Νικήτρια του 21^ου Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου θα είναι η Βραζιλία. Αυτό, τουλάχιστον, υποστηρίζουν (και) οι αναλυτές της Goldman Sachs, βασιζόμενοι στις προβλέψεις ειδικών αλγορίθμων που ανέλυσαν 200.000 στατιστικά μοντέλα, λεπτομερή στοιχεία για κάθε ποδοσφαιριστή ξεχωριστά καθώς και τις πρόσφατες επιδόσεις όλων των εθνικών ομάδων, για να πραγματοποιήσουν στη συνέχεια 1,000,000 προσομοιώσεις του πολυαναμενόμενου τουρνουά.  

Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί, επισημαίνει το Bloomberg, ότι η αμερικανική επενδυτική τράπεζα είχε ποντάρει υπέρ της Βραζιλίας και το 2014, προβλέποντας πως θα επικρατούσε επί της Αργεντινής στον μεγάλο τελικό με σκορ 3-1. Αλλά τα αστέρια της Σελεσάο υπέστησαν νωρίτερα μια ταπεινωτική ήττα με 7 – 1 από την εθνική ομάδα της Γερμανίας που κατέκτησε τελικά το κύπελλο. Μετά τη Βραζιλία που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες (18,5%) για την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου, ακολουθεί η Γαλλία (με 11,3%) και η Γερμανία (10,3%) ενώ οι πιθανότητες να κερδίσει το πολυπόθητο τρόπαιο μία από αυτές τις τρεις ομάδες είναι 40%. Και σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο στον τελικό αγώνα της 15^ης Ιουλίου θα βρεθούν αντιμέτωπες οι ομάδες της Βραζιλίας και της Γερμανίας, με τον Νεϊμάρ και τους συμπαίκτες του να παίρνουν το αίμα τους πίσω.

Κάθε άλλο παρά αναπάντεχα, ωστόσο, οι δύο αυτές ομάδες που συνολικά έχουν κερδίσει εννέα παγκόσμια κύπελλα, συγκεντρώνουν τις περισσότερες πιθανότητες να αναμετρηθούν στον τελικό και σύμφωνα με τις αναλύσεις άλλων οικονομικών ιδρυμάτων. H δανέζικη Danske Bank τάσσεται επίσης υπέρ της Βραζιλίας ενώ η γερμανική Commerzbank και η ελβετική UBS προβλέπουν πως θα είναι οι Γερμανοί αυτοί που θα σηκώσουν (για πέμπτη φορά στην ιστορία τους) το παγκόσμιο κύπελλο. Όσον αφορά τη διοργανώτρια Ρωσία, οι περισσότεροι θεωρούν πως δεν θα καταφέρει ούτε καν να περάσει από τους ομίλους στη δεύτερη φάση της διοργάνωσης.

Ο Νεϊμάρ και η παρέα του γνωρίζουν πως είναι το μεγάλο φαβορί αλλά σίγουρα δεν ξεχνούν τα επτά γκολ των Γερμανών. Φωτογραφία: Reuters

«Με μια χειραψία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ εδραίωσε την εξουσία του Κιμ Γιονγκ Ουν επί ενός υπόδουλου έθνους και δεν έλαβε σχεδόν τίποτα ως αντάλλαγμα», υποστηρίζει ο Τζόναθαν Φρίντλαντ, σχολιάζοντας το αποτέλεσμα της «ιστορικής» συνάντησης που έλαβε χώρα την Τρίτη στη Σιγκαπούρη. Και για να το αντιληφθούμε αυτό, αρκεί σύμφωνα με τον αρθρογράφο του Guardian, να σκεφτούμε ποια θα ήταν η αντίδραση του Τραμπ εάν ο πρόεδρος των ΗΠΑ που αντάλλαξε χειραψία με τον βορειοκορεάτη ηγέτη δεν ήταν ο ίδιος αλλά ο Ομπάμα. «Ο Τραμπ και τa φερέφωνά του στο Fox News και αλλού θα λοιδορούσαν τον Ομπάμα για το κομμάτι χαρτί που υπέγραψε, για το δουλικό εγκώμιο που έψαλλε στον στυγνό δικτάτορα και τις ασήμαντες μη παραχωρήσεις που έλαβε ως αντάλλαγμα. Θα χαρακτήριζε τη συμφωνία “απαίσια” και θα καταδίκαζε τον Ομπάμα ως κορόιδο», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Φρίντλαντ.

