Οι λαϊκοί φόβοι για την ενότητα της Ισπανίας, οι οποίοι τροφοδοτήθηκαν από την αποσχιστική ρητορεία και από τις διαδηλώσεις υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας που έγιναν στη Βαρκελώνη, οδήγησαν τελικά σε θεαματικά εκλογικά κέρδη για το ακροδεξιό κόμμα Vox στις εκλογές της περασμένης Κυριακής.

Τώρα το Vox είναι η τρίτη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη της χώρας.

Οι λονδρέζικοι Times αναλύοντας το αποτέλεσμα της κάλπης επικέντρωσαν στις εκκλήσεις του Vox για κατάργηση των αυτόνομων περιοχών της Ισπανίας, κάνοντας κάποιον παραλληλισμό με τις συνθήκες του προπολεμικού Ισπανικού Εμφυλίου, αναφορά στη δικτατορία του Φράνκο, αλλά και μνεία των μεταδικτατορικών κακών εκλογικών επιδόσεων της ισπανικής ακροδεξιάς.

«Η Vox κέρδισε τις πρώτες έδρες στο εθνικό κοινοβούλιο στις εκλογές του περασμένου Απριλίου. Καμία ακροδεξιά ομάδα δεν είχε κερδίσει έδρα στο εθνικό κοινοβούλιο από το 1979, όταν ο Μπλας Πινιάρ, ο ηγέτης της νεοφασιστικής ομάδας Fuerza Nueva, εξελέγη πρώτη και τελευταία φορά».

Το λονδρέζικο φύλλο επισήμανε τη δήλωση του κεντροδεξιού πρώην πρωθυπουργού Χοσέ Μαρία Αθνάρ, ο οποίος συνέδεσε την άνοδο της ισπανικής ακροδεξιάς με τις τάσεις που κυριαρχούν παγκοσμίως: «Στις δημοκρατίες μας η κατάρρευση και η κρίση των κομμάτων του Κέντρου είναι πολύ περίπλοκο και πολύ επικίνδυνο φαινόμενο».

Ο λαός θέλει δικομματική κυβέρνηση

Τη γνώμη ότι «το ξύπνημα του ισπανικού εθνικισμού» στις κυριακάτικες κάλπες οφείλεται στην παρόξυνση «του καταλανικού εθνικισμού» εξέφρασε και ο 57χρονος συγγραφέας Μανουέλ Βίλας. Η προσπάθεια αποσκίρτισης της Βαρκελώνης και της επαρχίας της από τον εθνικό κορμό της Ισπανίας προκάλεσε αντίδραση, εθνικά και εθνικιστικά αντανακλαστικά, και όλα αυτά αποκρυσταλλώθηκαν στις εκλογές με την άνοδο του Vox. Αυτή είναι η άποψή του και τη διατύπωσε ευθαρσώς στην ιταλική La Repubblica.

Ο Βίλας υπογράμμισε την «αδιανόητη στάση» των μεγαλύτερων δημοκρατικών κομμάτων της Ισπανίας να μην μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνεργασίας, αν και το είχε απαιτήσει και πάλι το απαιτεί ο λαός: «Οι πολίτες λένε σαφώς ότι θέλουν συνεργασία και συγκυβέρνηση δύο κομμάτων. To είπαν τoν περασμένο Απρίλιο, το είπαν και την περασμένη Κυριακή».

Ο Βίλας επέκρινε τα πολιτικά ανακλαστικά των κομμάτων εξουσίας λέγοντας όχι μόνο ότι δεν έλαβαν το μήνυμα των πολιτών, αλλά και ότι επιχείρησαν να το διαστρεβλώσουν: «Η επανάληψη των εκλογών είναι ήδη από μόνη της μια πολιτική αποτυχία. Οι άνθρωποι είχαν ήδη εκφράσει την άποψή τους τον Απρίλιο και το γεγονός ότι μεταφέρθηκε ξανά η ευθύνη στους ψηφοφόρους είναι λίγο σαν να τους έλεγαν: Ξέρετε, δεν ψηφίσατε καλά…»

Ο Βίλας δήλωσε επίσης ότι, με δεδομένη την έλλειψη κάποιας προσωπικής ή πολιτικής «χημείας» μεταξύ του σοσιαλιστή Σάντσεθ και του αριστεριστή Ιγκλέσιας, ο Σάντσεθ ήταν ο μόνος υπεύθυνος να σχηματίσει κάποια κυβέρνηση. Ωστόσο στις εκλογές του Νοεμβρίου «είδε την ευκαιρία» να εξαφανίσει τους Podemos από το πολιτικό προσκήνιο.

