Ο Αχιλλέας Δελφός, σε βίντεο στο Tik Tok με το Σύνταγμα για σκηνικό φόντο πίσω του, μας καλεί να ακούσουμε το πρώτο του τραγούδι που θα ανέβει στις πλατφόρμες αρχές του επόμενου μήνα: «Ακολουθήστε με και ετοιμαστείτε για το μέλλον», μας λέει χαμογελαστός. Είναι ο πρώτος έλληνας τραγουδιστής φτιαγμένος από Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ), ή αλλιώς το καμπανάκι μιας νέας εποχής και στην εγχώρια μουσική βιομηχανία, που ήρθε για να μας θυμίσει ότι το νόημα της λέξης «καλλιτέχνης» αλλάζει. Για πρώτη φορά, κοιτάμε έναν σταρ και ξέρουμε ότι πίσω του δεν υπάρχει βιογραφία, δεν υπάρχει παρελθόν, δεν υπάρχει σώμα. Κι όμως, κάτι μέσα μας θέλει να τον πιστέψει, γιατί μοιάζει αρκετά αληθινός.

Η ΤΝ στη μουσική δεν είναι πλέον το εργαλείο που βοηθά έναν παραγωγό να καθαρίσει μια φωνή ή να βρει καλύτερο beat. Είναι η ίδια η πηγή της φωνής. Είναι ο ίδιος ο καλλιτέχνης. Οταν ένας ΤΝ τραγουδιστής κυκλοφορεί single, δεν χρειάζεται να κάνει πρόβες, δεν κουράζεται, δεν αγχώνεται πριν βγει στη σκηνή. Η δική του σκηνή είναι η οθόνη και είναι πάντα τέλεια φωτισμένη, σαν ένα σκηνικό όπου τίποτα δεν μπορεί να το αλλάξει παρά μόνο τα πίξελ. Το κοινό ακολουθεί αυτόν τον εικονικό σταρ γιατί, κατά έναν παράξενο τρόπο, του φαίνεται πιο προβλέψιμος, πιο ασφαλής, ίσως και πιο ιδανικός από έναν σταρ με σάρκα και οστά.

Παγκοσμίως, εικονικοί περφόρμερ όπως η Miquela, η Shudu, ο FN Meka, ακόμη και πλήρως φανταστικά virtual συγκροτήματα που ξεπετιούνται στο TikTok, δημιουργούν γύρω τους χιλιάδες φαν. Δεν έχουν ηλικία, δεν έχουν ανάγκες, δεν κάνουν λάθη, παρά μόνο αν το επιλέξουν οι δημιουργοί τους. Και αυτό το επιδέξια αψεγάδιαστο είναι που τους κάνει τόσο περίεργα γοητευτικούς και ελκυστικούς στο κοινό.

Αλλά τι σημαίνει να είσαι σταρ σε μια εποχή όπου δεν χρειάζεται να είσαι άνθρωπος; Και, ακόμη περισσότερο, τι σημαίνει να είσαι θαυμαστής ενός καλλιτέχνη που δεν μπορείς να αγγίξεις ούτε καν αν πας στη συναυλία του, γιατί η συναυλία του είναι ένα rendering σε 8K;

Το ξέρεις ότι η καριέρα ενός τΤΝ καλλιτέχνη δεν έχει πτώσεις, δεν έχει σκάνδαλα, δεν έχει φωνητική κόπωση. Εχει μόνο updates. Μπορεί να αλλάζει όνομα, στιλ, ηλικία, εμφάνιση, είδος μουσικής, με την ίδια ευκολία που αλλάζουμε κάτι σε ένα βιντεογκέιμ. Μπορεί ανά πάσα στιγμή να καταργηθεί και να μην τον ξαναδείς ποτέ, σαν να τον κατάπιε η γη, για την ακρίβεια η οθόνη. Κι όμως, αυτός ο ψεύτικος χαρακτήρας δεν εμποδίζει το κοινό από το να συνδεθεί μαζί του. Αντιθέτως, η ψευδαίσθηση τελειότητας λειτουργεί σαν μαγνήτης.

Ο θαυμασμός προς τους ΤΝ καλλιτέχνες εκφράζεται ήδη με τρόπους που μοιάζουν ανθρώπινοι. Βλέπεις κάτω από τις φωτογραφίες τους σχόλια γεμάτα συγκίνηση, δημιουργούνται για χάρη τους fan pages, ανεβαίνουν στα trends λες και πρόκειται για νέα ποπ είδωλα που μόλις βγήκαν από κάποιο μουσικό ριάλιτι. Οι χρήστες γράφουν ότι τους αγαπούν, ακόμα και ότι τους άλλαξαν τη ζωή. Με άλλα λόγια, μιλάμε πια για σχέσεις, μια επικοινωνία που θυμίζει την ανθρώπινη αλληλεπίδραση, με τη διαφορά ότι ο άνθρωπος είναι μόνο στη μια πλευρά.

Γιατί συνδεόμαστε συναισθηματικά με κάτι που ξέρουμε ότι δεν είναι αληθινό; Μια εξήγηση είναι ότι έτσι απελευθερωνόμαστε από τον φόβο της απόρριψης. Ενα ΤΝ πρόσωπο, στην προκειμένη περίπτωση καλλιτέχνης, δεν θα απογοητεύσει ποτέ τους φαν του με μια άσχημη εμφάνιση, μια αμφιλεγόμενη δήλωση ή ένα κακό live. Δεν θα παλιώσει ούτε θα χαθεί από τα φώτα. Είναι πάντα εκεί, στα μέτρα μας.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η ΤΝ γίνεται σταδιακά όχι απλώς εργαλείο ή ψυχαγωγία, αλλά ρόλος στη ζωή μας. Μετατρέπεται σε φίλο, σύντροφο, ψυχολόγο, εμψυχωτή, σταρ που θα μας εμπνεύσει. Η ανάγκη μας να ταυτιστούμε, να θαυμάσουμε και να αγαπήσουμε βρίσκει νέα κανάλια σε ένα παράλληλο σύμπαν και συμβαίνει με νέους κώδικες επικοινωνίας που όταν τους ανακαλύπτεις, σαστίζεις. Γιατί είναι πλέον προφανές ότι μιλάμε στις μηχανές σαν να μιλάμε με ανθρώπους.

Δεν ξέρω αν θα μπορούσα να ταυτιστώ με τον Αχιλλέα Δελφό, μάλλον όχι. Θα συνεχίσω να προτιμώ ανθρώπους με δέρμα και ψυχή. Τα παιδιά μου όμως είναι σίγουρο ότι θα ταυτιστούν με τραγουδιστές σαν κι αυτόν και θα τους εντάξουν στις μουσικές λίστες των κινητών τους. Μπορεί να τους μιλήσουν σε chatbot, μπορεί να θελήσουν κάποιο ψηφιακό τους αυτόγραφο. Μπορεί να τους ερωτευτούν, μπορεί να θέλουν και να τους μοιάσουν.

Σε έναν κόσμο που κοιτάζει την τεχνολογία και βλέπει τον εαυτό του, η έννοια του άλλου γίνεται πεδίο πειραματισμού. Είναι η αντανάκλαση της δικής σου όψης, των επιθυμιών και ανασφαλειών σου, πάνω σε μια οθόνη. Είναι μια νέου τύπου μοναχικότητα, ένα νέου τύπου «μιλάω με τον εαυτό μου» στον καθρέφτη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News