Το τραγούδι του μποζόνιου Higgs. Ο επιταχυντής της ζωής. Η αυθόρμητη διάσπαση της συμμετρίας στη Φυσική μέσα από μια performance:  Aυτά είναι μόνο θραύσματα από την επέλαση που θα πραγματοποιήσει το Athens Science Festival στο Γκάζι.  Η Ελένη Γραμματικοπούλου, μέλος της ομάδας σχεδιασμού και διοργάνωσης μίλησε στο Protagon για το φεστιβάλ που «έρχεται» στην πόλη στις 5 Απριλίου.

Πως προέκυψε και σχεδιάστηκε η συνεργασία με το CΕRN;

To CERN εκτός από την αμιγή επιστημονική συνεργασία του με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της χώρας έχει αναπτύξει και στενή συνεργασία με εκπαιδευτικούς φορείς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η συνεργασία μας με την ομάδα εκπαίδευσης και επικοινωνίας του πειράματος CMS στο CERN, το οποίο μαζί με το πείραμα ΑΤLAS ανακάλυψαν το σωματίδιο Higgs το 2012.Η σοβαρότητα της διοργάνωσης του Athens Science Festival, o κοινός μας στόχος, αλλά και η συνεργασία του CERΝ με κάποιους από τους διοργανωτές εξασφάλισε τη συμμετοχή του όχι μόνο στο φετινό αλλά και στα προηγούμενα φεστιβάλ. Επιπρόσθετα όμως η ένταξη στο φεστιβάλ της θεματικής  ενότητας «Επιστήμη και Τέχνη» διεύρυνε τη συνεργασία μας δίνοντας την ευκαιρία και δυνατότητα να παρουσιάσει και το πρόγραμμα του art@CMS. Πέρσι παρουσίασε την ομώνυμη έκθεση η οποία μεταφέρθηκε και στο φεστιβάλ που πραγματοποιήθηκε και στη Θεσσαλονίκη και τη χρονιά αυτή την εντυπωσιακή διαδραστική εγκατάσταση «The Gift of Mass» με την performance «10^-22 sec»  του χορογράφου  Σπύρου Κουβαρά.  Σίγουρα όμως η φετινή συνεργασία μας  ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Εκτός από τις προαναφερθείσες δράσεις  υπάρχει ένα σημαντικό στρογγυλό τραπέζι, CERN «Επιταχυντής» ζωής; ένα δημιουργικό εργαστήρι για εκπαιδευτικούς. κ.α. κυρίως όμως η παρουσία της εμβληματικής μορφής του CERN, του φυσικού John Ellis, o οποίος με την ομιλία του «Από πού είμαστε, πού πηγαίνουμε και ποιο είναι το σύμπαν που μας περιβάλλει» θα κλείσει το Φεστιβάλ στις 10/4.

Ποια είναι η κεντρική φιλοσοφία της συνεργασίας και πως θα εξελιχθεί; Θα έλεγα πως, καθώς κοινός μας στόχος είναι το άνοιγμα της γνώσης στην κοινωνία και κυρίως στους νέους μέσα από έναν διαφορετικό και πιο «διαδραστικό» τρόπο σε συνδυασμό και με άλλες μορφές προσέγγισης (εικαστικές, θεατρικές, κ.λπ.)  η συνεργασία μας θα συνεχισθεί με νέες δημιουργίες και θα εξελιχθεί το ίδιο και περισσότερο δυναμικά. Υπάρχουν πολλές σκέψεις που ευχόμαστε και ελπίζουμε να πραγματοποιηθούν και τις οποίες θα σας ανακοινώσουμε όταν και εάν. Είθε (!).

Πως προσεγγίζετε την εκπαιδευτική διάσταση μέσω του φεστιβάλ; Το φεστιβάλ καλύπτει όλες τις θεματικές των θετικών και όχι μόνον επιστημών μέσα από ένα εντυπωσιακά πλούσιο και ποικίλο πρόγραμμα που απευθύνεται σε κάθε ηλικία και γνωστικό επίπεδο. Μέσα από συναρπαστικές  παρουσιάσεις και δραστηριότητες: διαδραστικές εκθέσεις, επιστημονικά πειράματα επίδειξης, προβολές επιστημονικών ντοκιμαντέρ και εκπαιδευτικών ταινιών, εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους, συζητήσεις, καφέ της επιστήμης, ομιλίες, εκθέσεις, επιστημονικό θέατρο, κ.α. πολλές επιστημονικές «εκπλήξεις» παρουσιασμένες από ότι καλύτερο επιστημονικό δυναμικό έχει να αναδείξει η ελληνική και διεθνής ακαδημαϊκή κοινότητα. Και όλα αυτά συγκεντρωμένα σε έναν χώρο και για έξι συνεχείς ημέρες, μετατρέποντας τον χώρο της Τεχνόπολης σε ένα σύγχρονο Ερευνητικό Κέντρο με ζωντάνια, κέφι, χαρά, πρωτοτυπία «ανοίγοντας» την Επιστήμη σε νέες συνεργασίες με τις άλλες μορφές τέχνης; Θέατρο, Χορό, Μουσική, Ζωγραφική ακόμη και Stand up! Με τον τρόπο αυτό αποδεικνύεται πως η Επιστήμη δεν είναι «ξεκομμένη» από τη ζωή αλλά είναι η ίδια μας η ζωή και μας επηρεάζει καθημερινά. Ομως να μην αγνοούμε και το γεγονός πως δίνει και το βήμα στους ίδιους τους επιστήμονες και ερευνητές να έρθουν σε επικοινωνία με το κοινό, να παρουσιάσουν το καινοτόμο έργο τους και να μιλήσουν μαζί τους. Αντίστοιχα και το κοινό θα συμμετέχει και δεν θα είναι απλός θεατής. Αυτή πιστεύω πως είναι η μεγάλη εκπαιδευτική προσφορά του Φεστιβάλ.