Η Repubblica υπαινίχθηκε ότι ο Σάντσεθ δεν υπολόγισε, όπως φάνηκε, την καταδίκη των καταλανών ηγετών και τον αποσχιστικό πυρετό των οπαδών τους. Ο Βίλας απάντησε ότι έτσι είναι, «έκανε λάθος σε αυτό το σημείο, αν είχε μαντέψει τι θα μπορούσε να συμβεί στην Καταλονία, θα είχε κάνει συμφωνία με τους Podemos».

– Η ακροδεξιά, που μάλλον υποτιμούσατε στην Ισπανία, επέστρεψε δυναμικά.

«Η ακροδεξιά ήταν μούμια. Τη νεκρανάστησε η καταλανική επιδίωξη για ανεξαρτησία. Ο ένας εθνικισμός, των αυτονομιστών, τελικά ξύπνησε τον άλλον, των Ισπανών».

– Η καταλανική κρίση αρκεί ώστε να ερμηνευτεί η άνοδος του  Vox;

«Γίνεται ένα λάθος με το Vox, αν θεωρούμε ότι σηματοδοτεί την επιστροφή του φρανκισμού. Η Ισπανία δεν έχει τρία εκατομμύρια φρανκιστές. Υπάρχουν πολίτες δυσαρεστημένοι από μία σειρά θεμάτων, όμως δεν είναι οπαδοί του Φράνκο. Η τάση είναι η έκρηξη του δεξιού λαϊκισμού, όπως συμβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο».

Η Repubblica επισήμανε στον καλεσμένο της ότι και μετά τις εκλογές το καταλανικό «πρόβλημα» παραμένει στην ημερήσια διάταξη.

Ο Βίλας τοποθετήθηκε γενικώς: «Ουδέποτε αντιμετωπίστηκε με τρόπο έξυπνο, ουδέποτε είχαμε έναν ηγέτη ικανό να διαχειριστεί αυτήν την κατάσταση. Υπήρξε μεγάλη μετριότητα στις κυβερνήσεις της Μαδρίτης, ειδικότερα επί Μαριάνο Ραχόι».

Το ιταλικό φύλλο επέμεινε, ρίχνοντας και την ιδέα ενός φρέσκου διαλόγου μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης. Ο Βίλας τότε αντέτεινε ότι  προηγείται ο σεβασμός του νόμου: «Μόνο έτσι μπορούμε να μιλήσουμε για τη μεταρρύθμιση του Συντάγματος, η οποία ίσως περιλάβει και τη δυνατότητα δημοψηφίσματος περί ανεξαρτησίας». Και αμέσως συμπλήρωσε: «Αν και προσωπικώς θεωρώ την ανεξαρτησία ανέφικτη».

– Το καταλανικό εμπόδισε τη συνεργασία Σάντσεθ και Ινγκλέσιας;

«Δεν νομίζω. Οι Σοσιαλιστές φοβούνται τις αριστερές πολιτικές των Podemos. Οι Σοσιαλιστές είναι αριστεροί στις κοινωνικές πολιτικές αλλά κεντρώοι στο οικονομικό θέμα. Σε προσωπικό επίπεδο, ο Σάντσεθ ανησυχεί από το ”πολιτικό ον” που καλείται Πάμπλο Ινγκλέσιας. Ο Ινγκλέσιας είναι γεννημένος ηγέτης, ο λαμπρότερος όλων. Ενας εχθρός που πρέπει να εξοντωθεί».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News