Γιατί ο παρίας, έως και πριν από λίγους μήνες, Κιμ αντιμετωπίστηκε ως ένας παγκόσμιος ηγέτης, ισότιμος με τον πρόεδρο της Αμερικής και επέστρεψε στην πατρίδα του έχοντας κερδίσει σημαντικό μέρος της διεθνούς αναγνώρισης που αναζητούσε το δικτατορικό καθεστώς (του οποίου πλέον ηγείται) επί δεκαετίες. Γιατί ο Τραμπ ανακοίνωσε τον τερματισμό των αμερικανικών στρατιωτικών ασκήσεων στην κορεατική χερσόνησο ενώ υπονόησε ότι κάποια στιγμή δεν αποκλείεται να επιστρέψουν στην πατρίδα και οι 28.000 αμερικανοί στρατιώτες που βρίσκονται στη Νότια Κορέα. Γιατί αντί να επιπλήξει, έστω, τον Κιμ για την κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το καθεστώς του, ο Τραμπ τον επαίνεσε ως «έναν πολύ ταλαντούχο άνδρα… που αγαπάει πάρα πολύ την πατρίδα του».

Όσον αφορά αυτά που έλαβε ο αμερικανός πρόεδρος, αρκεί να αναφερθεί ότι η «απαίσια» συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν από την οποία αποσύρθηκαν οι ΗΠΑ τον προηγούμενο μήνα, αποτελούνταν από 110 σελίδες με λεπτομερείς διατάξεις για τον έλεγχο της Τεχεράνης κατά την εφαρμογή των συμφωνηθέντων, ενώ το κείμενο της Σιγκαπούρης δεν ξεπερνά τις δύο σελίδες. Και σε αυτές ο Κιμ δεν δεσμεύεται για την «πλήρη αποπυρηνικοποίηση» της χώρας του αλλά μόνον πως «θα εργαστεί» προς αυτόν τον στόχο ενώ δεν υπάρχει καμία αναφορά για τη διεξαγωγή ελέγχων από διεθνείς οργανισμούς. Η ουσία του προβλήματος, όμως, έγκειται στο γεγονός ότι η λέξη «αποπυρηνικοποίηση» έχει διαφορετική σημασία στο μυαλό του κάθε ηγέτη.

«Με απλά λόγια, αυτό που λέει ο Κιμ είναι ότι θα απαλλάξει (την παγκόσμια κοινότητα) από τα πυρηνικά του όπλα, όταν την απαλλάξουν η Ρωσία, η Κίνα, οι ΗΠΑ και όλοι οι άλλοι», συμπεραίνει ο Φρίντλαντ. Τονίζοντας, ωστόσο, ότι στο άμεσο μέλλον δεν αποκλείεται το αμερικανικό ΥΠΕΞ να εργαστεί για τον καθορισμό όλων αυτών των σημαντικών ζητημάτων που ούτε καν θίχτηκαν κατά την ιστορική σύνοδο και πως σίγουρα είναι προτιμότερο οι δύο ηγέτες να ανταλλάσσουν χειραψίες παρά πυρηνικές απειλές. Το πραγματικό κρίμα είναι πως «το πιο ισχυρό έθνος στον κόσμο βρίσκεται σε τόσο ανίκανα χέρια».

Για τον Κιμ Γιονγκ Ουν επρόκειτο για μια πραγματικά ιστορική συμφωνία. Για τον Τραμπ πάλι… Φωτογραφία: REUTERS/Jonathan Ernst

Η πρόθεση του Facebook να επιτρέπει στους χρήστες του να κρίνουν την αξιοπιστία των ειδησεογραφικών πηγών αποτελεί μια δόλια απόπειρα να  μετατραπεί η αυτοκρατορία του Μαρκ Ζάκερμπεργκ σε «αρχισυντάκτη» του Διαδικτύου. Αυτό, τουλάχιστον, υποστηρίζει ο διευθύνων σύμβουλος ενός από τους πιο έγκριτους δημοσιογραφικούς οργανισμούς στον κόσμο, των New York Times. Μάλιστα ο Μαρκ Τόμσον, ο οποίος κατά το παρελθόν έχει διατελέσει γενικός διευθυντής και του BBC, θεωρεί πως οι προτάσεις των επιτελών του πανίσχυρου (και ανεξέλεγκτου) μέσου κοινωνικής δικτύωσης θα μπορούσαν να πλήξουν ακόμα και την ίδια τη δημοκρατία.

Σύμφωνα με τα σχέδια του Facebook, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που θα κρίνονται ως τα πλέον αξιόπιστα, θα προβάλλονται περισσότερο στο news feed των χρηστών ενώ αίσθηση προκαλεί πως η εν λόγω πρόταση αποτελεί την απάντηση του διαδικτυακού κολοσσού στις κατηγορίες περί χρήσης αλγορίθμων που κατέστησαν δυνατή τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, ειδικά κατά την περίοδο της προεκλογικής εκστρατείας πριν από τις αμερικανικές εκλογές του 2016.

