Το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας των τελευταίων ετών ήταν αναγκαίο και στην ουσία συνιστά την πιο φιλόδοξη εκσυγχρονιστική προσπάθεια των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ) στη μεταπολεμική Ιστορία της χώρας. Είναι όμως και ακριβό.

Για να έχει κανείς μία εικόνα, οι αμυντικές δαπάνες το 2024 έφτασαν τα 7 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε αύξηση της τάξης του 55% μέσα σε μια 10ετία, ενώ ως ποσοστό του ΑΕΠ, το ύψος των δαπανών αυξήθηκε από 2,22% το 2014 σε 3,1% πέρυσι.

Οι εφετινές δαπάνες για εξοπλισμούς έχουν προϋπολογιστεί στα 1,6-1,7 δισ. ευρώ και το 2026 θα φτάσουν τα 2,1 δισ. ευρώ (από αυτά προκύπτει και ο δημοσιονομικός χώρος των 500 εκατ. ευρώ, λόγω της ευρωπαϊκής ρήτρας διαφυγής για την αύξηση των αμυντικών δαπανών). Για τη συνέχεια, το 2027 οι εξοπλιστικές δαπάνες θα αυξηθούν στα 2,25 δισ. ευρώ και σταδιακά θα αυξάνονται περαιτέρω στα 2,4-2,5 δισ. ευρώ.

Είναι μία σαφής επιλογή της κυβέρνησης, η οποία συνδυάζει τις ανάγκες εκσυγχρονισμού του σχεδόν απαρχαιωμένου υλικού της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) και του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ), όμως την ίδια στιγμή αναδεικνύει και μία σειρά ερωτήματα και ζητήματα.

Για παράδειγμα και ιδίως σε ό,τι αφορά το Ναυτικό, είναι γνωστό το πρόβλημα της ελλιπούς στελέχωσης των μονάδων (δηλαδή των πλοίων). Εχει ανακοινωθεί ένα φιλόδοξο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και προσαρμογής της θητείας και μένει να εφαρμοστεί και να δοκιμαστεί στην πράξη. Η ουσία πάντως είναι – και επισημαίνεται από στρατιωτικούς παράγοντες – ότι όσες φρεγάτες και αν αγοράσεις, αν δεν υπάρχει προσωπικό να τις στελεχώσει συζητάμε κάπως ασύμμετρα.

Το άλλο ερώτημα που τίθεται από αναλυτές και ειδικούς, κατ’ αρχάς διεθνώς, σιγά σιγά και στην Ελλάδα, είναι αν και κατά πόσον εξοπλισμοί τέτοιου είδους και τόσο υψηλού κόστους, είναι οι ενδεδειγμένοι στη σύγχρονη εποχή. Μήπως θα ήταν προτιμότερο ένα άλλο μείγμα, με λιγότερα πλοία επιφανείας και έμφαση στα υποβρύχια ή και στα drones; Πολύ εξειδικευμένη συζήτηση, όχι όμως άστοχη και περιττή. Για να ξέρουμε πάντως για τι ύψους δαπάνες μιλάμε, κάθε μία από τις Belharra που προμηθεύεται η χώρα, κοστίζει χονδρικά περί το 1 δισ. ευρώ. Φτηνές δεν είναι.

Ο αντίλογος σε όσους αμφισβητούν τη χρησιμότητά τους είναι ότι οι νέας γενιάς φρεγάτες εξυπηρετούν στο απόλυτο τη διακλαδική επιχειρησιακή συνεργασία, ιδίως δε στο πεδίο της αντιαεροπορικής άμυνας. Και εν τέλει, ας περιοριστούμε στο «αχρείαστα να είναι όλα αυτά».

Προς το παρόν όμως δεν μπορούμε να κάνουμε δίχως αυτά, φαίνεται όμως και ότι οι ανακοινώσεις για τις προμήθειες φρεγατών και λοιπών εξοπλισμών, προσφέρονται για διάφορα επικοινωνιακά σόου.

Διαπιστώνεται ότι τέτοιες ευκαιρίες δεν τις χάνει ο υπουργός Εθνικής Αμυνας. Αυτό φάνηκε και την Τρίτη, όταν στη σκιά της νεραντζιάς του Μαξίμου ο Νίκος Δένδιας ενημέρωσε αναλυτικά για την προμήθεια της τέταρτης φρεγάτας, την οποία είχε προ-ανακοινώσει από τον Ιούνιο.

Περιέγραψε τεχνικές λεπτομέρειες, προδιαγραφές και λοιπά χαρακτηριστικά και ταυτόχρονα δεν παρέλειψε να εκδηλώσει την περιφρόνησή του για το τουρκικό ερευνητικό σκάφος Πίρι Ρέις που ετοιμάζεται για έξοδο στο Αιγαίο, λέγοντας: «Δείτε μια φωτογραφία του και θα καταλάβετε γιατί δεν συζητήθηκε σήμερα στο ΚΥΣΕΑ» (που μόλις είχε συνεδριάσει).

Οι κακές γλώσσες έσπευσαν να πουν, αφενός, ότι ήταν αισθητή η βιασύνη του υπουργού Αμυνας να ανακοινώσει ο ίδιος την τέταρτη φρεγάτα, λίγες ώρες πριν από την προγραμματισμένη συνέντευξη του Πρωθυπουργού (στον ΑΝΤ1, 17/9). Μπορεί κανείς να το πιστέψει, μπορεί και όχι.

Οι ίδιες κακές γλώσσες, όχι πολύ μακριά από τη νεραντζιά, έσταζαν όμως δηλητήριο και για την περιφρονητική δήλωση του υπουργού Αμυνας για το Πίρι Ρέις, την οποία σχολίαζαν ως, επιεικώς άσκοπη. Είναι γνωστό, ότι το ζήτημα δεν είναι το αξιόπλοο του Πίρι Ρέις ή η επιχειρησιακή του αρτιότητα (ούτως ή άλλως δεν είναι πολεμικό σκάφος), αλλά οι περιοχές στις οποίες θα έπλεε ή θα πλεύσει, με σκοπό την αμφισβήτηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Για όσους δεν θυμούνται, η κρίση των Ιμίων δεν ξεκίνησε από κανένα καταδρομικό, αλλά από ένα τουρκικό φορτηγό, σχεδόν σαπιοκάραβο, που είχε προσαράξει στη νησίδα.

Ολα αυτά συμβαίνουν και εξελίσσονται ενώ έχει εμπεδωθεί η εντύπωση ότι ο υπουργός Αμυνας (θέλει να) είναι ο πρώτος από τους υποψήφιους δελφίνους για την μετα-μητσοτακική εποχή στη ΝΔ. Το θέμα είναι ότι δεν φαίνεται προς το παρόν πότε ακριβώς ξεκινά αυτή και γι’ αυτό ενδέχεται να χρειαστούν πολλά ακόμη σόου στη νεραντζιά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News