Η διαφημιστική εταιρεία που προμοτάρει την εταιρεία Adidas είχε μια ωραία και δημιουργική ιδέα: θα διαφήμιζε τα προϊόντα των πελατών της με μια κινούμενη εικόνα πάνω από τον ουρανό της Αττικής. Το πρότζεκτ, όπως το λέμε στα ελληνικά, μπορούσε να παραχθεί με τη βοήθεια μια συστάδας drones. Παρήχθη, λοιπόν, την Πέμπτη, 15 Μαΐου 2025 – και πάνω από την Αθήνα οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της πόλης είδαν να πετάνε παπούτσια ή το σήμα της εταιρείας. Κάποιοι φωτογράφισαν το συμβάν και το δημοσίευσαν στα σόσιαλ μίντια.

Κάποιες από τις φωτογραφίες περιείχαν την Ακρόπολη, αφού προφανώς αν φωτογραφίσεις κάτι στον ουρανό από διάφορα σημεία της πρωτεύουσας, η φωτισμένη τη νύχτα Ακρόπολη θα είναι μέσα στο κάδρο. Κάποιες άλλες, δεν περιείχαν την Ακρόπολη – επειδή αν η Ακρόπολη δεν φαίνεται από το σημείο που φωτογραφίζεις δεν θα είναι στο κάδρο.

Εκεί, κλασικά, αρχίζει ο ηθικός πανικός και ένας ακόμα πολιτιστικός πόλεμος στα σόσιαλ μίντια: η Ακρόπολή μας βεβηλώνεται, τρεχάτεεεε χριστιανοί.

Ποιοι τον άρχισαν; Δεν ξέρω. Σημασία έχει ότι πολύ γρήγορα μπήκαν στον πόλεμο οι γνωστοί μιντιακοί και σοσιαλμιντιακοί φωνακλάδες της Αριστεράς και της προόδου που, ξαφνικά, τώρα που τελείωσε το ξυλόλιο είχαν χάσει για λίγο τη φωνή τους. Και δώσ’ του πύρινα σχόλια για την κληρονομιά που την καταπατούν οι έμποροι και οι καπιταλιστές, και «ντροπή» και «πωπωπώ, σε τι κόσμο θα φέρουμε τα παιδιά μας» και δώσ’ του εικόνες όπου καταγγέλλεται η εμπορευματοποίηση της κλασικής αρχαιότητας και του σημαντικότερου μνημείου της, της Ακρόπολης, πάνω από την οποία πετάνε τα παπούτσια του καπιταλισμού. Και φυσικά, δώσ’ του επιθέσεις κατά της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, που αφήνει τέτοια αίσχη.

Η υπόθεση, όμως, δεν έχει μυστήρια. Είναι σαφής και καθαρή – κι αν δεν παρασυρθείς από ιερό πανικό, μπορείς να τη βρεις όλη στον υπολογιστή σου. Μια εταιρεία που ειδικεύεται σε διαφημιστικά σόου, ζήτησε άδεια για την παραχώρηση 200 τ.μ. εξωτερικού χώρου δίπλα στο Ζάππειο Μέγαρο, για να οργανώσει ακριβώς σόου με drones. Η Επιτροπή Ολυμπίων Κληροδοτημάτων που εποπτεύεται από το υπουργείο Οικονομικών έδωσε την άδεια, με τίμημα 380 ευρώ – εικάζω ότι αυτό το ποσό είναι η ταρίφα. Η εταιρεία είχε άδεια και από την πολιτική αεροπορία για να πετάξει τα drones, οπότε έκανε το σόου της – το οποίο, προφανώς, θα κεφαλαιοποιήσει πολλαπλά, αφού προφανώς κατεγράφη σε βίντεο και λήφθηκαν φωτογραφίες.

