Διαθέτει τις τέλειες αναλογίες και ένα αγγελικό πρόσωπο, που έχει κοσμήσει τα εξώφυλλα αλλά και τις εσωτερικές σελίδες κορυφαίων περιοδικών μόδας. Είναι σε όλα τέλεια, προκαλώντας τον ανδρικό πόθο και τη γυναικεία ζήλια, αλλά έχει ένα… μικρό πρόβλημα: Δεν είναι αληθινή, αλλά προϊόν Τεχνητής Νοημοσύνης!

Δεν πρόκειται για σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά πραγματικότητα, καθώς στην έντυπη έκδοση της Vogue για τον Αύγουστο, η εταιρεία Guess μας παρουσιάζει τις νέες δημιουργίες της χρησιμοποιώντας ένα πανέμορφο μοντέλο. Αλλά, όπως σημειώνει το BBC, με αχνά γράμματα στο κάτω μέρος της εικόνας μας πληροφορεί ότι είναι ένα super model που δημιουργήθηκε με χρήση ΤΝ.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Seraphinne Vallora (@seraphinnevallora)

Αν και η Vogue αναφέρει πως η εμφάνιση του ΤΝ μοντέλου δεν ήταν απόφαση της συντακτικής ομάδας, είναι η πρώτη φορά που ένα πρόσωπο φτιαγμένο από Τεχνητή Νοημοσύνη εμφανίζεται στο περιοδικό. Η διαφήμιση έχει προκαλέσει αντιδράσεις και εγείρει ερωτήματα για το τι σημαίνει αυτό για τα πραγματικά μοντέλα, που έχουν αγωνιστεί για μεγαλύτερη ποικιλομορφία, και για τους καταναλωτές – ιδίως τους νέους – που ήδη παλεύουν με μη ρεαλιστικά πρότυπα ομορφιάς.

Η εταιρεία πίσω από τη διαφήμιση

Η εταιρεία Seraphinne Vallora βρίσκεται πίσω από τη διαφήμιση της Guess που έχει πυροδοτήσει διαμάχες. Οι ιδρύτριές της, Βαλεντίνα Γκονζάλες και Ανδρέα Πετρέσκου, δήλωσαν στο BBC ότι τους προσέγγισε μέσω Instagram ο συνιδρυτής της Guess, Πολ Μαρτσιάνο, ζητώντας τους να δημιουργήσουν ένα ΤΝ μοντέλο για την καλοκαιρινή διαφημιστική εκστρατεία της εταιρείας. «Δημιουργήσαμε 10 προσχέδια μοντέλων και εκείνος επέλεξε μία μελαχρινή και μία ξανθιά, τις οποίες εξελίξαμε περαιτέρω», τονίζει στο βρετανικό δίκτυο η Γκονάλες.

Η ίδια εξηγεί ότι υπάρχει η εσφαλμένη εντύπωση ότι η δημιουργία εικόνων με ΤΝ είναι απλή υπόθεση, ενώ στην πραγματικότητα είναι μια σύνθετη διαδικασία. Η εταιρεία απασχολεί πέντε άτομα που δουλεύουν πάνω στα ΤΝ μοντέλα και μπορεί να χρειαστεί έως και ένας μήνας για την πλήρη παραγωγή μιας εικόνας. Οι ιδρύτριες λένε πως χρεώνουν έως και εξαψήφια ποσά για πελάτες όπως η Guess.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Seraphinne Vallora (@seraphinnevallora)

Οι αντιδράσεις

Η Φελίσιτι Χάουαρντ, plus-size μοντέλο με πάνω από δέκα χρόνια εμπειρίας στον χώρο, δηλώνει ότι η χρήση ΤΝ μοντέλων σε καμπάνιες μόδας «δείχνει τεμπελιά και φτήνια». «Ή η Guess το κάνει αυτό για να προκαλέσει ντόρο και να αποκτήσει δωρεάν δημοσιότητα, ή θέλει να μειώσει τα κόστη χωρίς να σκέφτεται τις συνέπειες».

Περιγράφει την απόφαση της Vogue να συμπεριλάβει τη διαφήμιση ως «πολύ απογοητευτική και αρκετά τρομακτική», εκφράζοντας ανησυχίες πως μπορεί να υπονομεύσει χρόνια προσπαθειών για περισσότερη πολυμορφία στον χώρο. Στη δεκαετία του 2010, η μόδα σημείωσε πρόοδο: η Βαλεντίνα Σαμπάιο έγινε το πρώτο ανοιχτά τρανς μοντέλο στη Victoria’s Secret, η Χαλίμα Αντεν το πρώτο μοντέλο με χιτζάμπ σε διεθνείς καμπάνιες και μάρκες όπως η Savage x Fenty ανέδειξαν plus-size μοντέλα στις πασαρέλες.

