Κατά πάγια τακτική της Αγκυρας, οι δημοσιογραφικές πληροφορίες για τα τουρκικά σχέδια οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με τη Συρία (με τη μεταβατική κυβέρνηση που έχει αναλάβει μετά την ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ), σε μια επανάληψη δηλαδή του γνωστού σεναρίου με το παράνομο και παντελώς ανεδαφικό «τουρκολιβυκό μνημόνιο» με τη φιλότουρκη μεταβατική κυβέρνηση Ντμπεϊμπά, έλαβαν γρήγορα και πολιτικό πρόσημο μέσω δηλώσεων του πρώην υπουργού Αμυνας Χουλουσί Ακάρ και βεβαίως του ιδίου του Ταγίπ Ερντογάν.

Στόχος του τουρκικού σχεδίου για ένα νέο «τουρκολιβυκό μνημόνιο» με τη Συρία, αξιοποιώντας την ευκαιρία που προέβαλε μετά την ανατροπή Ασαντ, η αυθαίρετη διαμόρφωση μιας «γλώσσας» ΑΟΖ, µια λοξή γραµµή ανατολικά της Κύπρου, σε μια περιοχή που µε βάση το ∆ιεθνές ∆ίκαιο θα έπρεπε να µοιραστούν Λευκωσία και ∆αµασκός.

Στο άκουσμα και μόνο αυτών των επιδιώξεων της Αγκυρας, σε Αθήνα και Λευκωσία σήμανε διπλωματικός συναγερμός. Σε πρώτο πλάνο, προληπτικά μέτρα και ενδελεχής ενημέρωση των συμμάχων και των εταίρων, ενώ όπως προανήγγειλε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, θα ακολουθήσουν και άλλες πιο απτές κινήσεις, όπως οι αντίστοιχες που είχαν γίνει σε επίπεδο ΟΗΕ έναντι του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου.

Πρώτο βήμα, όσα είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στους ευρωπαίους εταίρους  κατά τη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων. Ταυτόχρονα, όμως, η χώρα µας, µαζί µε την Κύπρο και την Αυστρία, έχουν καταθέσει και κοινή επιστολή στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, µε την οποία καλείται η ΕΕ να ορίσει ειδικό απεσταλμένο για τη Συρία. Σηµείο-κλειδί της επιστολής –και αυτό που επιθυμεί η Αθήνα να τονιστεί και να καταγραφεί– ότι η ΕΕ έχει κοινά θαλάσσια σύνορα µε τη Συρία, δεδοµένου ότι η Κύπρος έχει κοινά θαλάσσια σύνορα µε τη Συρία και κατά συνέπεια δεν νοείται να υπάρξει σκέψη ή κίνηση παραβίασης-υπονόμευσης των κυριαρχικών δικαιωμάτων μιας χώρας-μέλους της ΕΕ.

Σε διπλωματική εγρήγορση βρίσκεται και η Λευκωσία που έχει αντιμετωπίσει στο πρόσφατο παρελθόν και άλλες απόπειρες της Αγκυρας να τορπιλίσει ακόμη και υφιστάμενες συμφωνίες της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Αίγυπτο και το Ισραήλ.

Αλλωστε στο πλαίσιο των επιδιώξεών τους να αποκτήσουν τον έλεγχο σχεδόν της μισής Ανατολικής Μεσογείου (βλ. και όραμα της «Γαλάζιας Πατρίδας»), οι Τούρκοι έχουν προσφέρει δικαιοδοσίες, χωρίς φυσικά να τους ανήκουν, από τμήματα της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), τόσο στην Αίγυπτο, όσο και στο Ισραήλ, με τα γνωστά ανεπιτυχή για τους ίδιους αποτελέσματα.

Η πτώση του Ασαντ στη Συρία άνοιξε και πάλι την όρεξη της Τουρκίας και πλέον πατώντας στα βήματα που οδήγησαν στην υπογραφή (και κατάθεση στον ΟΗΕ) του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, επιχειρεί να το επαναλάβει με τη διάδοχη κατάσταση στη Δαμασκό. Η απόπειρα αυτή βασίζεται στην τουρκική θεωρία –σε πλήρη αντίθεση με όσα ορίζονται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS)– ότι η Κύπρος, όπως όλα τα νησιά, δεν μπορεί να έχει ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, ως εκ τούτου η Τουρκία μπορεί να οριοθετήσει ΑΟΖ όχι μόνο ως χώρα με παρακείμενες ακτές, αλλά και ως χώρα με αντικείμενες ακτές!

