Την κατασκευή αυτού που θα γίνει το μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό φράγμα στον κόσμο σε θιβετιανή επικράτεια ξεκίνησαν οι αρχές της Κίνας. Αλλά το έργο έχει προκαλέσει ανησυχίες από την Ινδία και το Μπαγκλαντές, όπως αναφέρει δημοσίευμα του BBC.

Ο κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιάνγκ προέδρευσε σε τελετή που σηματοδότησε την έναρξη των εργασιών κατασκευής του φράγματος στον ποταμό Γιαρλούνγκ Τσάνγκπο το Σάββατο 19/7, σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης. Ο ποταμός διασχίζει το οροπέδιο του Θιβέτ, καθώς και πολλά άλλα ασιατικά κράτη.

Το πρότζεκτ έχει προκαλέσει κριτική για τις πιθανές επιπτώσεις του σε εκατομμύρια Ινδούς και Μπαγκλαντεσιανούς που ζουν κοντά στις εκβολές του ποταμού καθώς και στο γύρω περιβάλλον, αλλά και στους ντόπιους Θιβετιανούς. Το Πεκίνο έχει ανακοινώσει ότι η κατασκευή του φράγματος θα δώσει προτεραιότητα στην οικολογική προστασία και θα ενισχύσει την τοπική ευημερία.

Οταν ολοκληρωθεί, το έργο των 12 δισεκατομμυρίων γιουάν (1,43 δισ. ευρώ), γνωστό και ως «Υδροηλεκτρικός Σταθμός Μοτούο», θα ξεπεράσει σε μέγεθος το επίσης κινεζικό «Φράγμα των Τριών Φαραγγιών», ως το μεγαλύτερο στον κόσμο, ενώ παράλληλα θα μπορούσε να παράγει τρεις φορές περισσότερη ενέργεια.

Ειδικοί και αξιωματούχοι εκφράζουν τις ανησυχίες τους ότι το νέο φράγμα θα δώσει στην Κίνα τη δυνατότητα να ελέγχει, ή να εκτρέπει τον διασυνοριακό ποταμό Γιαρλούνγκ Τσάνγκπο, ο οποίος ρέει νότια στις πολιτείες Αρουνάτσαλ Πραντές και Ασαμ της Ινδίας, καθώς και στο Μπαγκλαντές – όπου τροφοδοτεί τους ποταμούς Σιάνγκ, Βραχμαπούτρα και Τζαμούνα.

Μια έκθεση του 2020 που δημοσιεύθηκε από το Ινστιτούτο Λόουι –μια ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης με έδρα το Σίδνεϊ της Αυστραλίας– σημειώνει ότι «ο έλεγχος αυτών των ποταμών στο Θιβετιανό Οροπέδιο ουσιαστικά δίνει στην Κίνα έναν ασφυκτικό έλεγχο πάνω στην ινδική οικονομία».

Σε συνέντευξή του στο ινδικό πρακτορείο ειδήσεων PTI νωρίτερα μέσα στον μήνα, ο πρωθυπουργός της τοπικής πολιτείας Αρουνάτσαλ Πραντές (Ορεινή Ανατολή), Πέμα Καντού, εξέφρασε την ανησυχία του ότι οι ποταμοί Σιάνγκ και Βραχμαπούτρα ίσως «στερέψουν σημαντικά» μόλις ολοκληρωθεί η κατασκευή του φράγματος.

Πρόσθεσε ότι το φράγμα «θα προκαλέσει υπαρξιακή απειλή για τις φυλές μας και τα μέσα διαβίωσής τους, καθώς η Κίνα θα μπορούσε ακόμη και να το χρησιμοποιήσει ως ένα είδος “υδάτινης βόμβας”, γιατί αν απελευθερωθούν μεγάλες ποσότητες νερού, ολόκληρη η ζώνη του ποταμού Σιάνγκ θα καταστραφεί». Ανέφερε χαρακτηριστικά τη φυλή Αντι, που «θα δει όλη της την περιουσία, τη γη, και κυρίως ανθρώπινες ζωές να υφίστανται καταστροφικές συνέπειες».

Η κυβέρνηση της Ινδίας έχει εκφράσει στο παρελθόν τις ανησυχίες της στην Κίνα σχετικά με τις επιπτώσεις του φράγματος στις κοινότητες που ζουν στις εκβολές του ποταμού. Παράλληλα σχεδιάζει να κατασκευάσει ένα υδροηλεκτρικό φράγμα στον ποταμό Σιάκνγκ, που θα λειτουργεί ως ανάχωμα έναντι των ξαφνικών εκροών νερού από το φράγμα της Κίνας – και θα αποτρέπει τις πλημμύρες στις κοντινές περιοχές.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας έχει απαντήσει στις ανησυχίες της Ινδίας αναφέροντας το 2020 ότι έχει «νόμιμο δικαίωμα» να κατασκευάσει το φράγμα, και ότι έχει εξετάσει τις επιπτώσεις του στις εκβολές του ποταμού. Το Μπαγκλαντές εκφράζει και αυτό τις ανησυχίες του για το πρότζεκτ, με αξιωματούχους να στέλνουν τον περασμένο Φεβρουάριο επιστολή στο Πεκίνο, ζητώντας περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το φράγμα.

