Δεν είναι μία, δεν είναι δύο, είναι τουλάχιστον 10 οι «ιδέες» και οι λειτουργίες που το Facebook έχει αντιγράψει από άλλες πλατφόρμες και προσφέρει ως λειτουργίες σε περισσότερους από 2 δισ. χρήστες του σε όλο τον κόσμο. Δεν είναι μία, δεν είναι δύο, είναι αμέτρητες οι φορές που αυτό έχει συμβεί, συμβαίνει και θα συμβαίνει στον κόσμο – σε εκείνον των τεχνών, στον χώρο της βιομηχανίας, του σχεδίου, στην τεχνολογία, παντού. Πρώτη φορά, όμως, το δημοφιλέστερο ψηφιακό κοινωνικό δίκτυο αντιμετωπίζει (από τον περασμένο Δεκέμβριο) σθεναρή αντίσταση από τις αμερικανικές αρχές, όχι τόσο στην προσπάθειά του να «υιοθετήσει» μια ακόμη ιδέα, όσο στην πρακτική του να «πνίγει» όσους μικρούς επιχειρούν να σηκώσουν κεφάλι.

Όπως το ηλικίας μόλις ενός έτους Clubhouse, το οποίο εσχάτως επιχειρεί να αντιγράψει ο κολοσσός του Μαρκ Ζάκερμπεργκ (που έχει στην ιδιοκτησία του και τα Instagram, WhatsApp, τα οποία πιέζεται τώρα να πουλήσει!). Πρόκειται για μια εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης που «πατάει» πάνω στη μόδα του podcast (της ηχητικής δηλαδή μετάδοσης και προβολής) και όπου οι χρήστες αλληλεπιδρούν διά της φωνής τους. To app διατίθεται προς το παρόν μόνο για χρήστες iPhone (iOS), αλλά σύντομα αναμένεται και η έκδοση για συσκευές Android.

Πολύ γρήγορα, το Clubhouse έγινε τάση χάρη σε χρήστες-celebrities όπως ο Ελον Μασκ και η Όπρα Γουίνφρι, και φαίνεται να κερδίζει τις προτιμήσεις ενός δυναμικού κοινού, το οποίο έχει καλή σχέση με την τεχνολογία, την πληροφορία και τις τέχνες. Καθώς γίνεσαι μέλος μόνο με πρόσκληση από άλλο μέλος, έχει δεχθεί επικρίσεις για «ελιτισμό», ωστόσο στην πράξη είναι αρκετά εύκολο να ενταχθείς στη διαρκώς αυξανόμενη παγκόσμια κοινότητα των μελών του και να στήσεις τη δική σου «πλατεία»…

Ετοιμη η «κόπια»

Ο ίδιος ο Ζάκερμπεργκ, σε συνέντευξή του στις αρχές της εβδομάδας, αποκάλυψε τα σχέδια του Facebook να λανσάρει τη δυνατότητα οι χρήστες του να ακούνε podcasts στην εφαρμογή, να εγγράφουν και να μεταδίδουν σύντομο ήχο («Soundbites») και να συντονίζονται σε live ηχητικά chat – και αυτό το τελευταίο είναι ξεκάθαρα «κοπιάρισμα» από το Clubhouse.

Απαντώντας στις επικρίσεις, ο ιδρυτής του Facebook δεν «δανείστηκε» τη ρήση του Πικάσο (ο οποίος μάλλον τη δανείστηκε από τον Τ.Σ. Ελιοτ), ότι «οι καλοί καλλιτέχνες αντιγράφουν, οι σπουδαίοι καλλιτέχνες κλέβουν», όπως είχε κάνει στο παρελθόν ο μακαρίτης Στιβ Τζομπς. Ούτε επιχείρησε να αντεπιτεθεί με ένα «και εμάς μας κλέβουν τις ιδέες», όπως είχε κάνει πέρυσι ο ίδιος, κατά την κατάθεση του στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, που εξέταζε τους ιντερνετικούς γίγαντες σε θέματα ανταγωνισμού. Έμπειρος πια στην πίεση, απάντησε ψύχραιμα και μετρημένα: «Κάθε τόσο εμφανίζεται ένα νέο μέσο που μπορεί να προσαρμοστεί σε πολλές διαφορετικές περιοχές. Δημιουργήσαμε το News Feed (σ.σ.: η εξατομικευμένη ροή των ποστ στο Facebook) το 2006 και από τότε σχεδόν κάθε κοινωνικό δίκτυο έχει κάποιου είδους ροή… Αλλά το News Feed δεν είναι μόνο ένα πράγμα: παίρνει το σχήμα και την αίσθηση του πλαισίου στο οποίο βρίσκεται. Το News Feed σας στο Pinterest ή στο LinkedIn σάς δίνει εντελώς διαφορετική αίσθηση από εκείνο στο Facebook, για παράδειγμα. Το ίδιο βλέπουμε και στα Stories, το ίδιο θα ισχύει και με αυτά τα live chatrooms».

