Αναταραχή στις αγορές, μια ανακοίνωση του ΔΝΤ και η Βρετανία ξήλωσε τον προϋπολογισμό της. Αυτή είναι η πιο σύντομη -και ως ένα βαθμό απλουστευμένη- περιγραφή του ταραγμένου δεκαήμερου στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τη λίρα να γκρεμίζεται, το κόστος δανεισμού να απογειώνεται και την κυβέρνηση να κλυδωνίζεται από εσωτερικές αντιδράσεις.

Ούτε Τόμσεν, ούτε Βελκουλέσκου, ούτε τίποτα. Μια επιθετική ανακοίνωση του Ταμείου. Αυτό ξεχώρισαν ως μείζον και συνάμα ασυνήθιστο γεγονός όλος ο διεθνής οικονομικός Τύπος και οι ξένοι αναλυτές. Και από δίπλα οι αγορές, που θυμόμαστε κι εμείς με τρόμο ότι λυσσομανούσαν για την Ελλάδα μήνες πριν από την άφιξη της τρόικας. 

Πώς να νιώθουν άραγε σήμερα αυτοί που αναγκαστικά δέχτηκαν τις υποδείξεις του ΔΝΤ στην Ελλάδα, ως Υπουργοί μας χρεοκοπημένης χώρας (και όχι μιας χώρας των G7,  μιας εκ των των επτά ισχυρότερων οικονομιών παγκοσμίως όπως η Βρετανία) χοντρικά δέκα χρόνια μετά τις μούντζες, τις κρεμάλες και τις καφενειακές μπαρούφες από προφέσορες και ημίτρελους στο Σύνταγμα; Και τι θα πουν αυτοί που τους έβριζαν όταν ήταν «απέξω» και μετά έκαναν τα ίδια όταν μπήκαν «μέσα»;  

Ιδού εν συντομία τι συνέβη στο Ηνωμένο Βασίλειο. “We get it, and we have listened” (Το αντιλαμβανόμαστε και το λάβαμε υπόψη μας) ανέφερε στο Twitter o βρετανός υπουργός Οικονομικών Κουάσι Κουαρτένγκ την Δευτέρα, 3 Οκτωβρίου, και ξήλωσε τον «μίνι προϋπολογισμό» που είχε παρουσιάσει ο ίδιος την Παρασκευή, 23 Σεπτεμβρίου, και ο οποίος προέβλεπε μεταξύ άλλων μείωση φόρων ύψους 45 δισ. στερλινών με κατάργηση του συντελεστή 45% στα υψηλά εισοδήματα. 

Την Δευτέρα, 26 Σεπτεμβρίου, η στερλίνα υποχώρησε στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του 1,0327 δολαρίου. Την Τρίτη, 27 του μηνός, το κόστος δανεισμού της χώρας εκτινάχθηκε με την απόδοση για το πενταετές ομόλογο να υπερβαίνει αυτές της Ιταλίας και της Ελλάδας. Και την ίδια ημέρα «χτύπησε» το ΔΝΤ, προκαλώντας τεράστια έκπληξη, καθώς το Ταμείο σπάνια επιπλήττει ανοιχτά μια από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, κάνοντας μια ευθεία παρέμβαση για τον προϋπολογισμό της, η οποία έριξε κι άλλο λάδι στη φωτιά των αγορών. 

Ακολούθησαν η ραγδαία πτώση των ποσοστών των Τόρις και η άνοδος των Εργατικών, καθώς και οι προειδοποιήσεις προς την πρωθυπουργό Λιζ Τρας από μέλη του κόμματός της. Και κάπως έτσι, αγορές, ΔΝΤ και πολιτική πίεση οδήγησαν στο μεγαλοπρεπές U-turn, ή αλλιώς στην «kolotumba» με βάση μια ακόμα έκφραση που προσέφερε -στο διάβα της Ιστορίας της- η Ελλάδα στην οικουμένη. Αυτή τη φορά, μιλάμε για την πολύ πρόσφατη Ιστορία, καθώς το «kolotumba» με λατινικούς χαρακτήρες καθιερώθηκε από τις ξένες εφημερίδες, όπως η El Pais, με αφορμή τη στροφή 180 μοιρών που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015, αμέσως μετά το δημοψήφισμα. 

