Το Βρετανικό Μουσείο επιβεβαίωσε την Τετάρτη για πρώτη φορά ότι συμμετέχει σε «εποικοδομητικές συζητήσεις» με την Ελλάδα για την επιστροφή ορισμένων από τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Ωστόσο, οι πληροφορίες πως ο πρόεδρός, Τζορτζ Οσμπορν, έχει σχεδόν έτοιμη μια συμφωνία «πολιτιστικής ανταλλαγής» για μέρη της συλλογής, οι οποίες προβλήθηκαν εκτενώς από τον βρετανικό Τύπο, αντιμετωπίστηκαν με δικαιολογημένη καχυποψία από την ελληνική κυβέρνηση.

Κυρίως γιατί η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει ιδιοκτησία στο Βρετανικό Μουσείο για τα Γλυπτά και ζητεί ασφαλώς την πλήρη επιστροφή και επανένωση. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που σύμφωνα με την κυβέρνηση δεν βρισκόμαστε τόσο κοντά όσο αναφέρουν οι διαρροές από βρετανικής πλευράς —ενδεχομένως από τον ίδιο τον Οσμπορν.

Στο πλαίσιο αυτό, σημαντική για τις ελληνικές θέσεις είναι η παρέμβαση του βουλευτή και πρώην υπουργού Πολιτισμού της Βρετανίας, Εντ Βέιζι, ο οποίος φαίνεται να βάζει τα πράγματα σε μια σειρά την κατάλληλη χρονικά στιγμή.

Με άρθρο-παρέμβαση στους Times του Λονδίνου, o Βέιζι τάσσεται υπέρ των ελληνικών θέσεων και τονίζει πως εάν το Βρετανικό Μουσείο επιστρέψει τα Γλυπτά θα επωφεληθεί και το ίδιο από σπουδαίους θησαυρούς που θα μπορούσαν να αποσταλούν από την Ελλάδα για να εκτεθούν εκ περιτροπής σε αυτό (όπως άλλωστε δέχεται η ελληνική πλευρά εδώ και χρόνια).

«Η επανένωση ενός από τα πιο σημαντικά έργα τέχνης στην ιστορία δεν θα αποτελεί μόνο μεγαλοψυχία -θα ενισχύσει και τη φήμη του» τόνισε ο βρετανός πολιτικός -του κόμματος των Συντηρητικών- που έγινε το 2022 πρόεδρος της πρωτοβουλίας «Parthenon Project» για την επανένωση των Γλυπτών.

«Το επιχείρημα που ακούω συχνά όταν λέω ότι υποστηρίζω μια εκστρατεία για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα είναι ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε έναν ολισθηρό κατήφορο. Αν επιστρέψουμε αυτούς τους θησαυρούς, πού θα τελειώσει όλο αυτό; Θα αναγκαστούν τα μουσεία να διαλύσουν τις συλλογές τους και να επιστρέψουν κάθε αντικείμενο με προέλευση εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου σε ένα κύμα αντιαποικιακής δικαιοσύνης;» διερωτάται αρχικά στο άρθρο του ο Βέιζι. Και στη συνέχεια αποδομεί αυτούς τους φόβους. 

Οι περισσότεροι Βρετανοί θέλουν την επιστροφή 

«Οι περισσότεροι Βρετανοί είναι ήδη πεπεισμένοι ότι η επιστροφή των Γλυπτών είναι το σωστό, και τώρα γνωρίζουμε ότι οι συνομιλίες βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο γι’ αυτή την αιώνια συζήτηση» προσθέτει. Ο Βέιζι διαπιστώνει ότι υπήρξε μια «αίσθηση νευρικότητας» από το Βρετανικό Μουσείο. «Οντας παγκοσμίως κορυφαίο στην προσέγγισή του όσον αφορά στην έκθεση πολιτιστικών αντικειμένων, το μουσείο θέλει να προστατεύσει τη συλλογή του και τον παγκόσμιο ρόλο του» τονίζει. Και δέχεται ότι κανείς δεν θέλει να δει να αδειάζουν τα μουσεία της Βρετανίας, όπως πχ. το Victoria and Albert (V&A).