Το μήνυμα πάντως που έστειλε στη γείτονα ο Ελληνας Πρωθυπουργός ήταν σαφές:

«Προφανώς και εγώ και ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης ενημερώσαμε τους ομολόγους για αυτές τις συζητήσεις που έρχονται στο φως της δημοσιότητας, ότι θα μπορούσε να καθοριστεί κάποιου είδους ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, που να παραγνωρίζει τα αναμφισβήτητα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Αρα υπήρξε μια ενημέρωση για κάτι που σε αυτό το επίπεδο μέχρι σήμερα κινείται στον κύκλο των δημοσιογραφικών πληροφοριών».

Αντίστοιχα και για την κατάσταση στη Συρία και τον βαθμό ανάμειξης της Τουρκίας στα τεκταινόμενα εκεί (και κατ’ επέκταση στη διάδοχη κυβέρνηση της Δαμασκού), ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι είναι ακόμη νωρίς να βγάλουμε συμπεράσματα. «Οπως είναι και πολύ νωρίς ακόμα για να βγάλουμε συμπεράσματα για τον ρόλο της Τουρκίας στη Συρία και ποιες μπορεί να είναι οι μελλοντικές προεκτάσεις της τουρκικής ανάμειξης σε μια χώρα με την οποία θυμίζω ότι έχει σύνορα. Είναι γειτονική χώρα η Τουρκία με τη Συρία».

«Ολοι –τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης– θα έπρεπε να ενδιαφέρονται για τη διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας και την προστασία των θρησκευτικών μειονοτήτων στη χώρα», επισημαίνοντας ότι τόσο ο ίδιος όσο και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, ενημέρωσαν τους ευρωπαίους εταίρους για τους κινδύνους που θα μπορούσαν να προκύψουν για τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής από τυχόν απόπειρα της Τουρκίας να οριοθετήσει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη με το νέο καθεστώς στη Συρία. Και στο σημείο αυτό δεν παρέλειψε να επαναλάβει, ότι και το «πρότυπο» μιας τέτοιας συμφωνίας, το τουρκολιβυκό μνημόνιο, είναι παράνομο.

Η Ελλάδα δεν θα επιτρέψει συμφωνία ΑΟΖ Τουρκίας – Συρίας, ξεκαθάρισε με τη σειρά του και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, σε δηλώσεις του στο Action 24, υπογραμμίζοντας και εκείνος ότι μια τέτοια εξέλιξη καταπατά το Διεθνές Δίκαιο.

«Το διεθνές δίκαιο είναι ένα και δεν επιδέχεται αμφισβήτηση. Η Ελλάδα, η Κύπρος, η ΕΕ σέβονται το διεθνές δίκαιο. Οι θέσεις μας είναι διαχρονικές και υπαγορεύονται από το διεθνές δίκαιο. Είμαστε και θα είμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας και θα συνεχίσουμε να προβάλλουμε τις δίκαιες διεκδικήσεις και θέσεις μας, χωρίς καμία υποχώρηση από αυτές», διεμήνυσε ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης.

«Θέση της Κύπρου είναι ότι, ως Ευρωπαϊκή Ενωση, μαζί µε τα γειτονικά κράτη, πρέπει να έχουµε µια κοινή πολιτική. Η απομάκρυνση του Ασαντ χαιρετίστηκε, γιατί απομάκρυνε και τον πρωταγωνιστικό ρόλο κάποιων τρίτων χωρών στην περιοχή. ∆εν πρέπει να δούμε τώρα αυτός ο ρόλος να αναπληρώνεται από την Τουρκία, που διεκδικεί να διαδραματίσει αυτόν τον ρόλο», δήλωσε από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Κυπριακής ∆ημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, κατά την άφιξή του στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

«Η ελληνική διπλωματία πρέπει να κινηθεί άμεσα, μαζί με την ευρωπαϊκή, για να αποτρέψουμε ένα νέο επικίνδυνο σενάριο ενός “τουρκολιβυκού συμφώνου”, τώρα με τη Συρία», τόνισε και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, από την προσύνοδο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών.

Ταυτόχρονα, όπως προαναφέρθηκε, Ελλάδα και Κύπρος, μαζί με την Αυστρία, ζήτησαν επιτακτικά με επιστολή τους προς το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, όπως οριστεί ειδικός απεσταλμένος της ΕΕ στη Συρία ώστε να προστατευτούν τα δικαιώματα της ΕΕ στον θαλάσσιο χώρο.