Το ερώτημα πώς να αισθάνονται σήμερα οι πολιτικοί που αποκαλούσαν «γερμανοτσολιάδες» τους συναδέλφους τους – όταν δέχονταν τις υποδείξεις του Τόμσεν- που μετά δέχτηκαν κι αυτοί, είναι ασφαλώς ρητορικό. Η οδός διαφυγής για κάποιον που μπορεί να βαφτίζει την τρόικα «θεσμούς» είναι πανεύκολη. Μπορούν να ξεγλιστρήσουν λέγοντας ότι στην περίπτωση της Βρετανίας δεν μας πειράζει η παρέμβαση γιατί το ΔΝΤ «βγήκε από αριστερά» ασκώντας κριτική στη μείωση τον φόρων για τους πλούσιους. 

Κάπως έτσι, όσοι τώρα βλέπουν τι παθαίνει μια χώρα, μια από τις επτά πλουσιότερες στον κόσμο, όταν βρεθεί στη δίνη του ΔΝΤ και των αγορών μπορούν να αποφύγουν την ενδοσκόπηση και την αυτοκριτική για τη δική τους στάση και την ασύλληπτη ανευθυνότητα με την οποία «πυροβολούσαν» όσους αντιμετώπιζαν την πίεση του Τόμσεν.   

Στην επιφάνεια το ΔΝΤ «κατσάδιασε» την Πρωθυπουργό και τον υπουργό Οικονομικών της Βρετανίας που πήγαν να εφαρμόσουν θατσερικής έμπνευσης πολιτικές. Στην ουσία όμως το ΔΝΤ παρενέβη προληπτικά γιατί με βάση το πακέτο των φοροελαφρύνσεων του Κουαρτένγκ ήταν βέβαιο ότι δεν θα έβγαιναν τα νούμερα: ο «μίνι προϋπολογισμός» θα μείωνε δραματικά τα κρατικά έσοδα τη στιγμή που η κυβέρνηση θα έπρεπε να μοιράσει λεφτά για να στηρίξει τους ευάλωτους καταναλωτές έναντι της εκτίναξης των λογαριασμών της ενέργειας. Και για να μοιράσει χρήμα θα έπρεπε να δανειστεί από τις αγορές, όπου όμως τα επιτόκια είχαν εκτιναχθεί λόγω των δικών της χειρισμών. Επομένως ο φαύλος κύκλος έπρεπε να σπάσει, και ο πιο απλός τρόπος ήταν αυτός που επελέγη: Η κυβέρνηση πέταξε στα σκουπίδια την απόφαση που έλαβε η ίδια.   

Τα νούμερα δεν έβγαιναν ασφαλώς και όταν παρενέβη κατόπιν εορτής και με ασύγκριτα πιο άγριο τρόπο το ΔΝΤ και στην Ελλάδα το 2010, μετά από απαίτηση της Μέρκελ και με την παροχή δανείου (όχι απλά συστάσεων όπως συνέβη κατά τη δεκαήμερη μίνι-κρίση στη Βρετανία). 

Και τα νούμερα δεν έβγαιναν την προηγούμενη δεκαετία -για διαφορετικούς λόγους- ούτε στην Πορτογαλία, την Ιρλανδία και την Κύπρο, που επίσης υπέστησαν το ΔΝΤ και μπήκαν σε μνημόνια. Και κανείς δεν θα μάθει ποτέ, αν η Ελλάδα που μπήκε πρώτη και βγήκε τελευταία από τα μνημόνια, θα είχε καλύτερη τύχη αν δεν είχαν κυριαρχήσει η πατροπαράδοτη μπαρούφα, οι λαϊκιστές πολιτικοί και οι ημίτρελοι που υπόσχονταν με αφελή ιδιοτέλεια μια εναλλακτική που δεν υπήρχε. 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News