο Νικόλαος Ζήγρας, σε συμπληρωματική κατάθεση που έδωσε το καλοκαίρι του 2012, τον κατονόμασε ως πρωταγωνιστή στην υπόθεση μαζί με τους Ακη Τσοχατζόπουλο, Φουάντ αλ Ζαγιάτ και Ντίνο Μιχαηλίδη. Σύμφωνα με τον Ζήγρα, ήταν αυτοί που οργάνωσαν και προγραμμάτισαν τις αποστολές μαύρου χρήματος για τις προμήθειες των πυραυλικών συστημάτων και των υποβρυχίων. Την Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2012, μία καμαριέρα σε ξενοδοχείο της Τζακάρτα βρήκε τον Καμπούρογλου νεκρό στο δωμάτιό του. Στο πιστοποιητικό θανάτου που εκδόθηκε, η ημερομηνία του συμβάντος ήταν 6 Οκτωβρίου – ο Καμπούρογλου είχε αφήσει την τελευταία του πνοή την προηγούμενη ημέρα. Ηταν ο τρίτος άνθρωπος που εμπλεκόταν στις αγορές των Tor-M1 και βρισκόταν νεκρός. Οι αρχές της Τζακάρτα ενημέρωσαν του έλληνες διπλωμάτες ότι στο δωμάτιο δεν εντοπίστηκαν ίχνη διάρρηξης, ενώ στη σορό δεν υπήρχαν εμφανή σημάδια ή τραύματα.

Από τις δικαστικές έρευνες στην Ελλάδα, μέχρι εκείνη την στιγμή, προέκυπτε ότι ο Καμπούρογλου ήταν ένας από τους «ανθρώπους-κλειδιά» στην υπόθεση των εξοπλιστικών. Κατείχε από το 1998 τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Drumilan International Hellas AE, που, αν και ανέλαβε την εκτέλεση των αντισταθμιστικών ωφελημάτων για τους Tor-M1, αυτά δεν έγιναν ποτέ. Παρά το γεγονός ότι είχαν εκταμιευθεί από την προμηθεύτρια των πυραυλικών συστημάτων ANTEY 81 εκατομμύρια δολάρια για αυτόν ακριβώς το λόγο. Τον Καμπούρογλου, στην θέση του διευθύνοντος συμβούλου είχε τοποθετήσει ο καταζητούμενος σήμερα Φουάντ Αλ Ζαγιάτ, που μεσολάβησε για την προμήθεια των Tor-M1.

Ο Ζαγιάτ σύντομα θα έμπαινε στο στόχαστρο των ελληνικών αρχών. Κατά τις έρευνες που είχαν αρχίσει το 2004, από τα «άφαντα» αντισταθμιστικά ωφελήματα είχαν εντοπιστεί ύποπτες διαδρομές εμβασμάτων που ενέπλεκαν τις υπεράκτιες εταιρείες Drumilan International Ltd και Drumilan Offset Program Ltd. Τα χρήματα δεν ήταν λίγα: έφταναν τα 25 εκατομμύρια δολάρια. Οι  δύο offshore είχαν το ίδιο συνθετικό με την ελληνική εταιρεία που θα διαχειριζόταν τα αντισταθμιστικά ωφελήματα, αλλά δεν εμπλέκονταν ενεργά σε αυτά. Παρόλα αυτά θα ελάμβαναν χρήματα που προορίζονταν για τα αντισταθμιστικά. Πίσω από τις υπεράκτιες Drumilan βρισκόταν ο Ζαγιάτ.

Οι ελληνικές αρχές δεν ήταν οι μόνες που έψαχναν τότε την υπόθεση. Το 2003 στη Ρωσία δημιουργήθηκε ειδική επιτροπή προς αναζήτηση των 81 εκατομμυρίων δολαρίων της ANTEY για τα αντισταθμιστικά και οι δύο επικεφαλής της, στα πλαίσια των ερευνών, επισκέφθηκαν το ελληνικό υπουργείο Aμυνας. Μετά την επιστροφή τους από την Αθήνα στη Μόσχα, δολοφονήθηκαν.

