Από το Λονδίνο μέχρι τις Βρυξέλλες, οι κάτοικοι των μεγαλουπόλεων αντιδρούν με οργή απέναντι στα μέτρα που αποσκοπούν στη μείωση της χρήσης αυτοκινήτου στο Κέντρο τους. Η πρωτεύουσα της Σουηδίας φαίνεται να αντιτίθεται σε αυτή την τάση, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Politico.

Αντί να επιβάλει απευθείας μόνιμες αλλαγές, το πρόγραμμα πεζοδρομήσεων «Βιώσιμη Στοκχόλμη» καθιστά επιλεγμένους δρόμους χωρίς αυτοκίνητα για καθορισμένες χρονικές περιόδους – συνήθως το καλοκαίρι, όταν οι ντόπιοι επιλέγουν να απολαύσουν την ύπαιθρο. Πρόκειται για μια στρατηγική που βοηθά τους ντόπιους να συμβιβαστούν με την ιδέα ότι δημόσιοι χώροι που προορίζονται για οδήγηση και στάθμευση μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για άλλους σκοπούς.

«Η αλλαγή κάνει τους ανθρώπους νευρικούς και δεν τους αρέσει όταν φαίνεται επιβεβλημένη», εξηγεί στο Politico ο αντιδήμαρχος Μεταφορών και Αστικού Περιβάλλοντος, Λαρς Στρόμγκρεν. «Οπότε κι εμείς παρουσιάζουμε αυτές τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας αυτοκινήτων σαν ένα διασκεδαστικό μικρό πείραμα που μπορεί να εξαφανιστεί αν δεν τους αρέσει», συμπληρώνει.

Σύμφωνα με τον Στρόμγκρεν, αυτή η προσέγγιση αποδείχθηκε αποτελεσματική για την αντιμετώπιση των ανησυχιών των ιδιοκτητών μικρών επιχειρήσεων, που φοβούνταν ότι η μειωμένη κυκλοφορία αυτοκινήτων θα επηρέαζε αρνητικά τα κέρδη τους – παρότι πολυάριθμες μελέτες αποδεικνύουν ότι οι δρόμοι χωρίς αυτοκίνητα αυξάνουν τα τοπικά έσοδα.

Μέχρι τα τέλη του καλοκαιριού, πολλοί κάτοικοι της Στοκχόλμης που είχαν εκφράσει αρχικά τις ανησυχίες τους για το πιλοτικό πρόγραμμα, άρχισαν να ζητούν το πείραμα να επαναληφθεί και του χρόνου. Η επιτυχία του είναι εμφανής στον αριθμό των δρόμων που πλέον είναι εποχικά χωρίς αυτοκίνητα – αυξημένοι από μόλις δύο το 2015, σε πάνω από 40 φέτος το φετινό καλοκαίρι.

«Η Σουηδία ήταν ουδέτερη κατά τη διάρκεια του πολέμου, επομένως η Στοκχόλμη δεν βομβαρδίστηκε. Καταστρέψαμε την πόλη μόνοι μας μετά το τέλος της σύγκρουσης», λέει ο Στρόμγκρεν αστειευόμενος. «Καταστρέψαμε ολόκληρες γειτονιές επανασχεδιάζοντάς τες για βέλτιστη χρήση οχημάτων – και η αποστολή μας τώρα είναι να επανορθώσουμε τη ζημιά, κάνοντας την πόλη βιώσιμη και πάλι για τους κατοίκους της», συμπληρώνει.

Η αποστολή συνάδει με τη δέσμευση της σουηδικής πρωτεύουσας να μειώσει τα επίπεδα κυκλοφορίας αυτοκινήτων που είχε το 2017 κατά 30%, καθώς και με τον ευρύτερο στόχο της να μειώσει τις εκπομπές αερίων από την ενέργεια και τις μεταφορές κατά 80% μέχρι το τέλος της δεκαετίας.

Πέραν της αύξησης του αριθμού των προσωρινά πεζοδρομημένων δρόμων –αρκετοί εκ των οποίων είναι πλέον μόνιμα χωρίς αυτοκίνητα– οι Αρχές συνεργάζονται επίσης με επιχειρηματίες για να μειώσουν την κυκλοφορία που δημιουργείται από τα οχήματα διανομής τους.

