Ποια είναι τα κριτήρια για να είναι ένα κτίριο θαυμάσιο; Εδώ οι απόψεις διίστανται. Αλλοι θέλουν το κτίριο να ξεχωρίζει σαν κόσμημα και να αποτελεί ορόσημο μιας περιοχής ή μιας ολόκληρης πόλης. Αλλοι το θέλουν να ενώνεται με το τοπίο και να υπογραμμίζει τον ρόλο του και τη ζωή που διακινείται μέσα σε αυτό.

Οι Grafton Architects στο Περού κινήθηκαν περισσότερο προς τη δεύτερη κατεύθυνση, για το νεότευκτο Πανεπιστήμιο Μηχανολογίας και Τεχνολογίας (UTEC) αλλά τελικά αν προσέξει κανείς τις διάφορες λεπτομέρειες στις φωτογραφίες του κτιρίου, βλέπει και στοιχεία «εμβλήματος».

Κατ’ αρχάς είναι όλο κατασκευασμένο από γυμνό τσιμέντο. Είναι χτισμένο πάνω στο χείλος μιας βαθιάς χαράδρας στην περιοχή Μπαράνκο της Λίμας και είναι κάθετο. Δηλαδή πρόκειται για μια ολόκληρη πανεπιστημιούπολη, η οποία δεν είναι απλωμένη σε κήπους και πάρκα, αλλά έχει το σχήμα των «χουάκας» των σκαλισμένων λόφων, που λειτουργούσαν σαν λατρευτικοί χώροι για τους Ινκας. Από τέτοια «χουάκας» είναι γεμάτο το Περού – και η Λατινική Αμερική γενικότερα. To πανεπιστήμιο έχει 10 επίπεδα, 10 ορόφους, οι οποίοι σχηματίζουν ένα είδος κομμένης στη μέση πυραμίδας, όπως εντυπωσιακοί λατρευτικοί χώροι στο Μάτσου Πίτσου.

Αυτό το κτίριο λοιπόν, καθώς είναι άσπρο (άβαφο για την ακρίβεια) και γεμάτο ανοίγματα, εξωτερικούς διαδρόμους, βεράντες και παράθυρα παρουσιάζει δύο ιδιαίτερα φαινόμενα γι’ αυτόν που το βλέπει και γι’ αυτόν που κινείται μέσα.

Πρώτον, αλλάζει χρώματα αναλόγως την ώρα – ο ήλιος αντανακλά διαφορετικά πάνω στο γυμνό τσιμέντο το πρωί, αλλιώς το μεσημέρι, αλλιώς όταν βασιλεύει. Το ηλιοβασίλεμα, για παράδειγμα, το πανεπιστήμιο γίνεται ροζ-μοβ.

Το δεύτερο, και πάρα πολύ σημαντικό από πρακτικής άποψης, είναι πως λόγω των πολλών ανοιγμάτων αλλά και του ύψους του κτιρίου, κυκλοφορούν μέσα σε αυτό ρεύματα αέρα και έτσι είναι δροσερό ακόμα και το καλοκαίρι. Δηλαδή, το καλοκαίρι μπορείς να κινηθείς άνετα στις αίθουσες, στους διαδρόμους και στα γραφεία χωρίς καν κλιματισμό!

«Ταιριάζει στην τοποθεσία και συμβάλει στην κοινωνική ζωή της πόλης στην οποία βρίσκεται. Εμείς εδώ, βραβεύσαμε το κτίριο – όχι τους αρχιτέκτονες» δήλωσε ο παγκοσμίως διάσημος, και κάτοχος Πρίτσκερ, βρετανός αρχιτέκτονας Ρίτσαρντ Ρότζερς. Ο Ρότζερς είναι ο διευθυντής της κριτικής επιτροπής του Βασιλικού Ινστιτούτου Βρετανών Αρχιτεκτόνων (RΙΒΑ).

Και ποιοι είναι οι Grafton Architects που σχεδίασαν αυτό το παράξενο πανεπιστήμιο; Ιδρύθηκαν το 1978 στο Δουβλίνο και η εταιρεία διευθύνεται από δύο γυναίκες, την Ιβόν Φάρελ και την Σέλεϊ ΜακΝαμάρα, καθηγήτριες στην Σχολή Αρχιτεκτονικής του Δουβλίνου από το 1976.

Για το Πανεπιστήμιο στη Λίμα, οι Grafton Architects, συνεργάστηκαν με τους περουβιανούς Shell Arquitectos – οι οποίοι είναι νέοι, μοντέρνοι και έχουν σχεδιάσει πολλά δημόσια κτίρια στη χώρα.

Οσο για τους Grafton, μάλλον ειδικεύονται στα πανεπιστήμια. Φέτος ανέλαβαν να σχεδιάσουν τη νέα πτέρυγα για τη London School of Economics. Παράλληλα εργάζονται για τη νέα φοιτητική εστία του Πανεπιστημίου Κίνγκστον στο Λονδίνο, για τη νέα δημοτική βιβλιοθήκη στο Δουβλίνο και για το νέο Οικονομικό Πανεπιστήμιο στην Τουλούζη (Γαλλία).

To 2003 σχεδίασαν την Ιατρική Σχολή και μία φοιτητική εστία στην πόλη Λίμερικ στην Ιρλανδία και μπήκαν στη shortlist για το αρχιτεκτονικό βραβείο Στίρλινγκ. Το 2008 πήραν το Βραβείο Καλύτερου Κτιρίου της Χρονιάς για το κτίριο «Λουίτζι Μποκόνι» του Πανεπιστημίου του Μιλάνου.

Οσο για το βραβείο RIBA, φέτος απονέμεται για πρώτη χρονιά και αφορά κτίρια που κτίστηκαν τα τελευταία τρία χρόνια σε όλες τις χώρες του κόσμου.

Δείτε τα άλλα πέντε κτίρια της shortlist για το Καλύτερο Κτίριο της Χρονιάς 2016

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News