Οι New York Times δημοσίευσαν εκτενέστατο ρεπορτάζ το οποίο αφορά τα «βάσανα» που περνά η πιτσιρικαρία της Αυστραλίας επειδή το κράτος αποφάσισε να της κόψει τα social media θέτοντας ηλικιακό όριο πρόσβασης τα 16 έτη. Ο σχετικός νόμος έχει την εξής λογική: «Προστασία των παιδιών από τους κινδύνους που σχετίζονται με τα social media έως ότου τα ίδια να είναι εις θέσιν να σερφάρουν εκεί υπευθύνως». Στο κείμενο φιλοξενούνται και απόψεις αντιδρώντων στον νόμο γονέων, προπάντων όμως ο αντίλογος των μικρών στο κράτος-παιδονόμο.

Κορίτσια που στα 15 τους «βάφονται και συγχρόνως καταγράφουν τη διαδικασία», όπως μας πληροφόρησε η ρεπόρτερ, δεν δέχονται το ηλικιακό κοντρόλ. Αντιθέτως, ζητούν λογοκρισία ή αυτολογοκρισία των εταιρειών social media και μετατροπή τους αποκλειστικά σε… παιδική χαρά: «Η κυβερνητική απαγόρευση απαλλάσσει τις εταιρείες από την υποχρέωση να αφαιρέσουν από τις πλατφόρμες δυνητικά επιβλαβές περιεχόμενο για παιδιά» είπε μια κοπελίτσα. Ο προβληματισμός του ρεπορτάζ αφορά και το κατά πόσον «άτομα που γεννήθηκαν στον ψηφιακό κόσμο» είναι σωστό να αποκόπτονται από την… πρίζα και το smartphone.

Δόθηκαν οι συστάσεις. «Η Darcey Pritchard, 15 ετών, διέγραψε το Snapchat από το τηλέφωνό της πριν από έναν χρόνο, όταν ένιωσε ότι την παρασέρνει ο αλγόριθμός του. Ο φίλος της, Luca Hagop, επίσης 15 ετών, πέρασε περισσότερες από 34 ώρες στο Instagram μέσα σε μία εβδομάδα, αναρτώντας βίντεο με κατοικίδια και άλλα θέματα. Η Amelie Tomlinson, 14 ετών, παρακολουθεί τους φίλους της στο Snapchat και μέχρι πρόσφατα δεν είχε σχεδόν κανενός τον τηλεφωνικό αριθμό. Η φίλη της Jasmine Bentley, 15 ετών, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιεί κανένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης, αλλά ονειρεύεται να γίνει δημιουργός περιεχομένου».

Αυτά τα δύο ζευγάρια φιλενάδων, που ζουν στα ανατολικά προάστια της Μελβούρνης, συνέχισε το δημοσίευμα, είναι ενωμένα στο εξής: δεν πιστεύουν ότι ο νέος νόμος που απαγορεύει σε παιδιά κάτω των 16 ετών να έχουν λογαριασμούς στα social media, ο οποίος τίθεται σε ισχύ την προσεχή Τετάρτη, θα αλλάξει πολύ τη ζωή τους. Είναι παιδιά που γεννήθηκαν την ίδια εποχή που πρωτοκυκλοφόρησαν τα Instagram και Snapchat, δηλαδή είναι ψηφιακοί ιθαγενείς (digital natives στο πρωτότυπο). Ξέρουν πώς να χρησιμοποιούν VPN, κάτι που μπορεί να τις βοηθήσει να αποφύγουν την απαγόρευση.

Πολλά παιδιά δήλωσαν ψεύτικη ηλικία όταν γράφτηκαν στις πλατφόρμες. Αλλα δήλωσαν τα στοιχεία των γονιών τους για να αποκτήσουν λογαριασμούς ή των μεγαλύτερων αδελφών τους. Τα social media είναι συνδεδεμένα πολύ στενά με τις ζωές τους. «Είναι ο τρόπος που επικοινωνούμε» είπε η Amelie. Η Darcey είπε ότι μερικές από τις φίλες της μιλούν για τη μετάβαση σε νέες εφαρμογές: «Δεν πρόκειται να μας σταματήσετε» είπε. Στο σημείο αυτό η ρεπόρτερ ανέφερε τους φόβους των γονέων για τις βλάβες στην ψυχική υγεία των τέκνων τους από τη χρήση των social media. Η Αυστραλία, έγραψε, ανέθεσε στις  πλατφόρμες την ευθύνη να κρατούν τα μικρότερα παιδιά μακριά και δεν τιμωρεί τους γονείς ή τα παιδιά που παραβιάζουν τον νόμο.