Οι αρχές έχουν εδώ και καιρό εξετάσει το υδροηλεκτρικό δυναμικό της τοποθεσίας του φράγματος στην «αυτόνομη περιοχή» (όπως την αποκαλούν) του Θιβέτ. Βρίσκεται σε ένα τεράστιο φαράγγι που λέγεται ότι είναι το βαθύτερο και μακρύτερο επί ξηράς στον κόσμο, κατά μήκος ενός τμήματος όπου ο Γιαρλούνγκ Τσάνγκπο –ο μεγαλύτερος σε έκταση ποταμός του Θιβέτ– κάνει μια απότομη αναστροφή γύρω από το όρος Νάμτσα Μπάρβα.

Κατά τη διαδικασία αυτής της στροφής –την οποία οι Κινέζοι αποκαλούν «Η Μεγάλη Στροφή»– το ποτάμι κατεβαίνει κατά εκατοντάδες μέτρα σε υψόμετρο. Σύμφωνα με παλαιότερες αναφορές, οι αρχές σχεδίαζαν να ανοίξουν πολλαπλές σήραγγες μήκους 20 χιλιομέτρων εντός του όρους Νάμτσα Μπάρβα, μέσω των οποίων θα εξέτρεπαν μέρος του ποταμού.

Το περασμένο Σαββατοκύριακο, ένα ρεπορτάζ του πρακτορείου Xinhua σχετικά με την επίσκεψη του κινέζου πρωθυπουργού ανέφερε ότι οι μηχανικοί θα πραγματοποιήσουν εργασίες «ευθυγράμμισης» και «εκτροπής του νερού μέσω σηράγγων» για την κατασκευή πέντε υδροηλεκτρικών σταθμών παραγωγής ενέργειας.

Το πρακτορείο αναφέρει επίσης ότι η ηλεκτρική ενέργεια που θα παράγει το υδροηλεκτρικό φράγμα θα μεταφέρεται κυρίως εκτός της περιοχής, για να χρησιμοποιηθεί αλλού, καλύπτοντας παράλληλα και τις ανάγκες της περιοχής του Θιβέτ.

Η Κίνα έχει βάλει στο μάτι τις απότομες κοιλάδες και τα μεγάλα ποτάμια της αγροτικής Δύσης της –όπου βρίσκονται τα θιβετιανά εδάφη– για να κατασκευάσει γιγαντιαία φράγματα και υδροηλεκτρικούς σταθμούς που μπορούν να στηρίξουν τις ανατολικές μητροπόλεις της, οι οποίες διψούν για ηλεκτρική ενέργεια. Ο κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, πιέζει προσωπικά για την κατασκευή τους, μέσω μιας πολιτικής που ονομάζεται «αποστολή δυτικής ηλεκτρικής ενέργειας προς τα ανατολικά».

Η κινεζική κυβέρνηση και τα κρατικά μέσα ενημέρωσης παρουσιάζουν αυτά τα φράγματα ως μια ιδανική λύση που μειώνει τη ρύπανση και παράγει καθαρή ενέργεια, ενώ παράλληλα συμφέρει τους κατοίκους του αγροτικού Θιβέτ. Ωστόσο, ακτιβιστές ισχυρίζονται ότι τα φράγματα είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα εκμετάλλευσης των Θιβετιανών και της γης τους από το Πεκίνο – και οι διαμαρτυρίες τους έχουν αντιμετωπιστεί με βία στο παρελθόν.

Πέρυσι, η κινεζική κυβέρνηση συνέλαβε εκατοντάδες Θιβετιανούς που διαμαρτύρονταν εναντίον της κατασκευής ενός άλλου υδροηλεκτρικού φράγματος. Η επιχείρηση κατέληξε σε συλλήψεις και ξυλοδαρμούς, με ορισμένους διαδηλωτές να τραυματίζονται σοβαρά, σύμφωνα με πληροφορίες και επιβεβαιωμένα πλάνα που ήρθαν στην κατοχή του BBC.

Παράλληλα με τις κοινωνικές αντιδράσεις, υπάρχουν και περιβαλλοντικές ανησυχίες σχετικά με τις πλημμύρες των κοιλάδων του Θιβέτ, οι οποίες είναι γνωστές για τη βιοποικιλότητα τους – αλλά και για πιθανούς κινδύνους από την κατασκευή φραγμάτων σε μια περιοχή γεμάτη με σεισμικά ρήγματα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News