Η ιδέα του δραστήριου δημάρχου της ιαπωνικής πόλης Τογιοάκε, Μασαφούμι Κούκι, γεννήθηκε μια καλοκαιρινή ημέρα, καθώς αναλογιζόταν την αύξηση των ποσοστών απουσιών στα τοπικά σχολεία. Οι περίπου 68.000 κάτοικοι της πόλης –ειδικά οι έφηβοι– έμοιαζαν ολοένα και πιο εθισμένοι στις ψηφιακές τους συσκευές, σκέφτηκε. Οπότε γιατί να μην προσπαθήσει να μειώσει τον χρόνο που περνούν κοιτάζοντας οθόνες;

Μέσα σε λίγες ημέρες ο Κούκι και το προσωπικό του είχαν συντάξει ένα διάταγμα 2.400 χαρακτήρων που περιορίζει τη χρήση κινητών τηλεφώνων, τάμπλετ, κονσολών παιχνιδιών και προσωπικών υπολογιστών σε δύο ώρες την ημέρα –εκτός των ωρών εργασίας και σχολείου– για όλους του κατοίκους του Τογιοάκε, καθιστώντας την μια από τις πρώτες ιαπωνικές πόλεις που επιχειρούν να πείσουν τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν την υπερβολική χρήση των συσκευών τους.

Σύμφωνα με τους New York Times, το διάταγμα του δήμου, το οποίο εγκρίθηκε με ψήφους 12-7 από το δημοτικό συμβούλιο της περασμένης εβδομάδας, είναι σε μεγάλο βαθμό συμβολικό. Οι Αρχές δεν θα παρακολουθούν τη χρήση των smartphones των δημοτών, ούτε θα επιβάλλουν κυρώσεις για υπέρβαση της συνιστώμενης δίωρης χρήσης.

Αλλά στην Ιαπωνία παραδοσιακά επικρατεί έντονη κοινωνική πίεση για την τήρηση των επίσημων οδηγιών των Αρχών, και οι ηγέτες του Τογιοάκε ελπίζουν ότι οι κάτοικοι θα μειώσουν οικειοθελώς τη χρήση των ψηφιακών συσκευών τους και θα επιλέξουν να κοιμούνται περισσότερο και να περνούν χρόνο με τις οικογένειές τους.

Κάποιοι δημότες αντιδρούν στο διάταγμα, ισχυριζόμενοι ότι η κυβέρνηση παρεμβαίνει στη ζωή των πολιτών της. Οι Αρχές της Τογιοάκε έχουν λάβει περίπου 400 τηλεφωνήματα και μηνύματα σχετικά με αυτό – τα περισσότερα αρνητικά. Οι επικριτές κυκλοφόρησαν ένα αίτημα ανάκλησης του διατάγματος, ενώ τοπικοί πολιτικοί το καταγγέλλουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Νομοθέτες της πόλης διανέμουν ενημερωτικά φυλλάδια στους ψηφοφόρους τους, όπου αναγράφονται οι ενστάσεις τους για το διάταγμα, όπως ότι «δεν βασίζεται σε επιστημονικά στοιχεία» και ότι «απουσιάζει η οπτική των δικαιωμάτων των παιδιών». Ισχυρίζονται ότι είναι υποτιμητικό για του πολίτες και το χαρακτηρίζουν «εντελώς ανόητο».

Οι απόπειρες ρύθμισης του χρόνου που περνά κάποιος μπροστά σε οθόνες δεν είναι κάτι καινούργιο στην Ιαπωνία, μια από τις πιο δραστήριες στον τομέα της τεχνολογίας κοινωνίες και γενέτειρα γιγάντων όπως η Nintendo και η Sony. Μια περυσινή κυβερνητική μελέτη διαπίστωσε ότι οι ιάπωνες μαθητές δημοτικού και γυμνασίου χρησιμοποιούν τα τηλέφωνά τους κατά μέσο όρο περίπου πέντε ώρες την ημέρα.

Το 2020, η νομαρχία της Καγκάβα, στο ιαπωνικό νησί Σικόκου, έλαβε παρόμοια μέτρα για να περιορίσει τον χρόνο που οι νέοι αφιερώνουν παίζοντας βιντεοπαιχνίδια, προκαλώντας διαμαρτυρίες και μια αγωγή – η οποία απέτυχε να τα ανατρέψει. Τα αποτελέσματα μιας μελέτης σχετικά με την επιτυχία του πειράματος δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί.

Στο Τογιοάκε, όπως και στα περισσότερα μέρη της χώρας, τα smartphones αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας – σε λεωφορεία, πάρκα, εστιατόρια, σχολεία. Οι υποστηρικτές του διατάγματος πιστεύουν ότι ίσως βοηθήσει στην ευαισθητοποίηση για τις αρνητικές επιπτώσεις της χρήσης κινητών τηλεφώνων, ειδικά σε μικρά παιδιά.

Ο Κούκι, τα παιδιά του οποίου είναι ηλικίας επτά και δέκα ετών, λέει ότι σταμάτησε να χρησιμοποιεί το τηλέφωνό του στη διάρκεια των οικογενειακών δείπνων κατόπιν παρότρυνσης της συζύγου του – και πλέον επιλέγει να παρακολουθεί στιγμιότυπα από τις καλύτερες στιγμές των αγώνων μπέιζμπολ, αντί για ολόκληρους τους αγώνες. Συμπεριλαμβανομένου του χρόνου εργασίας του, ο δήμαρχος περνάει περίπου τρεις ώρες την ημέρα μπροστά σε οθόνες.

Ελπίζει ότι το διάταγμα θα αποτελέσει παράδειγμα και για άλλες πόλεις, και θα πυροδοτήσει μια ευρύτερη συζήτηση που εκκρεμεί εδώ και χρόνια στην ιαπωνική κοινωνία. Παράλληλα εξετάζει και άλλους κανονισμούς, ώστε να εμποδίσει τους κατοίκους να χρησιμοποιούν τις συσκευές τους την ώρα που περπατούν. «Δεν με ενοχλεί η κριτική», λέει στους NY Times. «Θέλω απλώς οι οικογένειες να επικοινωνούν καλύτερα και να κοιμούνται περισσότερο».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News