«Ο ειδικός απεσταλμένος πρέπει να μεριμνήσει για τη διασφάλιση των συμφερόντων της Ενωσης, η οποία έχει κοινά θαλάσσια σύνορα, αυτό θέλουμε να τονιστεί, με τη Συρία. Η ΕΕ και η Ελλάδα θα διατηρήσουν ουσιαστική παρουσία στην περιοχή μεριμνώντας για την πλήρη εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου», ανέφεραν σχετικά ανώτατοι κυβερνητικοί παράγοντες.

Τι λένε στην Τουρκία

Σε συνέχεια πάντως των «δημοσιογραφικών πληροφοριών», ο πρώην υπουργός Αμυνας της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ, βγήκε να δηλώσει με την ιδιότητα του προέδρου της επιτροπής Αμυνας του τουρκικού κοινοβουλίου, ότι «η εδαφική κυριαρχία της Τουρκίας θα αυξηθεί εάν υπογραφεί συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας με τη Συρία».

«Μετά την εκλογή νέας διοίκησης στη Συρία και την αποκατάσταση της τάξης στη χώρα, η Τουρκία ενδέχεται να προβεί σε κίνηση θαλάσσιας δικαιοδοσίας. Η Τουρκία άνοιξε γρήγορα την πρεσβεία της στη Δαμασκό, προκειμένου να ενισχύσει τις διπλωματικές σχέσεις της με τη Συρία πιο γρήγορα από άλλες χώρες. Στη νέα περίοδο, μια πιθανή συμφωνία ΑΟΖ με τη Συρία θα επεκτείνει την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας στη Μεσόγειο», ανέφερε συγκεκριμένα ο Χουλουσί Ακάρ, στην πρώτη δήλωση πολιτικού προσώπου στη γείτονα, με την οποία μπαίνει θέμα οριοθέτησης ΑΟΖ με τη Συρία.

Ευσεβής πόθος της Αγκυρας, ότι  μπορούν να δημιουργηθούν τετελεσμένα με τη διάδοχη κατάσταση στη Δαμασκό, όπως επιχειρείται και με τη –χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση– κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη.

Μία τέτοια συμφωνία «θα δημιουργήσει µια τουρκική ασπίδα στα ανατολικά, όπως ακριβώς έγινε στα δυτικά µε τη Λιβύη. Το κέρδος για την Τουρκία είναι έκτασης 4.000 τ.χλμ. και θα χαλάσει το σχέδιο των Ελληνοκυπρίων. Η κυβέρνηση αυτή πρέπει να το κάνει αυτό. ∆εν είναι η εποχή για να διστάζουμε και να σκεφτόμαστε τι θα πει ο ένας ή ο άλλος. Η Τουρκία δεν πρέπει να φοβάται τους Ελληνοκύπριους», δήλωσε ο απόστρατος ναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί, γνωστός για τη συμβολή του στη χάραξη της πολιτικής του τουρκολιβυκού μνημονίου.

«Αυτή η συμφωνία θα δώσει κατά 12% περισσότερο χώρο στη Συρία σε σχέση με την πρόταση της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης της Νότιας Κύπρου (όπως επιμένουν να αποκαλούν την Κυπριακή Δημοκρατία) Αυτό δηλαδή θα δώσει περισσότερη ΑΟΖ στη Συρία».

Αλλά και ο τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, θέλησε να επαναλάβει ότι η χώρα του δεν μπορεί να περιορίσει τους ορίζοντες της: «Η Τουρκία είναι μεγαλύτερη από την Τουρκία. Ως έθνος, δεν μπορούμε να περιορίσουμε τους ορίζοντές μας στα 782 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Erdogan: “Turkey is greater than Turkey itself. As a nation, we cannot limit our vision to 782,000 square kilometers. Those who ask, what is Turkey doing in Libya, Syria or Somalia? May fail to comprehend this vision and mission.”

The Dictator is literally telling you what he’s… pic.twitter.com/FXlGnr23nA

— Diliman Abdulkader (@D_abdulkader) December 19, 2024

»Το τουρκικό έθνος δεν μπορεί να ξεφύγει ή να κρυφτεί από τη μοίρα του. Είμαστε υποχρεωμένοι να δούμε την αποστολή που μας έχει αναθέσει η ιστορία και να πράξουμε ανάλογα», ανέφερε χαρακτηριστικά, διαμηνύοντας:

«Οσοι αναρωτιούνται τι κάνει η Τουρκία στη Λιβύη ή στη Σομαλία, μπορεί να μην καταλαβαίνουν αυτήν την αποστολή. Οσοι δεν γνωρίζουν πώς έχει αλλάξει η Τουρκία μπορεί να δυσκολεύονται να κατανοήσουν την εξέλιξη των γεγονότων. Τους αφήνουμε μόνους στην πλάνη τους»…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News