Αντιμέτωπος με ένα πρόβλημα της πραγματικής οικονομίας, ίσως το πρώτο που έχει τις ρίζες του στη λειτουργία του βαθέος κράτους στη χώρα μας, βρίσκεται ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης.

Το πρόβλημα αυτό δεν είναι άλλο από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς τους ιδιώτες (φορολογούμενους, προμηθευτές, εργολάβους) που ξεπέρασαν τα 3,6 δισ. ευρώ στο τέλος Μαρτίου, αγγίζοντας το επίπεδο που βρισκόταν το 2017, όταν η χώρα βρισκόταν ακόμη σε οικονομική κρίση και μνημόνια.

Και το μεγάλο ερώτημα είναι «πώς γίνεται να συμβαίνει αυτό σήμερα όταν τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους έδειξαν ότι τον Απρίλιο, τα ταμεία του δημοσίου είχαν ρευστότητα –αυτό που ονομάζουμε υπερπλεόνασμα– 5,16 δισ. ευρώ, ποσό που είναι σχεδόν τριπλάσιο από τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα (1,97 δισ. ευρώ) που είχε θέσει η ίδια η κυβέρνηση για το πρώτο τετράμηνο του χρόνου».

Η καθυστέρηση αυτή στην εξόφληση των οφειλών του Δημοσίου στο διάστημα των 90 ημερών από την παράδοση της προμήθειας ή την ολοκλήρωση του έργου και την έκδοση των σχετικών τιμολογίων, προφανώς στερεί ρευστότητα από τις επιχειρήσεις που συναλλάσσονται με το Δημόσιο, αλλά αποκαλύπτει και τις αδυναμίες αν όχι παθογένειες του ελληνικού κράτους.

Οπως λένε οι ειδικοί, αν πρόκειται για προμήθειες στα νοσοκομεία, οι μοναδικοί λόγοι για να μην εξοφληθούν έγκαιρα οι προμηθευτές είναι δύο:

-ή έγιναν παραγγελίες εκτός ενιαίου συστήματος προμηθειών,

-ή ορισμένα νοσοκομεία έχοντας εξαντλήσει τον προϋπολογισμό τους, περιμένουν την επόμενη επιχορήγηση του υπουργείου Υγείας ή του υπουργείου Οικονομικών για να πληρώσουν.

Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι ίσως υπάρχει κι ένας τρίτος λόγος, ο οποίος δεν αφορά μόνο στα νοσοκομεία που χρωστούν συνολικά 1,46 δισ. ευρώ αλλά διαπερνά όλη την κρατική μηχανή και τις περιφέρειες της χώρας, που είναι οι χρονοβόρες διαδικασίες εκκαθάρισης και ελέγχου, η έλλειψη μηχανοργάνωσης κυρίως στους ΟΤΑ και οι ελλείψεις προσωπικού σε κρίσιμες διοικητικές υπηρεσίες.

Είναι αξιοσημείωτο ότι τα χρέη των νοσοκομείων αυξήθηκαν κατά 212 εκατ. ευρώ μέσα σε μόλις ένα μήνα (σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο) και ανήλθαν στο 1,46 δισ. ευρώ, όταν το 2017 τα χρέη του ΕΣΥ προς προμηθευτές είχαν περιοριστεί κατόπιν παρέμβασης της τρόικας στα 326 εκατ. ευρώ, προκειμένου να στηριχθεί η φαρμακοβιομηχανία και να περιοριστούν φαινόμενα υπερτιμολογήσεων στα υγειονομικά υλικά, καθώς οι εταιρίες ενσωμάτωναν στην τιμή το κόστος καθυστέρησης της αποπληρωμής.

Τι λένε οι αριθμοί

Για την ακρίβεια, στα τέλη του περασμένου Μαρτίου (τέλος του πρώτου τριμήνου του έτους) το χρέη είχαν εκτοξευθεί στα 2,9 δισ. ευρώ.

Εάν σε αυτά προστεθούν και οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων ύψους 723 εκατ. ευρώ, κυρίως προς τις εξαγωγικές επιχειρήσεις οι οποίες καταβάλουν ΦΠΑ και στη συνέχεια τους επιστρέφεται –εκ των οποίων τα 316 εκατ. ευρώ θεωρούνται ληξιπρόθεσμα–, τότε προκύπτει ότι το κράτος στερεί από την πραγματική οικονομία ρευστότητα της τάξης των 3,64 δισ. ευρώ.

Εκτός από το ΕΣΥ και την εφορία, το μεγαλύτερο πρόβλημα των καθυστερήσεων εντοπίζεται (στις περισσότερες των περιπτώσεων που αφορούν έργα στην περιφέρεια ή τους Δήμους) όπου συγκρούονται οικονομικά συμφέροντα και υπάρχουν δεκάδες προσφυγές για έργα που έχουν ολοκληρωθεί, με την καθυστέρηση των δικαστικών αποφάσεων, άρα και της κάθε πληρωμής.

Το διαρθρωτικό αυτό πρόβλημα, της ταχείας απονομής Δικαιοσύνης, έχει εξελιχθεί πλέον σε βασικό εμπόδιο, όχι μόνο για να πληρώνει έγκαιρα το Δημόσιο, αλλά συνολικά για την επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας που έχει ανάγκη η χώρα.

«Ραντεβού» τον Σεπτέμβριο

Ο απολογισμός της προσπάθειας αυτής, όπως για όλες τις αλλαγές στην οικονομική πολιτική, τοποθετείται για τον Σεπτέμβριο, που θα είναι ο κρίσιμος μήνας των εξαγγελιών του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, ενώ έως τότε θα έχει αναθεωρηθεί ο προϋπολογισμός του τρέχοντος έτους.

Γιατί, όπως λένε ακόμη και στο υπουργείο της πλατείας Συντάγματος, «δεν γίνεται στον προϋπολογισμό να ρέουν τα έσοδα και τα πλεονάσματα και οι επιχειρήσεις, οι φορολογούμενοι και η αγορά να περιμένουν να πληρωθούν αυτά που δούλεψαν ή δικαιούνται».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News