Σύμφωνα με τον Στρόμγκρεν, οι επιχειρήσεις αντέδρασαν θετικά σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα που επιτρέπει τις νυχτερινές παραδόσεις, αφήνοντας τους δρόμους ελεύθερους στη διάρκεια της ημέρας. Ενα άλλο πρότζεκτ οδηγεί τα οχήματα παράδοσης που μεταφέρουν απόβλητα, από πάρκινγκ γραφείων σε εγκαταστάσεις διαλογής όταν ολοκληρώνουν τους γύρους τους στην πόλη.

Η δημόσια διαβούλευση ήταν καθοριστική στην απομάκρυνση των αυτοκινήτων από την Γκάμλα Σταν, την περιοχή όπου βρίσκονται το Βασιλικό Παλάτι και η Παλιά Πόλη της Στοκχόλμης. Οι κάτοικοι αντέδρασαν αρχικά με οργή όταν αφαιρέθηκαν οι θέσεις στάθμευσης, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν αναδυόμενοι χώροι στάθμευσης σε αποβάθρες τον χειμώνα, όταν η στάθμευση σε έναν γειτονικό χώρο έγινε εφιάλτης για τους οδηγούς.

Εν τω μεταξύ, η πόλη εισήγαγε κανονισμούς που απαιτούν οι παραδόσεις στην περιοχή να πραγματοποιούνται μεταξύ 6 π.μ. και 11 π.μ. Το νέο χρονικό πλαίσιο ωφέλησε τους τοπικούς εστιάτορες και ιδιοκτήτες καταστημάτων, οι οποίοι μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν τους δρόμους χωρίς αυτοκίνητα κατά το υπόλοιπο της ημέρας. Η κυκλοφορία μειώθηκε κατά 50%, ενώ τα οχήματα πλέον δεν παρκάρουν στους πολυσύχναστους πεζόδρομους του κέντρου της πόλης.

Παρότι οι δημόσιες διαβουλεύσεις, ειδικά με την επιχειρηματική κοινότητα, αποδείχθηκαν κλειδί για την αποσυμφόρηση του Κέντρου από τα αυτοκίνητα, έχουν εφαρμοστεί και αυστηρότερα μέτρα. Η τιμή στάθμευσης ενός ιδιωτικού οχήματος σε ορισμένα σημεία της Στοκχόλμης έχει αυξηθεί από 1.100 σε 1.600 κορόνες (περίπου 140 ευρώ) τον μήνα. Ο δήμος της πόλης παραδέχεται ανοιχτά ότι στόχος του είναι να καταστεί άβολη η χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων στην πόλη.

Οι μεγάλες επενδύσεις στις δημόσιες συγκοινωνίες, που καλύπτουν περίπου το ήμισυ των καθημερινών μετακινήσεων στην πόλη, καθώς και στις υποδομές ποδηλασίας –που αύξησαν τους αστικούς ποδηλάτες κατά 35% την τελευταία δεκαετία– έχουν επίσης συμβάλει στη μείωση της κυκλοφορίας αυτοκινήτων στο κέντρο της Στοκχόλμης κατά 11,7% την τελευταία δεκαετία.

Ενώ η ιδιοκτησία αυτοκινήτων στη Στοκχόλμη παραμένει σχετικά σταθερή, έχει μειωθεί κατά 5,3% από το 2017, κάτι που η πόλη θεωρεί ως «μικρή αλλά σταθερή» επιτυχία. Επιπλέον, τα ποσοστά ιδιοκτησίας αυτοκινήτων στην πρωτεύουσα βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2000 – μόλις 355 οχήματα ανά 1.000 κατοίκους, σε σύγκριση με τα 491 ανά 1.000 κατοίκους της υπόλοιπης Σουηδίας.

Με μόλις ένα χρόνο να απομένει μέχρι τις τοπικές εκλογές, ο Στρόμγκρεν –μέλος των Πρασίνων, που κυβερνούν τη Στοκχόλμη σε συνασπισμό με το Αριστερό Κόμμα και τους Σοσιαλδημοκράτες– παραδέχεται ότι μέτρα όπως η αύξηση της τιμής στάθμευσης ίσως δεν είναι δημοφιλή σε ορισμένους ψηφοφόρους. Η πολιτική σχεδιάστηκε με γνώμονα την εργατική τάξη, και περιορίζει τη χρήση αυτοκινήτων από επαγγελματίες, αλλά παραμένει ένα ακανθώδες ζήτημα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News