Ακόμη όμως και με βάση το παράδειγμα του V&A, ο βρετανός βουλευτής εξηγεί ότι δεν προκύπτει από πουθενά «ολισθηρός κατήφορος» καθώς «φιλοξενεί 2,7 εκατομμύρια αντικείμενα και είχε μόνο εννέα αιτήματα για επαναπατρισμό τα τελευταία 25 χρόνια». Οι μεγάλες συζητήσεις, όπως πχ. για τα Γλυπτά του Παρθενώνα ή τους θησαυρούς του Μπενίν, αντιπροσωπεύουν ένα εξαιρετικά μικρό τμήμα των αντικειμένων που φιλοξενούνται στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Απλώς καταλαμβάνουν πολλές ίντσες στις στήλες των εφημερίδων» σχολίασε ο ίδιος. 

Καμία περίπτωση δεν είναι ίδια

Μπαίνοντας στην ουσία, ο Βέιζι υπογραμμίζει ότι «καμία περίπτωση επαναπατρισμού δεν είναι ίδια» κι έτσι όπως ο επαναπατρισμός δεν θα πρέπει να αποτελεί προεπιλογή το ίδιο ισχύει και για τη διατήρηση των θησαυρών. «Στην περίπτωση των Γλυπτών, δεν πρόκειται για τον επαναπατρισμό όλων των ελληνικών αντικειμένων, αλλά για την επανένωση ενός από τα πιο σημαντικά έργα τέχνης στην ιστορία» τονίζει, εξηγώντας ότι ο Παρθενώνας αντιπροσωπεύει ένα εγγενές κομμάτι της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. 

«Η Ελλάδα δεν ζητά τεχνουργήματα πέρα από αυτά που αρχικά αποτελούσαν μέρος του Παρθενώνα και πιστεύει ότι είναι καλύτερα να μελετώνται ως ενιαία αρχαιολογική συλλογή και όχι στη σημερινή, κατακερματισμένη κατάσταση. Το να είμαστε μεγαλόψυχοι και να επιδιώκουμε μια αμφίδρομη ανταλλαγή θα ενισχύσει και δεν θα απογυμνώσει το Βρετανικό Μουσείο» υπογραμμίζει ο βρετανός πολιτικός. 

Αναφέρεται επίσης σε σημαντικά αντικείμενα, όπως το προσωπείο του Αγαμέμνονα, το λεγόμενο Κύπελλο του Νέστορα ή ο Μικρός Ιππέας του Αρτεμισίου τα οποία θα μπορούσαν να παρουσιαστούν σε μια ανανεωμένη «Ελληνική αίθουσα» του Βρετανικού Μουσείου. «Η ελληνική κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές ότι είναι έτοιμη να προσφέρει εκπληκτικά τεχνουργήματα ως εκ περιτροπής εκθέματα, έτσι ώστε, χωρίς να προκληθεί ένας ολισθηρός κατήφορος, η επιστροφή των Γλυπτών να σημαίνει την άφιξη αντικειμένων στο Ηνωμένο Βασίλειο».

Επανένωση του έργου «στο σπίτι του»

Ο Βείζι κλείνει το άρθρο του με τις εξής ξεκάθαρες επισημάνσεις: «Η επανένωση αυτού του πολύτιμου έργου τέχνης στο σπίτι του δεν πρέπει να θεωρείται απεμπόληση ισχύος ή ότι “μικραίνει” τη Βρετανία -κάθε άλλο. Η επιστροφή των Γλυπτών είναι η σπουδαία πράξη που πρέπει να κάνουμε και αποτελεί παράδειγμα του ρόλου της Βρετανίας ως παγκόσμιου εγγυητή των ιστορικών αντικειμένων. Θα επιτρέψει στο Βρετανικό Μουσείο να ενισχύσει την κληρονομιά του ως κορυφαίο μουσείο του κόσμου».  

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News