Οι Γάλλοι απολαμβάνουν ένα από τα καλύτερα Συστήματα Υγείας στον κόσμο, το οποίο όμως βρίσκεται αντιμέτωπο με μεγάλες περικοπές, που υποβαθμίζουν την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει.

Η Γαλλία δαπανά μικρότερο μέρος του εθνικού της εισοδήματος για την υγειονομική περίθαλψη από τις ΗΠΑ, αλλά οι Γάλλοι είναι πολύ πιο υγιείς από τους Αμερικανούς.

Οι συνολικές δαπάνες της για την υγεία, στο 12,1% του ΑΕΠ, είναι πολύ χαμηλότερες από το 16,6% των ΗΠΑ. Ωστόσο οι Γάλλοι ζουν κατά μέσο όρο έξι χρόνια περισσότερο από τους Αμερικανούς.

Το ποσοστό θνησιμότητας από καρδιακή ανακοπή στη Γαλλία είναι το ένα τρίτο από ό,τι στις ΗΠΑ, το ποσοστό παχυσαρκίας είναι περίπου το ένα τρίτο του αμερικανικού και το ποσοστό θανάτων που συνδέονται με τα οπιοειδή είναι ελάχιστο.

Η Γαλλία υπερτερεί επίσης της υπόλοιπης Ευρώπης σε πολλές άλλες μετρήσεις. Εχει χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από καρκίνο του μαστού σε σύγκριση με Βρετανία και Γερμανία.

Το προσδόκιμο ζωής, στην ηλικία των 65 ετών, είναι υψηλότερο στη Γαλλία από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ, εκτός από την Ισπανία, με την οποία ισοβαθμεί.

Η Γαλλία έχει επίσης το καλύτερο ποσοστό επιβίωσης μετά από περιστατικά καρδιακής ανακοπής από όλες τις χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) εκτός της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας, ενώ ισοβαθμεί με την Ολλανδία.

Το μυστικό της καλής υγείας των Γάλλων

Πώς τα καταφέρνει η Γαλλία; Μέρος της εξήγησης είναι οι πολιτισμικές συνήθειες των πολιτών της. Πράγματι, ο τρόπος ζωής, είπε πρόσφατα στον Economist ο Γκαετάν Λαφορτούν, οικονομολόγος του ΟΟΣΑ στον τομέα της υγείας, είναι πιο σημαντικός για την εξήγηση του μεγάλου προσδόκιμου ζωής από ό,τι οι μεγάλοι κρατικοί προϋπολογισμοί για την περίθαλψη.

Στα γαλλικά κρατικά σχολεία, ακόμη και τα μικρότερα παιδιά τρώνε γεύμα τριών πιάτων. Ενα ενδεικτικό μενού στα δημοτικά σχολεία στο Σεν-Σεντ-Ντενί, ένα υποβαθμισμένο προάστιο του Παρισιού, περιλαμβάνει σούπα λαχανικών, φιλέτο μπακαλιάρου με αρακά και φρέσκα φρούτα. Πατάτες τηγανιτές σερβίρονται μόνο μία φορά τον μήνα.

Στις ΗΠΑ, έως και το 17% του πληθυσμού ζει σε περιοχές με περιορισμένη ή μηδενική πρόσβαση σε φρέσκα προϊόντα. Στη Γαλλία αυτό δεν συμβαίνει πουθενά.

Η ολοκληρωμένη κρατική υγειονομική κάλυψη είναι ένας άλλος παράγοντας. Το γαλλικό σύστημα είναι ένα μείγμα εθνικής δημόσιας ασφάλισης υγείας, η οποία αποζημιώνει τους ασθενείς κατά μέσο όρο για το 70% των ιατρικών λογαριασμών, και ιδιωτικής αμοιβαίας ασφάλισης υγείας, η οποία καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του υπολοίπου.

Οι εργοδότες πρέπει να παρέχουν αυτή την πρόσθετη ασφάλιση στους υπαλλήλους τους. Οι αυτοαπασχολούμενοι και οι συνταξιούχοι αγοράζουν τα δικά τους συμβόλαια. Κοστίζουν κατά μέσο όρο 1.540 ευρώ ετησίως για μια οικογένεια, πολύ λιγότερο από τα 25.570 δολάρια στις ΗΠΑ. Το κράτος καλύπτει όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα.