«Αλλά τα πράγματα δεν θα είναι τόσο απλά. Οι ζωές και οι φιλίες πολλών 13χρονων και 15χρονων είναι συνδεδεμένες με τα social media, ακόμη και αν τα ίδια τα παιδιά δεν είναι σε αυτά. Να μερικά παραδείγματα. Οταν η Amelie και μία φίλη της έφθασαν στο σχολείο 15 λεπτά πριν από το πρώτο κουδούνι, έφτιαξαν τέσσερα βίντεο στο TikTok. Η Darcey έπαιζε με φίλες της σε ιντερνετικό παιχνίδι με στοιχεία memes παρμένα από το Instagram. Οταν η Jasmine βάφεται, απαθανατίζει τη σκηνή, αν και δεν είναι στα social media. Και όταν η μητέρα του Luca πέθανε πριν από λίγα χρόνια, ο μικρός βρήκε χρήσιμο να πληκτρολογεί τα συναισθήματά του σε έναν ανώνυμο διακομιστή στο Discord».

Προς το παρόν η απαγόρευση αφορά 10 υπηρεσίες «κοινωνικής δικτύωσης»: τις εταιρείες Facebook, Instagram, Kick, Reddit, Snapchat, Threads, TikTok, Twitch, X και YouTube. Αυτές έχουν ήδη ανακοινώσει ότι δεν πιστεύουν πως μια γενική απαγόρευση είναι ο καλύτερος τρόπος για να διατηρούνται τα παιδιά ασφαλή, όμως θα συμμορφωθούν και θα απενεργοποιήσουν λογαριασμούς παιδιών κάτω των 16 ετών. «Κλέβουν κάτι που ήδη έχει γίνει και συνεχίζει όλο και περισσότερο να γίνεται καθημερινά μέρος της ζωής μας» είπε η Jasmine, η κοπελίτσα που «βάφεται και καταγράφει τη διαδικασία».

Ο Luca, συνέχισε το κείμενο, αστειεύεται λέγοντας ότι η Darcey ζει υπό οργουελιανό καθεστώς τύπου «1984» επειδή οι γονείς της έχουν θέσει χρονικά όρια ασχολίας με τις πλατφόρμες τόσο για εκείνη και για τα δύο μικρότερα αδέρφια της. Για την Ντάρσι 5 λεπτά στο YouTube, 30 λεπτά στο WhatsApp, 10 λεπτά στο Spotify, αλλά και «χρόνο διακοπής» της ασχολίας τις νυχτερινές ώρες. Οι Caroline και Joel Pritchard, οι γονείς της Darcey, είπαν ότι τούς φαινόταν μοναχική και ανηφορική η μάχη περιορισμού της χρήσης του έξυπνου κινητού τηλεφώνου από πλευράς παιδιών τους, όμως δεν συμφωνούν με την κρατική απαγόρευση. «Δεν είναι επιλογή μας». Η ίδια η Darcey λέει ότι «ο περιορισμός της χρήσης πλατφορμών από τους εφήβους απλώς καθυστερεί το πρόβλημα και αφήνει τις εταιρείες απαλλαγμένες από την υποχρέωση να βγάλουν από τις πλατφόρμες το δυνητικά επιβλαβές για τα παιδιά περιεχόμενο».

«Δεν θα έπρεπε να φταίει ο χρήστης» είπε. «Οι εταιρείες social media πρέπει να αναλάβουν περισσότερη ευθύνη». Ο Luca, φίλος της από το Δημοτικό, πάντα είχε ελεύθερη πρόσβαση στο ίντερνετ και στο έξυπνο κινητό. Βρήκε μια δημιουργική κοινότητα δημιουργίας παιχνιδιών στο Discord, η οποία δεν επηρεάζεται από τον νόμο, και απολαμβάνει επιστημονικά βίντεο στο YouTube. Το Instagram, είπε, είναι απλώς ένα εύκολο χόμπι, που απαιτεί λιγότερη προσπάθεια από τη δημιουργία ενός επιτραπέζιου παιχνιδιού. Παρ’ όλο που κατά καιρούς έχει νιώσει «παγιδευμένος» από τον αλγόριθμο, πιστεύει ότι μπορεί να κλείσει την εφαρμογή όταν βλέπει βίντεο που δεν του αρέσουν. «Σήμερα μου άρεσαν μερικά βίντεο με σκύλους και μετά είδα μόνο βίντεο με σκύλους για λίγες ώρες» είπε μία ημέρα που έμεινε αδιάθετος στο σπίτι του και δεν πήγε στο σχολείο.