Αλλά σύμφωνα με τη Χάουαρντ, η πρόοδος αυτή έχει αρχίσει να υποχωρεί: «Αυτοί οι άνθρωποι απλώς δεν κλείνουν πια δουλειές». Η χρήση ΤΝ μοντέλων είναι, όπως λέει, «ένα ακόμη χτύπημα, και μάλιστα δυσανάλογα εις βάρος των plus-size μοντέλων».

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Seraphinne Vallora (@seraphinnevallora)

Το ζήτημα των προτύπων

Οι Γκονζάλες και Πετρέσκου επιμένουν ότι δεν ενισχύουν τα στενά πρότυπα ομορφιάς. «Δεν δημιουργούμε απρόσιτες εμφανίσεις – το μοντέλο της Guess είναι αρκετά ρεαλιστικό», δηλώνει η Πετρέσκου στο BBC και προσθέτει ότι «όλες οι διαφημίσεις είναι φτιαγμένες να δείχνουν τέλειες, συνήθως με super models, οπότε αυτό που κάνουμε δεν διαφέρει».

Ωστόσο, παραδέχονται ότι οι εικόνες ΤΝ στη σελίδα τους στο Instagram στερούνται ποικιλομορφίας και προωθούν μη ρεαλιστικά πρότυπα. Εχουν προσπαθήσει, όπως λένε, να είναι πιο συμπεριληπτικές, αλλά οι χρήστες δεν ανταποκρίνονται. «Εχουμε ανεβάσει εικόνες ΤΝ με γυναίκες διαφορετικών αποχρώσεων δέρματος, αλλά δεν υπάρχει αλληλεπίδραση – κανένα ενδιαφέρον ή like», τονίζει η Γκονζάλες, προσθέτοντας πως «στο τέλος της ημέρας, είμαστε επιχείρηση και ανεβάζουμε εικόνες που προκαλούν συζήτηση και φέρνουν πελάτες». Η εταιρεία ακόμη δεν έχει δημιουργήσει plus-size ΤΝ μοντέλα, ισχυριζόμενη ότι «η τεχνολογία δεν είναι αρκετά προηγμένη ακόμη».

Οι κίνδυνοι για την ψυχική υγεία

Οπως σημειώνει το BBC διαφημιστική καμπάνια της Dove το 2024 ανέδειξε τις προκαταλήψεις της Τεχνητής Νοημοσύνης: όταν ζητήθηκε από έναν αλγόριθμο να δημιουργήσει την «πιο όμορφη γυναίκα στον κόσμο», παρήγαγε νεαρές, αδύνατες, λευκές γυναίκες με ξανθά μαλλιά και γαλανά μάτια — παρόμοιες με το μοντέλο της Guess.

Η Χάουαρντ φοβάται ότι τέτοιες εικόνες θα επηρεάσουν την ψυχική υγεία των ανθρώπων και την εικόνα που έχουν για το σώμα τους. Η ανησυχία για τα μη ρεαλιστικά πρότυπα ομορφιάς δεν είναι κάτι καινούριο. Αλλά σε αντίθεση με το παραδοσιακό ρετούς, που τουλάχιστον ξεκινούσε από έναν υπαρκτό άνθρωπο, τα ΤΝ μοντέλα δημιουργούνται εξ ολοκλήρου ψηφιακά για να δείχνουν τέλεια — χωρίς ανθρώπινα ψεγάδια ή μοναδικότητα.

Γνωστά πρόσωπα όπως η Ασλεϊ Γκράχαμ, η Τζεμέλα Τζαμίλ και η Μπέλα Θορν έχουν μιλήσει ενάντια στη ρετουσαρισμένη εικόνα και αρνούνται να υποστούν Photoshop, αλλά η χρήση ΤΝ παρακάμπτει εντελώς αυτή τη συζήτηση. Η απόφαση της Vogue να δημοσιεύσει μια τέτοια διαφήμιση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στα social media, με ένα σχόλιο στο X να γράφει: «Ουάου! Λες και δεν ήταν ήδη αρκετά μη ρεαλιστικές οι προσδοκίες ομορφιάς — τώρα η ΤΝ τις κάνει εντελώς αδύνατες. Ούτε τα μοντέλα δεν μπορούν να ανταγωνιστούν».

