Ήταν, ορκίζεται η κυρία Τόνια Ίλμαν, «η πιο συναρπαστική ημέρα της ζωής μου». Και είναι όντως συναρπαστικό να βρίσκει κανείς περπατώντας στους αμμόλοφους του Γουέντζ  Άιλαντ, στη Δυτική Αυστραλία, ένα μήνυμα που συντάχθηκε πριν από περισσότερο από έναν αιώνα, στη συνέχεια αφέθηκε στη θάλασσα μέσα σε ένα γυάλινο μπουκάλι και διένυσε σχεδόν χίλια ναυτικά μίλια πριν ξεβραστεί στον τελικό προορισμό του.

Όσον αφορά το περιεχόμενό του, είναι σίγουρα λιγότερο συναρπαστικό καθώς πρόκειται, ουσιαστικά, για ένα γραφειοκρατικό έγγραφο που εμπεριέχει κυρίως νούμερα: συντεταγμένες και ημερομηνίες – καμία εξομολόγηση ερωτευμένων σε απόγνωση, καμία έκκληση για βοήθεια από ναυαγούς, κανένα ύστατο αντίο. Στις 12 Ιουνίου του 1886, τα μέλη του πληρώματος του γερμανικού πλοίου Paula, που κατευθυνόταν από την Ουαλία προς τον Ινδικό Ωκεανό, με τελικό προορισμό την Ινδονησία έριξαν όχι ένα αλλά δεκάδες μπουκάλια στη θάλασσα. Όποιος έβρισκε κάποιο από αυτά, ιδανικά θα έπρεπε να ενημερώσει το Ναυτικό Παρατηρητήριο της Γερμανίας.

Σίγουρα η κυρία Ίλμαν μπορεί να είναι ικανοποιημένη για το γεγονός ότι εντόπισε ένα μήνυμα μέσα σε μπουκάλι που επέπλεε στις θάλασσες και τους ωκεανούς επί 132 χρόνια. Κατά πάσα πιθανότητα θα καταλήξει και στο βιβλίο των ρεκόρ Guinness, καθώς έως σήμερα το ρεκόρ κατείχε ένα φλασκί που εντοπίστηκε μετά από 109 χρόνια από τότε που αφέθηκε στη θάλασσα. Αλλά αποτελεί γεγονός πως η εν λόγω πρακτική, της ρίψης, δηλαδή μπουκαλιών με μηνύματα στις θάλασσες όλου του κόσμου, έχει μακρά ιστορία. Το 1580 η βασίλισσα Ελισάβετ Α΄ έφτασε στο σημείο να διορίσει έναν Επικεφαλής Αποσφράγισης Μπουκαλιών των Ωκεανών –μας πληροφορεί η La Repubblica– καθήκον του οποίου ήταν να εξετάζει εξονυχιστικά όλα τα μηνύματα που εντοπίζονταν από το βρετανικό ναυτικό με απώτερο σκοπό την υποκλοπή κρυπτογραφημένων μηνυμάτων κατασκόπων των Ισπανών. Έως και τις αρχές του 20ου αιώνα, τα μέλη της Marine Biological Association στο Πλίμουθ της Αγγλίας έριχναν εκατοντάδες μπουκάλια στη θάλασσα. Πάντα με στόχο τη μελέτη των θαλάσσιων ρευμάτων, η οποία ανάγεται στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. και τον φιλόσοφο Θεόφραστο.

Τόσα πολλά είναι τα μπουκάλια στις θάλασσες και τους ωκεανούς που στα νησιά Τερκς και Κέικος, υπερπόντιο έδαφος της Βρετανίας στην Καραϊβική, ίδρυσαν ακόμα και ένα μουσείο. Ένας γιατρός από τη Νότια Ιταλία στην ιστοσελίδα του «Messaggi dal mare» έχει κοινοποιήσει περισσότερα από 700 μηνύματα που βρήκε μέσα σε μπουκάλια. Μια κόρη κατηγορεί τον άγνωστο πατέρας της επειδή δεν την αναζήτησε ποτέ, ένας νεαρός άνδρας αφιερώνει ένα ποίημα στην αγαπημένη του, μία νοικοκυρά, κατά πάσα πιθανότητα, γράφει στον σύζυγό της να μην ξεχάσει να αγοράσει «αλεύρι & εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο». O Sting από την πλευρά του, στο δικό του «Message in a Bottle», επέλεξε να στείλει ένα «SOS to the world».

