Τρεις εβδομάδες μετά την τηλεδιάσκεψη που είχε με τον ηγέτη της Κίνας, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν συνομίλησε την Τρίτη με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν εν μέσω του σκηνικού έντασης στην Ουκρανία. Η συνομιλία τους, μέσω ειδικής βιντεοσύνδεσης μεταξύ της Ουάσινγκτον και του Σότσι, κράτησε περισσότερο από δύο ώρες και έγινε σε καλό κλίμα, αν και οι προσδοκίες δεν ήταν εξαρχής μεγάλες. Πάντως οι ευγένειες κυριάρχησαν στη συζήτηση.

Η Ουκρανία, όπως αναμενόταν, ήταν το ζήτημα πάνω στο οποίο διαφώνησαν. Οι δύο ηγέτες έθιξαν την επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, ζητήματα στρατηγικής σταθερότητας, τις διμερείς σχέσεις καθώς και θέματα περιφερειακής ασφάλειας μεταξύ των οποίων και την κατάσταση στο Αφγανιστάν.

Κατά την έναρξη των συνομιλιών, που καλύφθηκε από τηλεοπτικά δίκτυα, οι δύο αντάλλαξαν χαιρετισμούς και ο αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε την ελπίδα για μια συνάντηση διά ζώσης με τον ρώσο πρόεδρο.

«Σας χαιρετώ, κύριε πρόεδρε» είπε ο Πούτιν στον αμερικανό ομόλογό του, χαιρετώντας τον ταυτόχρονα με το χέρι του και χαμογελώντας. «Φύγαμε! Καλημέρα. Χαίρομαι που σας ξαναβλέπω», απάντησε ο Μπάιντεν, χαμογελώντας και αυτός, για να προσθέσει: «Την προηγούμενη φορά δεν καταφέραμε να συναντηθούμε στην G20, ελπίζω την επόμενη φορά να συναντηθούμε διά ζώσης» (τελευταία φορά ήταν τον περασμένο Ιούνιο, στη Γενεύη).

Τι ζήτησαν Μπάιντεν και Πούτιν

Ο Λευκός Οίκος αργότερα επισήμανε ότι ο Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε τον ομόλογό του ότι η Μόσχα θα υποστεί «σοβαρές κυρώσεις», κυρίως οικονομικής φύσης, στην περίπτωση μιας κλιμάκωσης στην Ουκρανία.

Ο Μπάιντεν εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία της Ουάσινγκτον και των ευρωπαίων συμμάχων της για τη συγκέντρωση ρωσικών δυνάμεων κοντά στα ουκρανικά σύνορα. Έκανε σαφές επίσης ότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα απαντήσουν με οικονομικές κυρώσεις και άλλα μέτρα εάν υπάρξει στρατιωτική κλιμάκωση. Ακόμη επανέλαβε ότι στηρίζει την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και ζήτησε την αποκλιμάκωση της κατάστασης και την επιστροφή στη διπλωματία.

Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο οι δύο ηγέτες συζήτησαν επίσης θέματα στρατηγικής σταθερότητας, τις κυβερνοεπιθέσεις για καταβολή λύτρων και τη συνεργασία τους σε περιφερειακά θέματα, όπως το Ιράν. Αμφότεροι ανέθεσαν στις ομάδες τους να συνεχίσουν τις επαφές.

Από την πλευρά του, ο ρώσος πρόεδρος ζήτησε εγγυήσεις για τη μη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς. «Το ΝΑΤΟ κάνει επικίνδυνες απόπειρες να χρησιμοποιήσει το ουκρανικό έδαφος και να αναπτύξει το στρατιωτικό δυναμικό του στα σύνορά μας, για αυτό η Ρωσία ενδιαφέρεται σοβαρά να λάβει ασφαλείς εγγυήσεις που θα αποκλείουν τη διεύρυνση του προς ανατολάς», ανέφερε η ανακοίνωση του Κρεμλίνου.

Η Μόσχα χαρακτήρισε «ειλικρινή και επαγγελματική» την ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των δύο προέδρων οι οποίοι «λαμβάνοντας υπόψη την ειδική ευθύνη τους για τη διατήρηση της διεθνούς ασφάλειας και σταθερότητας θα συνεχίσουν τον διάλογο και τις αναγκαίες επαφές».

Ο Μπάιντεν, σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση του Κρεμλίνου, αναφέρθηκε στις «υποτιθέμενα απειλητικές κινήσεις των ρώσων στρατιωτών κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία» και περιέγραψε τις κυρώσεις που οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους είναι έτοιμοι να εφαρμόσουν στην περίπτωση που κλιμακωθεί η κατάσταση, συνεχίζει η ανακοίνωση. Ο ρώσος ηγέτης εξέφρασε «σοβαρές ανησυχίες» για τις «προκλητικές ενέργειες» του Κιέβου στην περιοχή του Ντονμπάς, στην ανατολική Ουκρανία.

Και οι δύο πρόεδροι συμφώνησαν ότι η συνεργασία των χωρών τους δεν βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο και ο Πούτιν πρότεινε στον Μπάιντεν να αρθούν οι περιορισμοί στη λειτουργία των διπλωματικών αποστολών τους. Αναφέρθηκαν επίσης στη συμμαχία τους κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τόνισαν ότι οι θυσίες που έγιναν τότε δεν πρέπει να ξεχαστούν και εκείνη η σχέση θα πρέπει να χρησιμεύσει ως παράδειγμα για την οικοδόμηση των επαφών τους.

Τέλος εξέφρασαν την ελπίδα ότι οι συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, που ξανάρχισαν στη Βιέννη στα τέλη Νοεμβρίου, θα οδηγήσουν σε λύσεις αποδεκτές από όλους.

Μειωμένες προσδοκίες

Το Κρεμλίνο, το οποίο δήλωσε πριν από τη συνάντηση ότι δεν αναμένει κάποια πρόοδο στις συνομιλίες, έχει διαψεύσει ότι σχεδιάζει να επιτεθεί στην Ουκρανία και έχει δηλώσει ότι η παρουσία των στρατευμάτων του κοντά στα σύνορα με τη χώρα είναι αμυντικού χαρακτήρα. «Δεν χρειάζεται να περιμένουμε καμία πρόοδο σε αυτή τη συζήτηση. Είναι συζήτηση εργασίας, η οποία πραγματοποιείται σε μια πολύ δύσκολο περίοδο» είχε δηλώσει ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ.

Η ένταση στην Ευρώπη αυξάνεται, επισήμανε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, λέγοντας ότι «είναι εκτός κλίμακας». Ο Πεσκόφ προσέθεσε ότι η επαφή των δύο προέδρων είναι από μόνη της κάτι καλό, ακόμη και αν χωρίς αποφάσεις που υποδηλώνουν πρόοδο.

Ο Πεσκόφ αναφέρθηκε σε δηλώσεις του Πούτιν σύμφωνα με τις οποίες η Ρωσία αναζητεί «καλές, προβλέψιμες σχέσεις με τις ΗΠΑ». «Η Ρωσία ποτέ δεν ετοιμαζόταν να επιτεθεί σε κανέναν. Ομως έχουμε τις δικές μας ανησυχίες, υπάρχουν οι δικές μας κόκκινες γραμμές» επισήμανε ο Πεσκόφ.

• Τη Δευτέρα είχε γίνει τηλεφωνική συνομιλία του Τζο Μπάιντεν με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, με την καγκελάριο της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ και με τους πρωθυπουργούς της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι και της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον, με κύριο θέμα την κατάσταση στα σύνορα Ουκρανίας-Ρωσίας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News