Όσο κι αν η επίσημη ρητορική (βλ. ρήση Μέρκελ «Το πολυπολιτισμικό μοντέλο έχει αποτύχει…») θέλει την πολυπολιτισμικότητα να είναι «νεκρή», οι δρόμοι και οι συνοικίες του Άμστερνταμ λένε μια διαφορετική ιστορία. Αυτό γίνεται αμέσως εμφανές ακόμα και με μια σύντομη βόλτα στη γειτονιά μου, στο ανατολικό μέρος της πόλης ("Amsterdam Oost"). Στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο με το σπίτι μου βρίσκεται ένα μικρό τζαμί, διακριτικότατα προσαρμοσμένο μέσα σε ένα από τα παραδοσιακής τεχνοτροπίας σπίτια που αντικρίζουν τα νερά του ποταμού Άμστελ. Λίγο πιο κάτω είναι μια γκαλερί σύγχρονης τέχνης, και στην επόμενη γωνία ένα τυπικό ολλανδικό μπαρ πλάι σε ένα παραδοσιακό πορτογαλικό εστιατόριο.  

Ένα δρόμο πιο πίσω βρίσκεται μια μεγάλη λεωφόρος που λειτουργεί λίγο-πολύ και σαν νοητό σύνορο. Από την άλλη μεριά της λεωφόρου κρύβεται ένας κόσμος πολύχρωμος, γεμάτος οπωροπωλεία, μπαρμπέρικα, και φαγάδικα (ακόμα και μπακλαβατζίδικα!) που ανήκουν κυρίως σε μετανάστες δεύτερης -και βάλε- γενιάς. Λίγο παραπέρα είναι μια από τις μεγαλύτερες υπαίθριες αγορές της πόλης όπου περισσότεροι από 200 πάγκοι προσφέρουν μια πληθώρα διαφορετικών αγαθών καθώς και τρόφιμα από χώρες όπως το Σουρινάμ, η Τουρκία και το Μαρόκο.

Την ίδια ποικιλοχρωμία θα συναντήσει κανείς και σε πολλές άλλες γειτονιές της πόλης. Και πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά; To Άμστερνταμ φιλοξενεί στους κόλπους του γύρω στις 180 διαφορετικές εθνικότητες, αριθμός ρεκόρ όχι μόνο για την Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως. Το συνολικό ποσοστό δε των κατοίκων με μη-Δυτική καταγωγή αγγίζει το 50%. 

Τον εορτασμό της μοναδικής αυτής πολυμορφίας μπορεί να ζήσει κανείς στο Roots Festival, μια μεγάλη πολυ-πολιτισμική γιορτή που φιλοξενείται κάθε καλοκαίρι στο Oosterpark ("Aνατολικό Πάρκο"). Εκεί θα συναντήσεις μουσικές, εδέσματα και κάθε λογής πολιτιστικές εκδηλώσεις από όλο τον κόσμο, με κοινό παρανομαστή τις μη-δυτικές ρίζες τους.

Στο ίδιο πάρκο βρίσκεται επίσης η «Κραυγή», ένα γλυπτό που έχει στηθεί στη μνήμη του Τέο βαν Γκογκ. Η παρουσία του είναι μια συνεχής υπενθύμιση του ιδιαίτερα ευαίσθητου και πολυδιάστατου ζητήματος της πολυπολιτισμικότητας και της πρόκλησης για την επίτευξη μιας αρμονικής συμβίωσης μεταξύ ατόμων με διαφορετικές πολιτισμικές καταβολές. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι υπεραπλουστεύσεις, η ρητορική της μισαλλοδοξίας και η μανιχαϊστική λογική τύπου «άσπρο-μαύρο»/«καθαρός-μιαρός» το μόνο που καταφέρνουν είναι να προκαλούν περισσότερη σύγχυση και να εκτρέπουν την προσοχή χωρίς να συμβάλλουν σε μια αποτελεσματική λύση.

Οι προσπάθειες πόλωσης, αποπροσανατολισμού και τρομοκράτησης της κοινής γνώμης μόνο καταστροφικά αποτελέσματα μπορούν να επιφέρουν. Και δυστυχώς το κλίμα αυτήν τη στιγμή, τόσο στην Ολλανδία όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ευνοϊκό για τη διεξαγωγή ενός νηφάλιου και ουσιαστικού διαλόγου με βάσεις την αλληλοκατανόηση και τον αμοιβαίο σεβασμό, αντί του μίσους και της εμπάθειας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News