Δέκα ημέρες μετά τις εξαγγελίες του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ για τη φορολογία και τα εισοδήματα, το οικονομικό επιτελείο έχει αρχίσει να ανησυχεί: Ξαναγράφει το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα σταθερότητας της οικονομίας και τον προϋπολογισμό του 2026, έχοντας κατά νου τους περιορισμούς των Βρυξελλών και το χρονόμετρο που μετρά πλέον αντίστροφα για τις κάλπες (όποτε κι αν αυτές στηθούν).

Οι στόχοι τώρα έχουν αλλάξει, το ίδιο και το αφήγημα για την ανάπτυξη της οικονομίας καθώς στους υπολογισμούς που γίνονται η βασική διαπίστωση είναι ότι εφέτος η οικονομία δεν θα αναπτυχθεί με τον ρυθμό που προβλεπόταν (2,4%), αλλά με δυσκολία το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 2%, εξαιτίας της διεθνούς αβεβαιότητας που έχουν φέρει στο παγκόσμιο εμπόριο οι δασμοί Τραμπ, η στασιμότητα της ιδιωτικής κατανάλωσης, σε όρους όγκου αγοράς προϊόντων καθώς ο πληθωρισμός εξακολουθεί να τρέχει με 3%, και κυρίως το «κούμπωμα» της βιομηχανίας, η οποία προς το παρόν περιορίζει τα αποθέματα προϊόντων, βλέποντας τη συρρίκνωση των εξαγωγών προς την ευρωπαϊκή αγορά.

Ενδεικτικό είναι ότι το δεύτερο τρίμηνο του 2025 η αύξηση του ΑΕΠ «φρέναρε» στο 1,7%.

Ετσι η υπόσχεση για «καλύτερες ημέρες» μετατίθεται για το 2026, που είναι όμως και η τελευταία χρονιά λειτουργίας του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτό σημαίνει ότι οι διαθέσιμοι πόροι, περί τα 15 δισ. ευρώ, θα πρέπει να απορροφηθούν από την Ελλάδα· διαφορετικά θα χαθούν.

Όλα αυτά και οι πιεστικές δαπάνες, πρέπει να πληρώσουμε από τα κρατικά ταμεία 2,7 δισ. ευρώ, για τις παραλαβές των Belhara και τωνRafale, και να μειωθούν τα χρέη του δημοσίου προς ιδιώτες (ξεπερνούν τα 3 δισ. ευρώ) καθιστούν την εξίσωση σύνταξης του προϋπολογισμού δύσκολη.

Πάντως, αυτό που βλέπουν στο οικονομικό επιτελείο είναι ότι τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός θα αυξήσουν το 2026 κατά 1,7 δισ. ευρώ το διαθέσιμο εισόδημα, άρα θα αυξηθεί σε ένα ποσοστό και η κατανάλωση (αν δεν την «φάει» ο πληθωρισμός).

Υπό αυτές τις συνθήκες αναθεωρεί το πρόγραμμα σταθερότητας κι ο προυπολογισμός θα προβλέπει επιτάχυνση της ανάπτυξης στο 2,6% το 2026, που είναι μάλλον μια υπόθεση υψηλού ρίσκου καθώς οι τελευταίες εκτιμήσεις της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας δείχνουν ότι το 2026 αναμένεται ρυθμός ανάπτυξης μόλις 1% στην ευρωζώνη (από 1,2% εφέτος).

Λείπουν εργατικά χέρια

Πέρα από το δύσκολο διεθνές περιβάλλον για τις ελληνικές επιχειρήσεις και τους εξαγωγείς, δισεπίλυτο είναι το πρόβλημα της έλλειψης ειδικευμένου προσωπικού.

Το πρόβλημα αυτό αποτυπώθηκε επίσημα πλέον από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) η οποία κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2025, όταν είχε ανοίξει και η τουριστική σεζόν, στην τακτική έρευνα κενών θέσεων εργασίας, στο σύνολο της οικονομίας (εξαιρουμένου του Πρωτογενή Τομέα που αντιμετωπίζει ίσως οξύτερο πρόβλημα) κατέγραψε ότι οι κενές θέσεις ανερχόταν σε 38.834 (!).

Το γεγονός ότι μειώθηκαν σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του 2024 (τότε ήταν 58.941 αντίστοιχα) και αυξάνεται μήνα με το μήνα η απασχόληση, φανερώνει ότι από τις επιχειρήσεις «λείπουν χέρια» που δύκολα θα βρεθούν. Κι αυτό οπωσδήποτε αντανακλά και στην παραγωγή της βιομηχανίας και την προσφορά υπηρεσιών.

Μάλιστα οι επιχειρήσεις προκειμένου να καλύψουν τα κενά τους προχώρησαν σε αυξήσεις μισθών, όπως φαίνεται στο δείκτη μισθολογικού κόστους του β’ τριμήνου 2025, ο οποίος αυξήθηκε κατά 8,7% (μετά τις εποχικές και στατιστικές διορθώσεις) σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του 2024.

Το στοίχημα του Ταμείου Ανάκαμψης

Πλέον, όπως έχει γράψει το Protagon, το μεγάλο στοίχημα του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας είναι να μην χαθούν οι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και μαζί η αξιοπιστία της χώρας, καθώς στο τέλος του 2026 τελειώνουν όλα και στη θέση του οι Ευρωπαίοι θα ενεργοποιήσουν το Ταμείο Αμυνας που αποτελεί τη νέα προτεραιότητα.

Αν η κυβέρνηση δεν θέλει να χάσει την ευκαιρία θα πρέπει να απορροφά από το ΤΑΑ και να μοιράζει περί το ένα δισ. ευρώ κάθε μήνα σε επιχειρήσεις κι αυτή τη φορά και στους μικρομεσαίους.

Αλλά θα πρέπει «να τρέξει», να αλλάξει το κλίμα περί «χρηστής διαχείρισης» των ευρωπαϊκών κονδυλίων και την εικόνα που δημιουργήθηκε μετά το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και να ολοκληρώσει 256 ορόσημα και στόχους (τα λεγόμενα προαπαιτούμενα) τα οποία όλα αφορούν στον εκσυγχρονισμό του κράτους από την ολοκλήρωση του κτηματολογίου, τη χρηστή λειτουργία των πολεοδομιών, μέχρι την επιτάχυνση της απονομής Δικαιοσύνης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News