Το ιατρικό κόστος, εν τω μεταξύ, ελέγχεται μέσω κυβερνητικών ανωτάτων ορίων στις αμοιβές που χρεώνουν οι περισσότεροι οικογενειακοί γιατροί, οι οποίοι είναι αυτοαπασχολούμενοι, καθώς και στα συμβεβλημένα ιδιωτικά νοσοκομεία, που παρέχουν το 35% της νοσοκομειακής περίθαλψης.

Το μερίδιο των λογαριασμών υγειονομικής περίθαλψης που πρέπει να πληρώσουν οι οικογένειες από την τσέπη τους ανέρχεται κατά μέσο όρο μόλις στο 2% των δαπανών των νοικοκυριών στη Γαλλία. Το ποσοστό αυτό είναι χαμηλότερο από ό,τι στη Βρετανία (2,5%), παρά τη δωρεάν χρήση του εκεί Εθνικού Συστήματος Υγείας.

Το υβριδικό γαλλικό κρατικό σύστημα βοηθά επίσης τους ασθενείς να λαμβάνουν ολοκληρωμένη θεραπεία. Η Γαλλία πραγματοποιεί, για παράδειγμα, διπλάσιες απεικονιστικές εξετάσεις ανά άτομο από ό,τι η Βρετανία.

Χάρη στη start-up τεχνολογία με την ονομασία Doctolib, την οποία χρησιμοποιούν 50 εκατομμύρια γάλλοι ασθενείς κάθε χρόνο, τα ραντεβού για τους περισσότερους γιατρούς και τα εργαστήρια μπορούν να κλειστούν ηλεκτρονικά με μερικά κλικ.

Μεγάλη πίεση στο Σύστημα Υγείας

Το πρόβλημα με όλα αυτά είναι ότι έχουν μεγάλο κόστος, επισημαίνει ο Economist. Οι συνολικές δαπάνες για την υγεία στη Γαλλία, στα 266 δισ. ευρώ, είναι υψηλότερες ως ποσοστό του ΑΕΠ (12,1%) από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του ΟΟΣΑ, εκτός από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία.

Ακόμη και μετά την αφαίρεση των δαπανών που συνδέθηκαν με την πανδημία, οι γαλλικές δημόσιες δαπάνες υγείας ξεπέρασαν τον πληθωρισμό από το 2019 έως το 2025.

Ο υπουργός Οικονομικών, Ερίκ Λομπάρ, είπε ότι πρέπει να εξοικονομήσει 40 δισ. ευρώ στον δημόσιο τομέα, μερικά από αυτά από την περίθαλψη, για να περιορίσει το έλλειμμα της χώρας στο 4,6% του ΑΕΠ το 2026.

Στο μεταξύ, το Σύστημα Υγείας αντιμετωπίζει ήδη προβλήματα. Το πρώτο οφείλεται στην έλλειψη νεότερων γιατρών. Επί δεκαετίες η κυβέρνηση έθετε ανώτατο όριο στον αριθμό των φοιτητών Ιατρικής. Ο Εμανουέλ Μακρόν κατάργησε τον κανόνα αυτόν το 2019. Αλλά θα χρειαστεί μια δεκαετία για να ανακάμψουν οι αριθμοί.

Σχεδόν το ένα τρίτο των γενικών γιατρών στη Γαλλία είναι ηλικίας άνω των 60 ετών. Οσοι συνταξιοδοτούνται, δυσκολεύονται να βρουν νεότερους γιατρούς για να αναλάβουν τα ιατρεία τους. Ενας γενικός γιατρός κοντά στο Παρίσι, ηλικίας 70 ετών, αν και συνταξιούχος, εργάζεται με μερική απασχόληση για να βοηθήσει τους ασθενείς του.

Η έλλειψη αυτή έχει επιδεινώσει ένα δεύτερο πρόβλημα: τα υπερφορτωμένα επείγοντα στα νοσοκομεία, αναφέρει ο Economist. Η Γαλλία διαθέτει περισσότερα νοσοκομειακά κρεβάτια και κρεβάτια ΜΕΘ ανά άτομο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Ομως ο αριθμός των ασθενών που προσέρχονται στις υπηρεσίες επειγόντων περιστατικών έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Μεταξύ 1996 και 2023 ο ετήσιος αριθμός επισκέψεων στα επείγοντα περιστατικά διπλασιάστηκε, από 10,1 εκατ. σε 20,9 εκατομμύρια.

