Ο Γκάρφιλντ, ο Παπουτσωμένος Γάτος και η Τουλούζ από τις «Αριστόγατες» της Ντίσνεϊ, έχουν εξελιχθεί σε πολιτιστικά σύμβολα του περασμένου αιώνα – και είναι όλοι τους χρώματος πορτοκαλί. Τώρα οι επιστήμονες αποκαλύπτουν το μυστήριο που κρύβει το DNA τους και προσφέρει, ειδικά στους αρσενικούς γάτους, το ιδιαίτερο κοκκινωπό χρώμα τους.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι από τις κοκκινομάλλες γάτες λείπει ένα τμήμα του γενετικού τους κώδικα, πράγμα που σημαίνει ότι τα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για τον τόνο του δέρματος, των ματιών και του τριχώματος παράγουν πιο ανοιχτά χρώματα.

Η ανακάλυψη αυτή έφερε χαρά και αγαλλίαση σε χιλιάδες λάτρεις των πορτοκαλί κατοικίδιων αιλουροειδών που αρχικά χρηματοδότησαν την έρευνα. Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι η επίλυση αυτού του γρίφου ίσως ρίξει φως στην πιθανότητα οι πορτοκαλί γάτες να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων παθήσεων.

Είναι γνωστό εδώ και δεκαετίες ότι η γενετική είναι αυτή που δίνει στις πορτοκαλί γάτες τιγρέ το ιδιαίτερο χρώμα τους, αλλά το ακριβές σημείο του γενετικού τους κώδικα που είναι υπεύθυνο γι’ αυτό διέφευγε της προσοχής των επιστημόνων – μέχρι πρόσφατα. Δύο ομάδες επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο Κιούσου της Ιαπωνίας και το Στάνφορντ των ΗΠΑ το αποκάλυψαν  σε ταυτόχρονες μελέτες τους, που δημοσιεύθηκαν την περασμένη εβδομάδα.

Αυτό που διαπίστωσαν οι δυο ομάδες ήταν ότι στα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για το χρώμα του δέρματος, των θυλακίων τριχώματος και των ματιών της γάτας –των μελανοκυττάρων–, ένα συγκεκριμένο γονίδιο, το ARHGAP36, είναι πολύ πιο ενεργό. Τα γονίδια αποτελούνται από κομμάτια DNA που δίνουν οδηγίες στα κύτταρα της γάτας, όπως και σε εκείνα άλλων πλασμάτων, για το πώς πρέπει να λειτουργούν.

Συγκρίνοντας το DNA από δεκάδες γάτες με και χωρίς πορτοκαλί τρίχωμα, διαπίστωσαν ότι εκείνες με κοκκινωπή απόχρωση είχαν ένα τμήμα κώδικα DNA που έλειπε από το γονίδιο ARHGAP36. Χωρίς αυτό το τμήμα του DNA η δραστηριότητα του εν λόγω γονιδίου δεν καταστέλλεται – δηλαδή είναι πιο ενεργό. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το γονίδιο δίνει εντολή σε αυτά τα μελανοκύτταρα να παράγουν ανοιχτόχρωμες αποχρώσεις.

Επί δεκαετίες οι επιστήμονες παρατηρούσαν ότι οι γάτες με εντελώς κοκκινωπό χρώμα είναι πολύ πιο πιθανό να είναι αρσενικές. Αυτό συμβαδίζει με το γεγονός ότι το συγκεκριμένο γονίδιο φέρεται στο χρωμόσωμα Χ, το οποίο συμμετέχει στον καθορισμό του φύλου. Τα χρωμοσώματα είναι μεγαλύτερα τμήματα του DNA – και οι αρσενικές γάτες, όπως και άλλα θηλαστικά, έχουν ένα χρωμόσωμα Χ και ένα Υ, τα οποία φέρουν διαφορετικό αριθμό γονιδίων.

Δεδομένου ότι πρόκειται για ένα γονίδιο που βρίσκεται μόνο στο χρωμόσωμα Χ, το οποίο σε αυτή την περίπτωση ελέγχει την παραγωγή της απόχρωσης του τριχώματος, ένα κομμάτι DNA που λείπει είναι αρκετό για να μετατρέψει μια γάτα σε εντελώς κοκκινωπή.

Αντιστοίχως, οι θηλυκές γάτες έχουν δύο χρωμοσώματα Χ, επομένως το DNA πρέπει να λείπει και από τα δύο χρωμοσώματά τους για να αυξηθεί η παραγωγή πιο ανοιχτόχρωμων αποχρώσεων στον ίδιο βαθμό – γεγονός που σημαίνει ότι ένας ανάμεικτος χρωματισμός του τριχώματός τους είναι πιο πιθανός.

Οι πορτοκαλί και μαύρες χρωματικές λωρίδες σχηματίζονται επειδή, νωρίς στην ανάπτυξη, ένα χρωμόσωμα Χ σε κάθε κύτταρο απενεργοποιείται τυχαία, σύμφωνα με τους ερευνητές. Καθώς τα κύτταρα διαιρούνται, δημιουργούνται περιοχές με διαφορετικά ενεργά γονίδια χρώματος τριχώματος – με αποτέλεσμα ξεχωριστές χρωματικές λωρίδες.

Η ιαπωνική ομάδα των ερευνητών συγκέντρωσε χρηματοδότηση ύψους 65.000 ευρώ για την έρευνα, μέσω crowdfunding (δωρεάς ποσών από ενδιαφερόμενους μέσω διαδικτύου) στο οποίο συμμετείχαν λάτρεις των αιλουροειδών. Οι επιστήμονες θεωρούν πιθανό η μετάλλαξη του DNA στο γονίδιο να μπορεί να προκαλεί και άλλες αλλαγές σε αυτά τα τμήματα των σωμάτων των γατών – που να συνδέονται με προβλήματα υγείας τους ή με τη γενικότερη συμπεριφορά τους.

Το γονίδιο ARHGAP36 βρίσκεται και στο ανθρώπινο DNA – και έχει συνδεθεί με την ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος και την τριχόπτωση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News