Ο αλαζόνας Πούτιν και ο «εφιάλτης» της Ουκρανίας
Ο αλαζόνας Πούτιν και ο «εφιάλτης» της Ουκρανίας
Οι Ρώσοι έχουν μια έκφραση που μεταφράζεται στην καθομιλουμένη «τα κάναμε μαντάρα», γράφει ο Ντέιβιντ Ιγκνάσιους στην Washington Post και αυτή «είναι μια ακριβής σύνοψη της μέχρι στιγμής αποτυχίας του Βλαντίμιρ Πούτιν να εκμεταλλευτεί τη διπλωματική ευκαιρία που του προσέφερε η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ».
Πράγματι, ήταν μια μοναδική ευκαιρία. Οι αξιωματούχοι του Κρεμλίνου ενθουσιάστηκαν όταν ο Τραμπ ανέλαβε τα καθήκοντά του, τον Ιανουάριο. Αφού, μάλιστα, ο αμερικανός πρόεδρος τηλεφώνησε στον Πούτιν, στις 12 Φεβρουαρίου, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι «οι ΗΠΑ υιοθετούν μια πολύ πιο ισορροπημένη θέση» στον πόλεμο της Ουκρανίας. Στις αρχές Μαρτίου, καθώς ο Τραμπ άρχισε να πιέζει την Ουκρανία για (ενίοτε παράλογες) παραχωρήσεις, ο Πεσκόφ είπε: «Η νέα κυβέρνηση αλλάζει ταχύτατα την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Αυτό συμπίπτει σε μεγάλο βαθμό με το όραμά μας». Το πρόβλημα, όπως προέκυψε, είναι ότι κανείς, στη Δύση, δεν καταλάβαινε ακριβώς το όραμα του Πούτιν.
Οι αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης προσέφεραν μια συμφωνία που φαινόταν να ικανοποιεί τις βασικές απαιτήσεις της Ρωσίας: Εάν η Μόσχα συμφωνούσε σε κατάπαυση του πυρός, θα μπορούσε να διατηρήσει τα εδάφη που κατείχε στην Κριμαία και σε τέσσερις άλλες περιοχές. Επιπλέον, η Ουκρανία δεν θα μπορούσε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ μετά τον πόλεμο και οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα χαλαρώνονταν. Αντί να είναι παρίας, ο Πούτιν θα γινόταν οικονομικός εταίρος των ΗΠΑ. Φαινόταν πολύ καλό για να είναι αληθινό. Κι όμως, για τον Πούτιν δεν ήταν αρκετό.
Ο αλαζόνας Πούτιν απέρριψε τη συμφωνία του Τραμπ, γράφει ο Ιγνάσιους στην Washington Post. Αρνείται να αποδεχτεί κατάπαυση του πυρός μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις σχετικά με τις «βασικές αιτίες» του πολέμου, απαιτώντας στην ουσία τεράστιους περιορισμούς στην στρατιωτική και πολιτική ανεξαρτησία της Ουκρανίας. «Η κατά Πούτιν εκδοχή της ειρηνευτικής συμφωνίας, θα του έδινε τον έλεγχο της Ουκρανίας, τον οποίο δεν έχει καταφέρει να κερδίσει στο πεδίο της μάχης», σημειώνει ο αρθρογράφος διεθνών θεμάτων.