H διεύθυνση όπου ζητούσε να σταλούν τα εταιρικά έγγραφα της νεοσύστατης Constable, μαζί με την μεταλλική σφραγίδα, ήταν στην οδό Γούναρη στα Μελίσσια, όπου εντοπίζεται και το γραφείο της γυναίκας

Από τα στοιχεία που διέρρευσαν, αποκαλύπτεται ότι ο Καμπούρογλου στις αρχές του 2012, εννέα μήνες πριν από τον θάνατό του, προχώρησε στη δημιουργία νέας offshore με την επωνυμία Constable International Group Ltd. Δεν ήταν μια οποιαδήποτε υπεράκτια: ο Καμπούρογλου, εκμεταλλευόμενος το καθεστώς που ίσχυε εκείνη την περίοδο στις Σεϋχέλλες, όπου και ίδρυσε την εταιρεία του, ζήτησε να εκδοθούν ανώνυμες μετοχές (bearer shares) έτσι ώστε να μην συνδέεται το όνομά του με την offshore. Το ότι αυτός είχε στην κατοχή του τις ανώνυμες μετοχές της Constable το γνώριζε μόνο ο ίδιος, μία γυναίκα που μεσολάβησε για την δημιουργία της εταιρείας και η οποία εμφανίζεται να χειρίζεται και άλλες εταιρείες της οικογένειας, και η παναμέζικη νομική εταιρεία Mossack Fonseca απ’ όπου διέρρευσαν τα Panama Papers. Αν κάποιος είχε πρόσβαση στα έγγραφα του μητρώου εταιρειών στις Σεϋχέλλες εκείνη την περίοδο δεν θα μπορούσε να δει ότι ο Καμπούρογλου συνδέεται με την εν λόγω offshore. Βάσει της νομοθεσίας στις Σεϋχέλλες εκείνη την περίοδο, οι ανώνυμες μετοχές δεν χρειαζόταν να βρίσκονται «ακινητοποιημένες» στο αρχείο κάποιου θεματοφύλακα, όπως για παράδειγμα συνέβαινε τότε με τις ανώνυμες μετοχές εταιρειών του Παναμά. Αντίθετα ο Καμπούρογλου μπορούσε να τις μεταφέρει μαζί του όπου και αν πήγαινε. Oταν αυτές άλλαζαν χέρια, δηλαδή η εταιρεία και τα περιουσιακά της στοιχεία μεταβιβαζόταν, απλώς θα έπρεπε να δηλωθεί η μεταβίβαση στην Mossack Fonseca που τηρούσε τα αρχεία μεταβολών της Constable. Eτσι, διασφαλιζόταν η πλήρης ανωνυμία του Καμπούρογλου σε σχέση με την offshore και τις δραστηριότητές της.

Στην φόρμα «παραγγελίας» που συμπλήρωσε ο Καμπούρογλου για την δημιουργία της Constable τον Ιανουάριο του 2012 αναφερόταν ότι το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας ανέρχεται σε 50.000 δολάρια. Επίσης ζητούσε την έκδοση πιστοποιητικού σύστασης της υπεράκτιας εταιρείας καθώς και την δημιουργία μεταλλικής σφραγίδας ώστε να σφραγίζει τα εταιρικά έγγραφα μόνος του. Η διεύθυνση επικοινωνίας που δήλωσε ο Καμπούρογλου ήταν στην οδό Eaton Mews South στο Λονδίνο, ένα συγκρότημα πολυτελών κατοικιών ακριβώς δίπλα στα ανάκτορα του Μπάγκιγχαμ. Oμως η διεύθυνση όπου ζητούσε να σταλούν τα εταιρικά έγγραφα της νεοσύστατης Constable, μαζί με την μεταλλική σφραγίδα, ήταν στην οδό Γούναρη στα Μελίσσια, όπου εντοπίζεται και το γραφείο της γυναίκας που μεσολαβούσε για την δημιουργία της εταιρείας. Ο ίδιος ο Καμπούρογλου, όταν ακόμα ήταν στην Ελλάδα, έμενε στα Μελίσσια, ψηλά στην λεωφόρο Πεντέλης. Τα έγγραφα τελικά αποστάλησαν με κούριερ στο γραφείο της γυναίκας στις 17 Ιανουαρίου 2012. Το ίδιο συνέβη και με τον λογαριασμό με τα έξοδα για την σύσταση της εταιρείας και την σφραγίδα.