Το 72% ήταν «όχι πολύ σοβαρές ή επείγουσες» περιπτώσεις, σημειώνεται σε έκθεση του εθνικού ελεγκτή, το 2024. Ορισμένοι νοσοκομειακοί γιατροί έχουν προχωρήσει σε απεργία σε ένδειξη διαμαρτυρίας.

Τον Φεβρουάριο, οι γιατροί επειγόντων περιστατικών στο δημόσιο νοσοκομείο του Περπινιάν κατήγγειλαν υπερφόρτωση του Συστήματος, που ήταν «κάτι παραπάνω από κρίσιμη», υποστηρίζοντας ότι δεν μπορούσαν πλέον να στελεχώσουν πλήρως τις βάρδιες.

Οι «ιατρικές έρημοι»

Μια τρίτη δυσκολία είναι οι «ιατρικές έρημοι», δηλαδή περιοχές χωρίς ιατρική παρουσία. Οι γιατροί τείνουν να επιλέγουν να ζουν σε μεγάλες πόλεις, κωμοπόλεις και παραθαλάσσια θέρετρα, αφήνοντας την αγροτική ενδοχώρα χωρίς αξιοπρεπή κάλυψη.

Οι χρόνοι αναμονής για την επίσκεψη σε οφθαλμίατρο, για παράδειγμα, κυμαίνονται από έξι ημέρες σε ορισμένες περιοχές έως 123 ημέρες σε άλλες, σύμφωνα με έκθεση της γαλλικής Γερουσίας το 2024.

Η κυβέρνηση προσφέρει μπόνους για να ενθαρρύνει τους γιατρούς να μετακινηθούν σε μη δημοφιλείς περιοχές. Ορισμένοι δήμαρχοι χωριών και μεγάλα δημόσια νοσοκομεία, συμπεριλαμβανομένου ενός σε μια κακόφημη γειτονιά της Μασσαλίας, έχουν παράσχει χώρους για χειρουργεία για να προσελκύσουν γενικούς γιατρούς. Ομως η ανομοιογενής ιατρική γεωγραφία της Γαλλίας αποδεικνύεται δύσκολο να αλλάξει, σημειώνει ο Economist.

Εχοντας επίγνωση αυτών των προβλημάτων, η κυβέρνηση προσπαθεί να απαλύνει τις πιέσεις, καθώς και να μειώσει τη σπατάλη. Η Κατρίν Βοτρέν, υπουργός Υγείας, Αλληλεγγύης και Οικογένειας. αυστηροποίησε τους κανόνες, για παράδειγμα, για τις συνταγές των αποζημιούμενων αυτοκόλλητων επιθεμάτων, προκειμένου να εξοικονομήσει τα 740 εκατ. ευρώ που το κράτος δαπανά ετησίως μόνο γι’ αυτά.

Αλλά τέτοια ποσά είναι ασήμαντα μπροστά στον συνολικό προϋπολογισμό για την υγεία. Οι παλιές συνήθειες αντιστέκονται. Οι Γάλλοι παραμένουν ενθουσιώδεις χρήστες χαπιών – οι γιατροί τους εξακολουθούν να συνταγογραφούν περισσότερα αντιβιοτικά από ό,τι αλλού.

Η Γαλλία «είναι μία από τις τελευταίες χώρες του ΟΟΣΑ που αποζημιώνει θεραπείες ιαματικών λουτρών χωρίς αποδεδειγμένο ιατρικό όφελος» – και αυτό με 250 εκατ. ευρώ το 2023.

Κατά κάποιο τρόπο, το σύστημα υγείας της Γαλλίας είναι θύμα της επιτυχίας του, γράφει ο Economist. «Λόγω των πολύ καλών ιστορικών δεικτών και της αίσθησης ότι η Γαλλία διαθέτει ένα από τα καλύτερα Συστήματα Υγείας στον κόσμο, αυτές οι νέες πιέσεις προκαλούν αντιδράσεις» αναφέρει η Φραντσέσκα Κολόμπο, επικεφαλής του τμήματος υγείας του ΟΟΣΑ.

Συνηθισμένη στην πολύ καλή περίθαλψη, η Γαλλία δεν φαίνεται να είναι καλά προετοιμασμένη για την επερχόμενη δημοσιονομική συμπίεση της σπατάλης και της υπερβολής που απαιτείται για να διατηρηθεί στο ίδιο υψηλό επίπεδο, σύμφωνα με το δημοσίευμα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News