«Ο Πούτιν έδειξε τρομερή απληστία. Νόμιζε ότι θα μπορούσε να πάρει περισσότερα από αυτά που υπήρχαν ήδη στο τραπέζι», εξήγησε στην Washington Post ο Ερικ Τσιαραμέλα, πρώην αναλυτής για τη Ρωσία στη CIA, ο οποίος τώρα εργάζεται στο Carnegie Endowment for International Peace. Τώρα, ο Πούτιν μπορεί να μην πάρει τίποτα. Η Ρωσία σχεδιάζει να υποβάλει τους όρους της τον επόμενο μήνα, αλλά αυτοί οι όροι πιθανότατα θα απορριφθούν από τον ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Εάν ο Τραμπ αποχωρήσει από μια αποτυχημένη διαπραγμάτευση, όπως έχει απειλήσει να κάνει, ο πόλεμος θα συνεχιστεί και ίσως πιο βάναυσα από πριν. Οι πόλεις της Ουκρανίας θα χτυπηθούν από πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αλλά και η Ρωσία, όπως απεδείχθη, δεν είναι άτρωτη. Ο Πούτιν θα απέχει, περισσότερο από ποτέ ,από τον στόχο του, να δημιουργήσει μια φιλορωσική Ουκρανία στα σύνορά του.
«Ο Πούτιν δημιούργησε τον δικό του εφιάλτη», υποστηρίζει ο Τσιαραμέλα. «Η Ουκρανία ήταν αδύναμη στρατιωτικά πριν από τον πόλεμο, αλλά τώρα γίνεται όλο και πιο δυνατή και έρχεται όλο και πιο κοντά στην Ευρώπη. Η Ρωσία δημιούργησε ακριβώς αυτό που ήθελε να αποτρέψει».
Για να εκτιμήσουμε το μέγεθος της αποτυχίας του Πούτιν, μπορούμε να ανατρέξουμε στη δήλωσή του, όταν ξεκίνησε την εισβολή του στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, χαρακτηρίζοντάς την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση». Διαμαρτυρήθηκε ότι «στα εδάφη που γειτνιάζουν με εμάς δημιουργείται μια “αντιρωσική”, εχθρική προς εμάς κατάσταση και η Ουκρανία εφοδιάζεται με τα πιο σύγχρονα όπλα».
Ο Πούτιν ορκίστηκε ότι η Ρωσία θα ανακτήσει τον έλεγχο μιας χώρας που ήταν «ιστορικά δική μας». Και προειδοποίησε τη Δύση: «Οποιος προσπαθήσει να παρέμβει, και ακόμη περισσότερο να δημιουργήσει απειλές για τη χώρα μας, για τον λαό μας, θα πρέπει να γνωρίζει ότι η απάντηση της Ρωσίας θα είναι άμεση και θα σας οδηγήσει σε τέτοιες συνέπειες που δεν έχετε βιώσει ποτέ στην ιστορία σας».
Τρία χρόνια αργότερα, ο Πούτιν δεν έχει καταφέρει καν να αποκτήσει τον έλεγχο της περιοχής του Ντόνετσκ, γράφει ο Ιγνάσιους στην Post, πόσο μάλλον ολόκληρης της χώρας. Κατά το πρώτο έτος του πολέμου, ο στρατός του υπέστη περισσότερες απώλειες από ό,τι σε όλους τους πολέμους μαζί, μετά από το 1945. Και παρόλο που η Ρωσία έχει στρατιωτικά το πάνω χέρι, η Ουκρανία έχει δείξει ότι, με την ευρωπαϊκή υποστήριξη, μπορεί να συνεχίσει να μάχεται για αρκετά χρόνια ακόμα.
Ορισμένοι ρώσοι αναλυτές πίστεψαν, το περασμένο φθινόπωρο, πως ο Πούτιν είχε συνειδητοποιήσει ότι ο στόχος του να ανατρέψει το «αντιρωσικό» καθεστώς της Ουκρανίας ήταν αδύνατος. Ο ρώσος δημοσιογράφος Κονσταντίν Ρεμτσούκοφ υποστήριξε τον Οκτώβριο ότι «η Ρωσία αναγνωρίζει ότι ένας σημαντικός αριθμός Ουκρανών επιλέγει την τρέχουσα κυβέρνηση στη χώρα, θεωρούν τους εαυτούς τους Ουκρανούς και δεν θέλουν κανένα μέλλον μαζί με τη Ρωσία».