Η Βανέσα Λόγκλι, διευθύντρια του φιλανθρωπικού οργανισμού Beat για τις διατροφικές διαταραχές, δήλωσε στο BBC ότι «Η διαφήμιση αυτή είναι ανησυχητική. Η έκθεση σε μη ρεαλιστικά σώματα μπορεί να επηρεάσει το πώς βλέπουμε τον εαυτό μας και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών διαταραχών».

Ζήτημα διαφάνειας και προστασίας

Ενα πρόσθετο πρόβλημα είναι η έλλειψη διαφάνειας — στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν απαιτείται νομικά η σήμανση ΤΝ περιεχομένου. Η Guess όντως επισημαίνει ότι η εικόνα δημιουργήθηκε με ΤΝ, αλλά με μικρά και διακριτικά γράμματα. Ετσι, πολλοί αναγνώστες μπορεί να το παραβλέψουν και να νομίζουν πως βλέπουν έναν πραγματικό άνθρωπο.

Η πρώην μοντέλο και νυν επιχειρηματίας Σινέιντ Μπόβελ, η οποία είχε γράψει σχετικό άρθρο για τη Vogue πριν πέντε χρόνια, τονίζει ότι η απουσία ξεκάθαρης σήμανσης είναι «ιδιαίτερα προβληματική», καθώς μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία των ανθρώπων. «Τα πρότυπα ομορφιάς ήδη επηρεάζονται από την ΤΝ. Νεαρά κορίτσια κάνουν πλαστικές επεμβάσεις για να μοιάζουν με πρόσωπα φίλτρων – και τώρα βλέπουμε ολόκληρα μοντέλα που είναι εντελώς τεχνητά», όπως επισημαίνει.

Το μέλλον της μόδας

Η Σάρα Ζιφ, πρώην μοντέλο και ιδρύτρια του οργανισμού Model Alliance, τονίζει πως η καμπάνια της Guess αφορά περισσότερο την απελπισία και τη μείωση κόστους παρά την καινοτομία.  Θεωρεί ότι η ΤΝ στη μόδα δεν είναι απαραίτητα κακή, αλλά συχνά γίνεται εις βάρος των επαγγελματιών που δουλεύουν πίσω από κάθε φωτογράφηση.

Η Σεραφίν Βαλορά υποστηρίζει ότι δεν αντικαθιστά ανθρώπους, αλλά συμπληρώνει τη βιομηχανία. «Προσφέρουμε στις εταιρείες μια εναλλακτική στον τρόπο που διαφημίζουν», εξηγεί η Πετρέσκου Ωστόσο, στον ιστότοπο της εταιρείας αναφέρεται ότι η χρήση ΤΝ μειώνει σημαντικά το κόστος, καθώς «εξαλείφει την ανάγκη για ακριβό εξοπλισμό, makeup artists, ενοικίαση χώρων, φωτογράφους, μεταφορικά και μοντέλα».

Η Vogue επικρίθηκε για την επιλογή της να συμπεριλάβει τη διαφήμιση, με κάποιον χρήστη να λέει ότι το περιοδικό «έχασε την αξιοπιστία του». Η Μπόβελ αναφέρει ότι η Vogue «θεωρείται το Ανώτατο Δικαστήριο της μόδας» — επομένως, το να φιλοξενεί τέτοιες διαφημίσεις είναι σαν να τις κρίνει αποδεκτές.

Το BBC προσέγγισε τη Vogue και τη Guess για σχόλιο. Η Vogue απάντησε ότι πρόκειται για διαφήμιση και όχι για συντακτική επιλογή, αλλά δεν θέλησε να προσθέσει κάποιο άλλο σχόλιο. Οσο για το μέλλον του μόντελινγκ; Οι Γκονζάλες και Πετρέσκου πιστεύουν ότι καθώς η τεχνολογία τους εξελίσσεται, θα υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη ζήτηση από εταιρείες που θέλουν να κάνουν κάτι διαφορετικό.

Η Μπόβελ προβλέπει ότι θα εμφανιστούν περισσότερα μοντέλα από ΤΝ στο μέλλον, αλλά «δεν πάμε σε έναν κόσμο όπου όλα τα μοντέλα θα είναι αποτέλεσμα τεχνολογία». Βλέπει θετικά τη χρήση ΤΝ, προβλέποντας ότι ο καθένας θα μπορεί να έχει το δικό του ψηφιακό avatar και να βλέπει πώς του ταιριάζουν τα ρούχα. Ωστόσο, προειδοποιεί ότι ίσως φτάσουμε στο σημείο η κοινωνία να «απορρίψει» την ΤΝ, ακριβώς επειδή θα έχει συνειδητοποιήσει πόσο απρόσιτο και μη αληθινό είναι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News