Η δουλειά με τα βλήματα για τον Ινδικό Στρατό κρίθηκε τελικά ασύμφορη από την ΠΥΡΚΑΛ, όμως η γιουγκοσλαβική εταιρεία θα συνέχιζε να έχει στην φαρέτρα της τον Καμπούρογλου – και η γνωριμία του με τη γυναίκα θα κρατούσε χρόνια

Ακριβώς την ίδια ημέρα με την Constable δημιουργήθηκε και μία άλλη offshore με ανώνυμες μετοχές και έδρα τις Σεϋχέλλες, η Kehoe Equities Corp. Στην φόρμα «παραγγελίας» της εμφανίζονται ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά με την Constable, με τη μόνη διαφορά ότι δεν υπάρχει το όνομα του Καμπούρογλου αλλά μόνο αυτό της γυναίκας της οδού Γούναρη. Τα έγγραφα της εν λόγω εταιρείας αποστάλθηκαν μαζί με αυτά της Constable στο ίδιο γραφείο των Μελισσίων.

Η γυναίκα που μεσολαβούσε για την δημιουργία των offshore δεν ήταν άγνωστη στον Καμπούρογλου. Η ιστορία τους πάει πίσω στο 1994, όταν ο νεαρός τότε ανερχόμενος επιχειρηματίας επεδίωκε να εμπλακεί στον χώρο των εξοπλιστικών και προσπαθούσε να κλείσει ραντεβού με ανώτατα στελέχη της ΠΥΡΚΑΛ. Η συνάντηση έγινε και ο Καμπούρογλου ξετύλιξε το σχέδιό του: παραγωγή βλημάτων 155 χιλιοστών για λογαριασμό του Ινδικού Στρατού. Η ανάθεση είχε γίνει σε σουηδική εταιρεία, η οποία έψαχνε υπεργολαβίες με κατασκευαστές ανά τον πλανήτη. Ήδη οι Σουηδοί είχαν έρθει σε επαφή με γιουγκοσλαβική εταιρεία η οποία προσπαθούσε τότε να επεκταθεί και στην Ελλάδα ανοίγοντας γραφείο. Επικεφαλής του γραφείου ήταν η γυναίκα που μεσολαβούσε τελικά για τις τελευταίες offshore του Καμπούρογλου. Oταν ήταν στην γιουγκοσλαβική εταιρεία είχε λάβει εντολές να συνεργαστεί με τον Καμπούρογλου επειδή έχει καλές γνωριμίες στο πολιτικό σύστημα. Η δουλειά με τα βλήματα για τον Ινδικό Στρατό κρίθηκε τελικά ασύμφορη από την ΠΥΡΚΑΛ, όμως η γιουγκοσλαβική εταιρεία θα συνέχιζε να έχει στην φαρέτρα της τον Καμπούρογλου – και η γνωριμία του με τη γυναίκα θα κρατούσε χρόνια. Η ίδια θα εμφανιζόταν στο διοικητικό συμβούλιο θυγατρικής της εταιρείας Bulova με αντικείμενο πυροσωλήνες και πυρομαχικά, την οποία εκπροσωπούσε ο Καμπούρογλου στην ελληνική αγορά από το 2009.

