Τελικά, φρούδες ήταν οι ελπίδες του Ιούνη, η φετινή χρονιά είναι εντελώς χαμένη για τον ελληνικό τουρισμό. Δεν γράφω κάτι αποκαλυπτικό, ούτε πρωτότυπο. Τα έρημα αεροδρόμια, τα άδεια μαγαζιά στους τουριστόδρομους, τα κλειστά πεντάστερα, τα εστιατόρια δίχως πελάτες και τα rent a car με τους ακίνητους στόλους στις αυλές τους, βεβαιώνουν τη φετινή καταστροφή σε κάθε μας βήμα. Καμιά τουριστική στρατηγική, κανένα σόου έναρξης στη Σαντορίνη, κανένα τηλεοπτικό σποτ του ΕΟΤ, καμιά προσφορά σε τιμές, δεν μπόρεσε τελικά να τα βάλει με τον ιό. Οι μάζες δεν κινήθηκαν προς τον ήλιο και τη θάλασσα. 

Βλέπω τους ανθρώπους του τουρισμού να στέκονται στις εισόδους των μαγαζιών τους με άδειο βλέμμα. Ζόρικος χειμώνας έρχεται να τους προϋπαντήσει. Δεν μιλώ για τους κοστουμαρισμένους εκπροσώπους τους που βγαίνουν στα κανάλια και κάνουν μακροοικονομικές αναλύσεις. Μιλώ για τον απλό εμποράκο, τον απλό ξενοδοχοϋπάλληλο, τον χρεωμένο μικροξενοδόχο, τον καφετζή και τον σουβλατζή, που όση είσπραξη έκανε όλο τον Ιούλιο, πέρσι την έκανε μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο του Αυγούστου.

Αυτός τι σκέφτεται άραγε; Αλλά, κυρίως, τι κατάλαβε από το φετινό σοκ; Τους ρωτώ όπου τους πετύχω και δεν είναι δύσκολο, όλο στην πόρτα του μαγαζιού τους στέκονται και κοιτάζουν τον άδειο δρόμο απέξω. Οι πρώτες λέξεις τους είναι οι εύκολες: «καταστροφή», «δεν υπάρχει βοήθεια από πουθενά», «τι θα απογίνουμε τον χειμώνα» και άλλα προφανή και δικαιολογημένα παρόμοια. Εχουν μια αμφιταλάντευση σχετικά με την κυβερνητική ικανότητα, ξέρουν ότι οι τουρίστες δεν διατάζονται να καταφθάσουν, αλλά και από την άλλη, κάτι παραπάνω θα ήθελαν από το κράτος, χωρίς να ξέρουν τι. 

Ευκόλως αντιτίθενται σε συγκεκριμένα μέτρα (κακώς μας κλείνει στις 12 τα μεσάνυχτα), ευκόλως τα βάζουν με κρατικούς θεσμούς (η αστυνομία δεν κάνει την δουλειά της), ευκόλως κατηγορούν τους παραδιπλανούς ανταγωνιστές τους (αυτός δεν κρατά τα μέτρα και παίρνει τη δουλειά από μένα που τα κρατώ), αλλά όταν η συζήτηση πάει λίγο πιο βαθιά, δεν έχουν τι να πουν. Κυρίως, δεν γνωρίζουν τι κάνουν, δεν έχουν ιδέα. Και πάντα καταλήγουν σε ένα αμφίσημο και άκρως απειλητικό «ελπίζω να μην πάει έτσι και του χρόνου, γιατί τότε…». Αυτό το «τότε», με μια σειρά από νοητά αποσιωπητικά στη συνέχειά του, το άκουσα από όλους ανεξαιρέτως τους τουριστανθρώπους, οικονομικά μικρούς και μεγάλους, ηλικιακά νέους και παλαιότερους.

Το μέγα αυτό πλήθος, παραγωγικό και ευκατάστατο ως χθες, σήμερα βιώνει μια κατάσταση Αρμαγεδδώνα και ήδη στις σκέψεις του ακροβατεί με την απελπισία. Τη φετινή χρονιά θα την αντέξει ο καθένας τους κουτσά-στραβά, θα κάψει το λίπος που έχει αποθηκεύσει, θα ψευτοβολέψει χρέη και υποχρεώσεις, θα ρίξει αισθητά το κόστος ζωής του, αλλά θα φθάσει ως τον επόμενο Μάρτιο. Τότε είναι που θα αναμετρήσει δεδομένα και θα πάρει απόφαση. Αν δεν υπάρξει σαφέστατη πιθανότητα σοβαρής τουριστικής ανάκαμψης για το 2021, τότε θα ξέρει ότι το σύστημα τον πέταξε απ’ έξω και ότι απ’ τον τουρισμό δεν έχει να περιμένει ούτε προκοπή ούτε επιβίωση. 

Κι αν μεν τα πράγματα προμηνύονται καλούτσικα και ελπιδοφόρα, θα ξαναμπεί στο μαγκανοπήγαδο για να το παλέψει. Αν όμως είναι μαύρα κι άραχλα σαν φέτος, θα είναι τότε που οι μισοί από αυτούς (και λίγους λέω) πρέπει να αποφασίσουν ότι κάτι άλλο πρέπει να κάνουν στη ζωή τους. Τι όμως; Και με τι εφόδια και με τι κεφάλαια και με ποιες προοπτικές; Ποιον να πιάσουν, τι να παραγάγουν και σε ποια αγορά να το πουλήσουν; Εδώ σε θέλω. Αλλάζει μέσα σε λίγους μήνες μια παραγωγική βάση που παρήγαγε 20 δισ. ευρώ και ξάφνου έπεσε στα πέντε ή στα δέκα; Ποιος θα τους βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους, έστω στον προσανατολισμό τους ή στην εκ νέου εκπαίδευση τους; Κάποιος δεν πρέπει να αρχίσει ήδη να τα σκέφτεται αυτά, πριν φθάσουμε στην άνοιξη του 2021 και αρχίσουν τα ανθρωπάκια να πέφτουν απ’ τα μπαλκόνια; Σε κάποια υπουργεία, σε κάποια επιτελεία, σε κάποια επιμελητήρια, κάπου βρε αδερφέ… Λέω εγώ τώρα…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News