Κατά τη διάρκεια ομιλίας του, προχθές, στο Open Markets Institute, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσινγκτον που αντιμάχεται την υπερβολική συγκέντρωση ισχύος στα χέρια ιδιωτών και τη δημιουργία μονοπωλίων, ο Τόμσον χαρακτήρισε – αναφέρουν οι λονδρέζικοι Times – τα σχέδια του Facebook αφελή και επιζήμια γιατί «οποιαδήποτε στιγμή – σκεφτείτε τα κύρια ΜΜΕ σήμερα στη Ρωσία ή στην Ευρώπη τις δεκαετίες του ’20 και του ΄30 – μια πλειονότητα  ανθρώπων μπορεί να κρίνει λανθασμένα την αξιοπιστία» εξήγησε ο βετεράνος της παγκόσμιας δημοσιογραφίας.

Αναγνώρισε επίσης ότι οι New York Times, με τους περισσότερους από 3,5 εκατομμύρια συνδρομητές τους, κατά πάσα πιθανότητα θα επωφελούνταν από το νέο σύστημα… ενημέρωσης του Facebook. Αλλά δήλωσε ξεκάθαρα πως διαφωνεί για λόγους αρχής: «θεωρούμε πως η έννοια ‘ευρέως αξιόπιστο’ είναι δυσοίωνη καθώς παρερμηνεύει τον ρόλο που διαδραματίζει η δημοσιογραφία σε μια ανοιχτή κοινωνία και είναι πιθανό να πλήξει και να αλλοιώσει, όχι μόνο τον κλάδο της ειδησεογραφίας αλλά και τον δημοκρατικό διάλογο. Όταν το ζήτημα είναι οι ειδήσεις, το Facebook… εμφανίζεται έτοιμο να συμπαραταχθεί με εκείνους που επιδιώκουν να θολώσουν τη γραμμή ανάμεσα στη δημοσιογραφία που βασίζεται στην πραγματικότητα και στην προπαγάνδα».

Κατά του «ευρέως αξιόπιστου» αγωνίζεται ο επικεφαλής των NYT. Φωτογραφία: Getty Images

Προσοχή γιατί γινόμαστε ολοένα και λιγότερο ευφυείς. Δύο πρόσφατες μελέτες βρετανών ερευνητών και μία ακόμη επιστημόνων από τη Νορβηγία που δημοσιεύτηκε την περασμένη Δευτέρα – μας πληροφορεί ο Ολιβερ Μούντι, επιστημονικός συντάκτης των λονδρέζικων Times – κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι έπειτα από χρόνια ανοδικής πορείας με αφετηρία τους ανθρώπους που γεννήθηκαν από το 1975 και έπειτα, ο δείκτης νοημοσύνης τείνει να φθίνει τα τελευταία χρόνια, θέτοντας, έτσι, εν αμφιβόλω την εγκυρότητα του αποκαλούμενου φαινομένου Φλιν, σύμφωνα με το οποίο ο δείκτης IQ τείνει να αυξάνεται κατά τρεις, περίπου, μονάδες ανά δεκαετία.

Ποιες είναι, όμως, οι αιτίες αυτής της αναστροφής; «Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι θα μπορούσε να οφείλεται στις αλλαγές του τρόπου με τον οποίο διδάσκονται τα μαθηματικά και οι γλώσσες, ή στο πέρασμα από την ανάγνωση βιβλίων στη τηλεόραση ή τον υπολογιστή. Αλλά είναι επίσης πιθανό στην ψηφιακή εποχή να μεταλλάσσεται και η φύση της ευφυΐας με αποτέλεσμα να μην μπορεί να προσδιοριστεί από τα παραδοσιακά τεστ νοημοσύνης». Αυτό σημαίνει πως δεν αποκλείεται να μην χαζεύουμε εμείς αλλά να είναι «χαζά» τα τεστ.

«Οι ερευνητές της ανθρώπινης ευφυΐας διακρίνουν τη ρευστή από την αποκρυσταλλωμένη νοημοσύνη. Η αποκρυσταλλωμένη νοημοσύνη αφορά πράγματα που διδάχτηκε κάποιος ενώ η ρευστή νοημοσύνη σχετίζεται με την ικανότητα να βρίσκει κανείς νέα μοντέλα συμπεριφοράς και να χρησιμοποιεί τη λογική για να επιλύει νέα προβλήματα», εξήγησε ο Όλε Ρόγκεμπεργκ, ένας από τους συντάκτες της νορβηγικής έκθεσης.

Τα παραδοσιακά, και ενδεχομένως παρωχημένα, τεστ νοημοσύνης έχουν ως σημείο αναφοράς κυρίως την αποκρυσταλλωμένη νοημοσύνη, την οποία διασφαλίζει ένα πιο παραδοσιακό εκπαιδευτικό σύστημα. «Εάν είναι αυτός ο λόγος της φθίνουσας πορείας, τότε το γεγονός δεν είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό», πρόσθεσε ο νορβηγός ειδικός.

Μήπως ήρθε η ώρα να δημιουργήσουμε τεστ IQ για την ψηφιακή εποχή; Φωτογραφία: Shutterstock