Απαγορεύεται; Προφανώς όχι. Πήγαν τα drones εκτός του χώρου για τον οποίο είχαν αδειοδοτηθεί; Μαθαίνω ότι όχι, ότι όλα έγιναν σύμφωνα με τις άδειες που είχαν δοθεί. Πήγαν πάνω από την Ακρόπολη; Δεν πήγαν πάνω από την Ακρόπολη. Κι η Ακρόπολη; Η Ακρόπολη είναι μέσα στο οπτικό πεδίο μας, ό,τι συμβαίνει στον ουρανό της Αθήνας συμβαίνει και πάνω από την Ακρόπολη: βρέχει, πετάνε πουλιά, έχει σύννεφα, περνάνε αεροπλάνα, έρχονται εξωγήινοι, όλα αυτά γίνονται στην πόλη που βρίσκεται γύρω από την Ακρόπολη, είναι στη ματιά μας, είναι και στις φωτογραφίες μας – που τις αναρτούμε, άμα θέλουμε, στο διαδίκτυο, χωρίς να ρωτήσουμε κανέναν. Άμα ανεβούμε στην Ακρόπολη, τραβάμε και καμία σέλφι με το πρόσωπό μας και φόντο Παρθενώνα – δεν παθαίνει τίποτα ο Παρθενώνας από τη βέβηλη μορφή μας.

Από την άποψη αυτή, ήταν βιαστική και η παρέμβαση της υπουργού Πολιτισμού (στον ΣΚΑΙ), που προφανώς παρασύρθηκε από ασχέτους. Καταρχάς, είναι λάθος η εντύπωσή της: το τεράστιο παπούτσι που κλοτσάει την Ακρόπολη, το σημαινόμενο όπως το αντιλήφθηκε (και) η υπουργός, είναι η υποκειμενική ματιά κάποιου φωτογράφου, ο οποίος βλέπει μια εικόνα από κάποιο σημείο. Αλλά σημαίνον με παπούτσι να κλοτσάει τον Παρθενώνα δεν παρήχθη. Υπάρχει η εικόνα από drones στον σκοτεινό ουρανό της Αθήνας, την οποία καθένας τη βλέπει από τη σκοπιά του. «Άλλον ουν εστίν η εικών και άλλον το εικονιζόμενον», που θα έλεγε και ο Ιωάννης Δαμασκηνός. Είναι η εικόνα μιας διαφήμισης – που έγινε με νόμιμες άδειες, που δεν συνδέθηκε με την Ακρόπολη και, απ’ όσο μαθαίνω, δεν έχει σκοπό να χρησιμοποιήσει ούτε στη συνέχεια την Ακρόπολη. Αλλά έτσι κι αλλιώς, ήδη, και η διαφήμιση απέκτησε μεγαλύτερη απήχηση και η Ακρόπολη συμβάλλει στη διαφήμιση. Γιατί αυτό σημαίνει πετυχημένη διαφήμιση: είναι μια δημιουργική πράξη που κεφαλαιοποιεί ό,τι επιδιώκει να κεφαλαιοποιήσει αλλά και ό,τι της προσφέρεται. Και στην προκειμένη περίπτωση, προστέθηκε στην καταναλωτική αξία της διαφήμισης και η συνδρομή της Ακρόπολης.

Κατά τα άλλα, αν υπάρχει πρόβλημα με τη νομιμότητα των αδειών, ας τα βρει το ζαλισμένο κράτος – αν και έχω την εντύπωση ότι δεν είναι η πρώτη φορά που δίνεται άδεια χρήσης drones στην περιοχή του Ζαππείου. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, αυτόν τον ηθικό πανικό ας μην τον πληρώσει η ελεύθερη έκφραση – στην οποία εμπίπτει και ο διαφημιστικός λόγος.

Τα υπόλοιπα είναι θόρυβος. Είχε λείψει μετά τη θεαματική απόρριψη σε κουβά του θορύβου των ξυλολίων και των εξαερωμένων βαγονιών.

ΥΓ. Ευκαιρία πάντως το υπουργείο Πολιτισμού θέλει να ασχοληθεί σοβαρά με το Ζάππειο και να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι έχει μετατραπεί σε ένα τεράστιο, υπαίθριο δωρεάν πάρκινγκ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News