Ο πατέρας του Λούκα είπε στους ΝΥΤ ότι πάντα εμπιστευόταν ότι ο Λούκα και ο μεγαλύτερος αδερφός του ήταν αρκετά ώριμοι και υπεύθυνοι για να παίρνουν τις δικές τους αποφάσεις και πίστευε ότι έπρεπε να μάθουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα του ίντερνετ, όχι να τους προστατεύει το κράτος από άγνωστους κινδύνους. Η προσέγγισή του είναι να τους αφήνει να ζήσουν αυτές τις εμπειρίες και να έρχονται σε αυτόν για να τις συζητήσουν αργότερα, αν αυτό χρειάζεται. Ο πατέρας του Λούκα είπε ότι ακόμα και μετά την απαγόρευση, αν ο Λούκα θέλει να είναι στα social media, αυτός θα τον βοηθήσει να ανοίξει λογαριασμό. «Και τα δύο παιδιά μου είναι αρκετά δύσπιστα, οπότε τα εμπιστεύομαι κάπως» είπε. «Νομίζω ότι εξαρτάται από το παιδί».

Η μητέρα της Amelie είπε στους ΝΥΤ ότι νιώθει πως ο έλεγχος χάθηκε προ πολλού. Οταν η κόρη μόλις είχε ξεκινήσει το Δημοτικό, η μητέρα διέγραψε το YouTube από το iPad της κόρης της, το οποίο ήταν υποχρεωτικό για το σχολείο, επειδή η μικρή παρακολουθούσε ασταμάτητα βίντεο με παιχνίδια. Το σχολείο επέμενε να το εγκαταστήσει ξανά, επειδή οι δάσκαλοι χρησιμοποιούσαν στην τάξη εκπαιδευτικά βίντεο στο YouTube. «Ο νόμος είναι λίγος και ήρθε πολύ αργά. Τώρα το πουλάκι έχει πετάξει». Η Amelie είπε ότι, όπως πολλοί από τους φίλους της, έχει δύο λογαριασμούς TikTok χαρακτηρισμένους ιδιωτικούς. Ο ένας μόνο για στενούς φίλους και ο άλλος για μια ευρύτερη ομάδα. Ο λογαριασμός με τους φίλους της έχει ορίσει την ηλικία της στα 19, οπότε δεν ανησυχεί μήπως χάσει την πρόσβαση. Αλλά αντάλλασσε αριθμούς τηλεφώνου με φίλους, εν αναμονή της απώλειας του λογαριασμού της στο Snapchat.

Η Jasmine, φίλη της Amelie από την πρώτη τάξη του λυκείου, είπε ότι ότι η χρήση των social media εκ μέρους της γενιάς της παρεξηγήθηκε από τους ενηλίκους. Παρ’ όλο που δεν είναι εγγεγραμμένη σε πλατφόρμες, η ομάδα των φίλων της συχνά ανεβάζει βίντεο στο TikTok από τις βόλτες τους. «Υπάρχει πολλή δημιουργική ελευθερία» είπε. «Κάνουμε και άλλα πράγματα από το να βλέπουμε απλώς βίντεο και να κάνουμε scroll, υπάρχουν πολλά περισσότερα». Ο πατέρας της, καθηγητής λυκείου, είπε ότι προτιμά να μην κάνει η κόρη του μόνη της scrolling, αλλά παρέα με κάποια φίλη της. Συμπλήρωσε ότι, ως διδάσκων, έχει δει τα μυαλά των νέων να αλλάζουν με την ταχύτητα εξάπλωσης των smartphones. Τα παιδιά έχαναν βαθμηδόν την προσοχή τους και τον αυτοέλεγχό τους. Με τον νόμο συμφωνεί: «Τουλάχιστον θα στείλει το μήνυμα ότι η Αυστραλία δεν θα ανεχθεί αυτές τις εφαρμογές να ελέγχουν μια ολόκληρη γενιά».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News