Τι μότο θα δίνατε εσείς στη φετινή διοργάνωση; Κάθε καινούργια διοργάνωση έχει  και έναν υπότιτλο. Ο φετινός είναι «Εξελισσόμαστε με την Επιστήμη». Εγώ όμως θα έδινα τον τίτλο: ΕΛΠΙΔΑ και τι μπορεί να πετύχει η Ελλάδα της συνεργασίας και ανιδιοτέλειας.

Και οι προσδοκίες μας; Η ομάδα που πριν τρια χρόνια εμπνεύστηκε  την ιδέα και αποτέλεσε  τον κυρίως πυρήνα της διοργάνωσης του Φεστιβάλ οι Sci-Co/ British Council και οι άνθρωποι που τους συνέδραμαν  είχαν μια μακρά εμπειρία σε παρόμοιες, μικρότερης όμως εμβέλειας, διοργανώσεις με κύριο στόχο την επικοινωνία της επιστήμης διαφορετικά, δηλαδή  τη διάχυση  της γνώσης  στο ευρύ κοινό μέσα από ένα πρωτότυπο, απολαυστικό και κατανοητό τρόπο. Απώτερος στόχος όλων μας είναι το φεστιβάλ να γίνει θεσμός, πράγμα  που πιστεύω πως προς τα εκεί πηγαίνουμε: η τρίτη συνεχής διοργάνωση του ASF16, το γεγονός ότι τον Μάιο του 2015 το φεστιβάλ μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη και τον Δεκέμβριο  του ίδιου χρόνου στην Κύπρο (1^st Mediterranean Science Festival) και ακόμη πως και άλλες Πανεπιστημιουπόλεις της χώρας μάς ζητούν να διοργανώσουμε αντίστοιχα φεστιβάλ και εκεί, δηλώνει πολλά.

Το πρόγραμμα της παρέμβασης στο Φεστιβάλ αναλυτικά έχει ως εξής:

1. The Gift of Mass /Το Δώρο της Μάζας μια διαδραστική οπτικοακουστική εγκατάσταση στους Παλαιούς Φούρνους για τον μηχανισμό Higgs, το φυσικό φαινόμενο με βάση το οποίο τα στοιχειώδη σωματίδια απέκτησαν τη μάζα τους στο αρχέγονο Σύμπαν. Στην εγκατάσταση αυτή, οι επισκέπτες μπορούν να βιώσουν εικονικά την εμπειρία «απόκτησης» και «απώλειας» της μάζας τους.
2. 10^-22 sec (μια πρωτότυπη χορευτική performance στο πλαίσιο του Gift of Mass). Στο έργο του Σπύρου Κουβαρά, πεδίο έρευνας και δημιουργίας της χορογραφίας του αποτέλεσε το πεδίο Higgs και η αυθόρμητη διάσπαση της συμμετρίας στη Φυσική. Στην performance, το σώμα ορίζεται λοιπόν σαν «πυρήνας» και τα μέλη του σαν «σωματίδια» που με την κίνησή τους σπάνε την συμμετρία εξερχόμενα του πυρήνα.

3. Συζήτηση στρογγυλό τραπέζι με τίτλο: CERN: «Επιταχυντής» ζωής; Πως η επιστήμη εκτός από τη δημιουργία νέας γνώσης, δίνει λύσεις στα προβλήματα της ανθρωπότητας; Συμμετέχουν οι: καθηγητής Εμμανουήλ Τσεσμελής/CERN, καθηγητής Ευάγγελος Γαζής/ΕΜΠ, Δρ. Γεώργιος Φανουράκης/Δημόκριτος, Δρ. Σοφία Χουρίδου/ΕΚΠΑ, Δρ Αγγελος Αλεξόπουλος/Πείραμα CMS, CERN.
4. Απογευματινή παρουσίαση από τον Piotr Traczyk με τίτλο: «Τραγουδάει το μποζόνιο Higgs;» To 2012, σχεδόν μισό αιώνα μετά τη θεωρητική του διατύπωση, το μποζόνιο Higgs ανακαλύφθηκε από τα πειράματα CMS και ATLAS με δεδομένα από τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων του CERN. Με απλό και διασκεδαστικό τρόπο, ο πειραματικός φυσικός Piotr Traczyk θα επιχειρήσει να απαντήσει σε τρία ερωτήματα: Τι είναι το μποζόνιο Higgs; Πώς ανακαλύφθηκε; Πώς μπορούμε να το κάνουμε να «τραγουδήσει»;
5. Μαθαίνοντας την Επιστήμη μέσα από τις Τέχνες. Ενα δημιουργικό εργαστήριο για καθηγητές. Πώς μπορεί ν’ αυξηθεί το ενδιαφέρον των μαθητών για την επιστήμη; Πώς μέσα από δημιουργικές προσεγγίσεις βασιζόμενες στις τέχνες η διδασκαλία της επιστήμης μπορεί να γίνει πιο συναρπαστική. απελευθερώνοντας τη δημιουργικότητα των μαθητών!

6. Keynote speaker John Ellis – Τί είμαστε; Από πού προερχόμαστε; Πού πάμε; με αυτή την ομιλία του εμβληματικού φυσικού του CERN θα κλείσει το Φεστιβάλ στις 10 Απριλίου 2016.

Μπορείτε να δείτε συνολικά το πρόγραμμα του Φεστιβάλ στον ακόλουθο σύνδεσμο  www.athens–science–festival.gr

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News