Τα Stories ε; Πόσοι άραγε θυμούνται ότι οι αναρτήσεις/ιστορίες που εξαφανίζονται είναι μια ιδέα που οι άνθρωποι του Μαρκ «έκλεψαν» από το πάλαι ποτέ πολλά υποσχόμενο και δημοφιλέστατο στους έφηβους Snapchat; Του άλλαξαν όνομα, το πρόσθεσαν πρώτα στο επίσης δικό τους Instagram και στη συνέχεια στο Facebook και στο Messenger. Και καθώς βρίσκονταν ήδη σε θέση ισχύος, λόγω του τεράστιου όγκου χρηστών, οδήγησαν το Snapchat στη σταδιακή απαξίωση και τη μετοχή του στα τάρταρα.

Γιατί, όσο καινοτόμος και αν είναι μια νέα ιδέα ή εφαρμογή, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντέξει στον ανταγωνισμό από πλατφόρμες που «κουβαλούν» πίσω τους δισεκατομμύρια «έτοιμους» χρήστες, όταν αυτές αποφασίσουν να την «υιοθετήσουν» και να τη δοκιμάσουν στα κοινά τους. Όπως είναι εξαιρετικά δύσκολο και απίστευτα ακριβό μια νέα εταιρεία να διεκδικήσει δικαστικά το δίκιο της –αν υποθέσουμε ότι το έχει και θα μπορούσε να δικαιωθεί– απέναντι σε μερικά από τα πιο ισχυρά νομικά επιτελεία του κόσμου.

Το Κογκρέσο

Η «αδηφαγία» του Μαρκ έχει μπει στο στόχαστρο και του κράτους. Στα μάτια των ρυθμιστικών αρχών στις ΗΠΑ, αλλά και των Δημοκρατικών στο Κογκρέσου, το Facebook είναι εξαιρετικά ύποπτο για κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης που έχει στην αγορά. Από τον περασμένο Δεκέμβριο άλλωστε, η κυβέρνηση έχει μηνύσει για μονοπωλιακές πρακτικές την εταιρεία του Ζάκερμπεργκ και ζητεί να πουλήσει τις εφαρμογές Instagram και WhatsApp. Βασισμένες σε σειρά από e-mail του ιδίου και συνεργατών του πριν από την απόκτηση του Instagram, οι αμερικανικές αρχές κατηγορούν το Facebook ότι υιοθέτησε στρατηγική «αντιγραφής, εξαγοράς, θανάτωσης» απέναντι στους μικρότερους ανταγωνιστές του.

Γι’ αυτό ίσως ο Ζάκερμπεργκ δεν προσπαθεί να εξαγοράσει το Clubhouse, αλλά προτιμάει να το αντιγράψει. Ίσως, πάλι, να του στοιχίζει λιγότερο. Αλλωστε, όπως αποκάλυψε πρόσφατα το Bloomberg, οι ιδρυτές της νεοσύστατης δημοφιλούς πλατφόρμας έχουν ήδη μια πρόταση από το Twitter, γύρω στα 4 δισ. δολάρια! Το οποίο Twitter (μεγάλο στις ΗΠΑ, αλλά όχι όσο το Facebook) δοκιμάζει ήδη πιλοτικά μια πλατφόρμα ανταγωνιστική στο Clubhouse. Προφανώς, όμως, θέλει να προλάβει το Facebook, να γίνει το ίδιο ακόμη πιο μεγάλο και να προτείνει στους χρήστες την κουλτούρα του αυθεντικού. Για την οποία δεν πολυκαίγεται ο Μαρκ…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News