Από τις 17 Ιανουαρίου 2012 τα ίχνη των δύο offshore χάνονται. Ακόμα και όταν τα κεντρικά της Mossack Fonseca ζητούσαν το καλοκαίρι του 2012 επιπλέον στοιχεία για τις τοποθεσίες όπου τηρούνται τα εταιρικά έγγραφα και βιβλία των offshore, δεν υπήρξε απολύτως καμία απάντηση. Οι εταιρείες, οι οποίες κατέστησαν ανενεργές έναν μήνα μετά το θάνατο του Καμπούρογλου διαγράφηκαν από το εταιρικό μητρώο των Σεϋχελλών το 2015.

Οι Constable και Kehoe δεν ήταν οι μόνες offshore που διαχειριζόταν η γυναίκα των Μελισσίων. Από τα αρχεία που διέρρευσαν φαίνεται ότι ήταν ο άνθρωπος της οικογένειας Καμπούρογλου και για μία ακόμα offshore: της Carnfield Properties Inc, με έδρα τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους. Η συγκεκριμένη υπεράκτια εταιρεία ιδρύθηκε το 1999, εν μέσω της προμήθειας των πυραυλικών συστημάτων Tor-M1. Εκείνη την περίοδο ως διευθυντής της Carnfield είχε οριστεί η παναμέζικη Saturn Corporate Services, με την οποία συνεργαζόταν και ο Φουάντ Αλ Ζαγιάτ κατά τη διάρκεια 1995-1996 για άλλη offshore. Η Carnfield από το 1999 που συστάθηκε έως και το 2008 είχε ανώνυμες μετοχές, όμως λόγω αλλαγής της νομοθεσίας στις Βρετανικές Παρθένους Νήσους, αυτές έπρεπε να συνδεθούν με φυσικά πρόσωπα. Ετσι, το 2008 εμφανίζεται ονομαστικά ως μέτοχος ένας αχυράνθρωπος που δηλώνει έδρα στο Γιβραλτάρ και το 2009 η η Rydston Properties, μια άλλη offshore με έδρα τις Μπαχάμες, στην οποία αργότερα ο Καμπούρογλου εμφανίστηκε ονομαστικά ως μέτοχος. Ήδη από το 2009 διευθυντές της Carnfield είχαν οριστεί η σύζυγος του Καμπούρογλου και η γυναίκα των Μελισσίων, ενώ από το 2010 εμφανίζεται ως μέτοχος και ιδιοκτήτης της υπεράκτιας ο ίδιος ο Καμπούρογλου με το όνομά του. Από την ανάλυση των σχετικών εγγράφων και της αλληλογραφίας που διέρρευσε φαίνεται ότι υπήρξαν κινήσεις το 2011 ώστε να πάρει η Carnfield δάνειο από το βρετανικό παράρτημα της μεγαλύτερης τράπεζας του Μπαχρέιν, την Ahli United Bank. Σχεδόν ενάμιση χρόνο μετά το θάνατο του έλληνα επιχειρηματία η ιδιοκτησία της offshore περιήλθε στην αγγλίδα σύζυγο.

Οι έρευνες για τον ρόλο του Καμπούρογλου στην υπόθεση των Tor-M1 έχουν σταματήσει τα τελευταία χρόνια. Επισήμως, τον Σεπτέμβριο του 2015 με βούλευμα έπαψε οριστικά λόγω θανάτου η ποινική δίωξη εις βάρος του.

Μία παγκόσμια έρευνα του International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) και της Süddeutsche Zeitung. Συνεργαζόμενα μέσα ενημέρωσης και φορείς: Aftenposten, ARD, BBC Panorama, CBC/Radio-Canada, Columbia University, De Tijd, El Confidencial, Gazeta Wyborcza, Guardian, Haaretz, Indian Express, Irish Times, Korea Center for Investigative Journalism/Newstapa, Kyiv Post, La Nacion, Le Matin Dimanche, Le Monde, L’Espresso, Miami Herald, NDR, OCCRP, Politiken, Premières Lignes, SVT, The Asahi Shimbun, The Australian Financial Review, Trouw, TVI24, UOL, Vedemosti, WDR και περισσότεροι από 70 ακόμα ειδησεογραφικοί οργανισμοί στον πλανήτη, μεταξύ των οποίων και το Protagon.gr

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News