Σε θρίλερ με διαστάσεις κινηματογραφικές παραπέμπει η έκθεση που έχει συντάξει η ΜΚΟ HumanRights360 και φέρνει σήμερα στο φως το Protagon, ως προς το τι συμβαίνει στον Εβρο με πρόσφυγες και μετανάστες. Σε περιβάλλον οξυμένου φόβου, με ευθύνη και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η ΜΚΟ περιγράφει πρακτικές που παραβιάζουν διεθνείς Συνθήκες και καταπατούν ανθρώπινα δικαιώματα, με επαναπροωθήσεις αλλά και διώξεις, με τρελό κυνηγητό που καταλήγουν ακόμη και σε δυστυχήματα –  για τα οποία πάντως η Ελληνική Αστυνομία αρνείται ότι έχει ευθύνη.

Η HumanRights360, η οποία αυτοπροσδιορίζεται ως οργάνωση της Κοινωνίας των Πολιτών, καταγράφοντας συστηματικά τα δρώμενα από το κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης στο Φυλάκιο Ορεστιάδας, κάνει λόγο για βαριά στρατιωτικοποίηση των συνόρων, αλλά όχι μόνο: είναι και ο ιός που έχει πιέσει ασφυκτικά τις διαδικασίες, ο κίνδυνος της διασποράς του. Αφετηρία στη διαμόρφωση του όλου σκηνικού, ο Φεβρουάριος του 2020, οπότε ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι η χώρα του παύει να εμποδίζει τους «σύρους πρόσφυγες» που θέλουν να περάσουν «απέναντι», στην Ευρώπη, ανοίγοντας ουσιαστικά τα σύνορα.

«Παρά τις επίσημες διαβεβαιώσεις, τόσο της Ελλάδας όσο και ευρωπαίων πολιτικών ηγετών, ότι δεν υφίστανται επαναπροωθήσεις, τα «pushbacks» είναι η σκληρή πραγματικότητα, στον Εβρο αλλά και το Αιγαίο», τονίζει χαρακτηριστικά ο Επαμεινώνδας Φαρμάκης, συνιδρυτής και γενικός διευθυντής της HumanRights360. Σύμφωνα και με την έκθεση, τις επαναπροωθήσεις αναλαμβάνουν ένστολοι αλλά και πάνοπλοι «κομάντος» με καλυμμένα τα πρόσωπα. Η διαδικασία που ακολουθείται είναι σοκαριστική, αφού κατά την κράτηση των προσώπων αυτών, κατάσχονται όλα τους τα υπάρχοντα – λεφτά, κινητά, ενίοτε ρούχα και παπούτσια. Σιωπηρώς, τους βάζουν σε βάρκες, και τους «επιστρέφουν» στην Τουρκία. Δεν έχουν προλάβει να βγάλουν τσιμουδιά, να δηλώσουν την ταυτότητα τους, πόσο μάλλον να ζητήσουν διεθνή προστασία. Το δράμα συνεχίζεται και στην Τουρκία, με απειλές (που συχνά γίνονται πραγματικότητα) για υποχρεωτική επιστροφή στον τόπο από τον οποίο ξεκίνησαν.

Σύμφωνα πάντα με την έκθεση:

• Οι μεταναστευτικές ροές στον Εβρο έχουν μειωθεί, εξαιτίας της έντονης στρατιωτικοποίησης, ιδίως κατά τον Μάρτιο, Απρίλιο, Μάιο. Οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί: με ορόσημο τον Σεπτέμβριο του 2020, οι αφίξεις έφθασαν τις 3.709 συγκριτικά με τις 9.969 που είχαν σημειωθεί αντιστοίχως το 2019.

• Η ΜΚΟ επικαλείται ανακοίνωση της Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, με βάση την οποία τον περασμένο Αύγουστο αυξήθηκαν ραγδαία οι συλλήψεις για παράνομο πέρασμα συνόρων.

• Τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στο κέντρο υποδοχής του Εβρου, συνολικά, έφθασαν τους 430 κατά το διάστημα Μαΐου – Σεπτεμβρίου, και προέρχονταν κατά κύριο λόγο από τη Συρία, ενώ οι υπόλοιποι από την Τουρκία, τη Σομαλία, το Αφγανιστάν – οικογένειες αλλά και μεμονωμένοι ενήλικοι, ελάχιστοι ασυνόδευτοι ανήλικοι.

Η παράνομη είσοδος και οι προσωπικές ιστορίες

Μετά τον Φεβρουάριο του 2020, οι δικαστικές αρχές – τονίζεται στην έκθεση -, τείνουν να αποδίδουν στους νεοαφιχθέντες την κατηγορία της παράνομης εισόδου, με δυσανάλογα βαριές ποινές, πολλές φορές χωρίς αναστολή. «Βαριές ποινές» θα πει ενίοτε δυο και πλέον χρόνια στη φυλακή… Οι καταδίκες αυτές αφορούν αναζητούντες άσυλο, ας μην το ξεχνούμε –επισημαίνει η HumanRights360–, γεγονός που συνιστά μεταξύ άλλων ευθεία και προφανή παραβίαση της Συνθήκης της Γενεύης. Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση έχει μάλιστα αναλάβει μεταξύ άλλων την εκπροσώπηση και νομική υποστήριξη δυο τούρκων υπηκόων, οι οποίοι –παρότι έχουν αιτηθεί άσυλο– έχουν καταδικασθεί για παράνομη είσοδο και επαπειλούνται με κάθειρξη τεσσάρων ετών, χωρίς αναστολή, και χρηματική ποινή ύψους 10.000 έκαστος.

Σε κάθε περίπτωση, η HumanRights360 τονίζει την εγκυρότητα των πληροφοριών της, καθώς προβαίνει συστηματικά σε συγκέντρωση αποδείξεων από «πρώτο χέρι» και «επιτόπου». Καταγράφει άλλωστε προσωπικές μαρτυρίες, για το τι και πώς έγινε αφότου συγκεκριμένα πρόσωπα πέρασαν τα σύνορα – τρεις από αυτές σκιαγραφούνται αναλυτικά στην έκθεση. Ξεχωρίζουν αυτές που αφορούν γυναίκες, Ιρανές. Η μία καταγγέλλει ότι συνελήφθη και χτυπήθηκε από αστυνομικούς στον Εβρο. «Επεστράφη» στην Τουρκία πέντε φορές. Η άλλη αφηγείται πώς επαναπροωθήθηκε στην Τουρκία μέσα σε 12 ώρες. Εντοπίστηκε από τους διώκτες της και εξαναγκάσθηκε να γυρίσει στην πατρίδα της, βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News