«Αυτή η αισιόδοξη ανάλυση αποδείχθηκε λανθασμένη», συνεχίζει το άρθρο της Washington Post. «Ο Πούτιν ήταν αμετακίνητος στη σκληρή του θέση και πίστευε ότι η εκλογή του Τραμπ θα του επέτρεπε να εξουδετερώσει, επιτέλους, την Ουκρανία. Αυτό ήταν το λάθος του Πούτιν. Το παράκανε».
Η δύσκολη θέση της Ρωσίας «είναι μια ειρωνεία που δημιούργησε ο ίδιος ο Πούτιν», έγραψε ο Τσιαραμέλα, σε μια εργασία του Δεκεμβρίου 2023. «Παρά τον ισχυρισμό ότι εισέβαλε στην Ουκρανία για να αυξήσει την ασφάλεια της Ρωσίας, το λάθος του Πούτιν επιβάρυνε τη χώρα του με μια πολύ πιο επικίνδυνη πρόκληση. Οσο οι ρωσικές δυνάμεις κατέχουν ουκρανικό έδαφος, η Ουκρανία θα αποτελεί τον πιο απειλητικό και ασυμβίβαστο εχθρό στα δυτικά σύνορα της Ρωσίας».
Η Τατιάνα Στανόβαγια, ακαδημαϊκός του Carnegie με συνδέσμους στον στενό κύκλο του Πούτιν, αμφέβαλε εξαρχής ότι ο Τραμπ θα παρείχε μια λύση άμεσα, μετά την εκλογή του. «Το πρόβλημα είναι ότι κανένας δυτικός ηγέτης –συμπεριλαμβανομένου του Τραμπ– δεν έχει κάποιο σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου που θα μπορούσε να είναι, έστω και στο ελάχιστο, αποδεκτό από τον Πούτιν», εξηγεί στην Post.
Η Στανόβαγια εξήγησε τον τρέχοντα στόχο του Πούτιν σε μια ανάρτηση, στις 19 Μαΐου, στο X: «Αυτό που πραγματικά θέλει είναι οι Ουκρανοί να αποδεχτούν ότι δεν μπορούν να κερδίσουν, ότι δεν έχει νόημα να συνεχίσουν να πολεμούν εναντίον της Ρωσίας και ότι η Μόσχα είναι έτοιμη να επιμείνει, ανεξάρτητα από το κόστος, επειδή θεωρεί τη σύγκρουση υπαρξιακή».
Το λάθος του Πούτιν, τώρα όπως και το 2022, είναι ότι υποτιμά τη θέληση της Ουκρανίας. Ο πληθυσμός της χώρας είναι πλέον σκληραγωγημένος από τον πόλεμο και αποφασισμένος να αμυνθεί, ακόμη και όταν βαλλιστικοί πύραυλοι καταστρέφουν τις πόλεις του. Ο Πούτιν είχε προσπαθήσει να καταστρέψει το ενεργειακό δίκτυο της Ουκρανίας. Απέτυχε. Η ιδέα ότι μπορεί να νικήσει βομβαρδίζοντας και τσακίζοντας το ηθικό των Ουκρανών, είναι επίσης λανθασμένη. Οι πόλεμοι δεν λειτουργούν έτσι.
«Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι κλειδωμένες σε μια σπείρα θανάτου», καταλήγει ο Ιγκνάσιους στην Washington Post. Αυτός ο πόλεμος θα μπορούσε να συνεχιστεί για χρόνια, οδηγώντας και τις δύο πλευρές σε μια αιματηρή καταστροφή και αυξάνοντας τον κίνδυνο ενός ευρύτερου ευρωπαϊκού πολέμου. Ο μόνος τρόπος με τον οποίο ο Τραμπ μπορεί να σταματήσει τη σφαγή είναι να αυξήσει σημαντικά το κόστος για τον Πούτιν. Διαφορετικά, οι πύραυλοι θα συνεχίσουν να πετούν και να σκοτώνουν.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News