Παλαιότερα, το 1914, ο βρετανός στρατιώτης Τόμας Χιουζ χαιρέτισε, πλέοντας κάπου στον Ατλαντικό, για τελευταία φορά την αγαπημένη του, ωσάν να γνώριζε ότι μερικές ημέρες μετά θα έχανε τη ζωή του. Τελικά το μπουκάλι με το μήνυμά του εντοπίστηκε το 1999 στις εκβολές του Τάμεση. Το 1941, εν μέσω της σφαγής που σημειώθηκε στη ναυμαχία του Ταινάρου με τους Βρετανούς να βυθίζουν ή να καταστρέφουν πολλά πλοία των Ιταλών, ο ναύτης Φραντσέσκο Κίρικο σφράγισε με κερί το μπουκάλι που εμπεριείχε τον ύστατο χαιρετισμό προς τη μητέρα του, ο οποίος ξεβράστηκε έντεκα χρόνια μετά στις ακτές του Κάλιαρι στη Σαρδηνία. Ενδέχεται, όμως, το πιο δραματικό μήνυμα, να βρέθηκε σε ένα μπουκάλι που δεν επέπλεε στη θάλασσα αλλά ήταν θαμμένο σε τσιμέντο. Πρόκειται για ένα κομμάτι ύφασμα που υπέγραψαν επτά κρατούμενοι του στρατοπέδου εξόντωσης του Άουσβιτς με την ελπίδα ότι θα καταφέρουν να επιβιώσουν όλοι μαζί. Τελικά επέζησαν μόλις δύο.

Αλλά υπάρχει και η άλλη πλευρά, όχι τόσο ενδιαφέρουσα ή συγκινητική. Το γνωρίζει καλά αυτό ο Βιμ Κρουιζβάικ από την Ολλανδία γιατί, περπατώντας επί τριάντα χρόνια στις παραλίες της πατρίδας του, εντόπισε τουλάχιστον 1.200 μηνύματα σε μπουκάλια. Και τα έσκισε όλα. Γιατί τα ¾ ήταν του τύπου «εάν βρήκες αυτό το μπουκάλι, γράψε μου». Αλλά μέτρησε και 36 ανέκδοτα, 27 έντυπα θρησκευτικού περιεχομένου, 12 ερωτικές επιστολές, 9 σχέδια, 4 μηνύματα πορνογραφικού περιεχομένου, δύο διαφημιστικά φυλλάδια καθώς και μία –σίγουρα ιδιότυπη αν όχι αντιφατική –επιστολή διαμαρτυρίας κατά της μόλυνσης των θαλασσών.

Θα μπορούσε να γίνει λόγος για ένα Facebook των Ωκεανών. Μάλιστα στο Διαδίκτυο υπάρχει λύση και για τους ρομαντικούς μεν οκνηρούς δε, καθώς εξειδικευμένες ιστοσελίδες αναλαμβάνουν, έναντι ενός μικρού ποσού, να γράψουν, να τυπώσουν, να τυλίξουν και να τοποθετήσουν μέσα σε ένα μπουκάλι το όποιο μήνυμά τους, ρίχνοντας το, φυσικά, στη συνέχεια στη θάλασσα. Ταυτόχρονα, ωστόσο, θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι στους ωκεανούς όλου του κόσμου επιπλέουν ήδη εκατομμύρια μπουκάλια, όχι γυάλινα, αλλά πλαστικά. Και εμπεριέχουν όλα το ίδιο μήνυμα: ό,τι η ανθρωπότητα πρέπει να αλλάξει άμεσα ρότα, όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, αλλιώς σύντομα θα είναι πολύ αργά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News