Ο Τσάρλι Κερκ, o συντηρητικός influencer που δολοφονήθηκε πρόσφατα, υπήρξε ιδιαίτερα επιδραστική προσωπικότητα στον χώρο της αμερικανικής Ακροδεξιάς. Ωστόσο, η σύζυγός του, Ερίκα Κερκ, ίσως αποδειχθεί ακόμη πιο σημαντική. Εντυπωσίασε την κοινή γνώμη όταν, λίγες ημέρες μετά τη δολοφονία του συζύγου της και ενώ έμεινε χήρα με δύο μικρά παιδιά, στάθηκε μπροστά στο κοινό και είπε ότι συγχωρεί τον δολοφόνο.

Ηταν μια πράξη θάρρους, γράφει η Ράνα Φορούχαρ στους Financial Times, αλλά και μια ένδειξη της αντίφασης που συχνά χαρακτηρίζει το κίνημα των λεγόμενων «tradwives», δηλαδή των γυναικών που δηλώνουν ότι βλέπουν τον άνδρα ως αρχηγό του σπιτιού, συνήθως για πολιτισμικούς ή θρησκευτικούς λόγους.

Η ίδια η Κερκ, σε συνέντευξη στους New York Times, περιέγραψε τον γάμο της με όρους που θυμίζουν την επιστολή προς Εφεσίους του Αποστόλου Παύλου: «Είναι δύσκολο να εξηγήσει κανείς την ομορφιά ενός τέτοιου γάμου, όταν έχεις δίπλα σου έναν άνδρα που αξίζει να τον ακολουθήσεις, έναν αληθινό ηγέτη που μπορείς να θαυμάζεις. Αυτό το είχα βρει στον Τσάρλι». Σύμφωνα με αυτό το θρησκευτικό-συντηρητικό πρότυπο, η γυναίκα υποτάσσεται στον άνδρα, ενώ εκείνος την προστατεύει σωματικά, πνευματικά και οικονομικά.

Η ειρωνεία, σημειώνουν οι Financial Times, είναι ότι η Ερικα Κερκ δεν είχε ανάγκη οικονομικής προστασίας. Εκτός από τη στήριξη που παρείχε στην οργάνωση του συζύγου της, την Turning Point τα ηνία της οποίας έχει αναλάβει πλέον η ίδια, διατηρούσε δική της σειρά ρούχων και ασχολείτο με το real estate στη Νέα Υόρκη, μέσω του κορυφαίου μεσιτικού γραφείου Corcoran. Σε αυτό μοιάζει με άλλες «λαμπερές» παραδοσιακές συζύγους, όπως η Χάνα Νίλεμαν, πρώην μπαλαρίνα που έγινε επιχειρηματίας σε αγροτική φάρμα, ή η Κέιτι Μίλερ, σύζυγος του στενού συνεργάτη του Ντόναλντ Τραμπ, Στίβεν Μίλερ, που ξεκίνησε δικό της podcast για την ανατροφή παιδιών και την ευεξία.

Αυτές οι γυναίκες προβάλλουν στο Instagram μια εικόνα ζωής που θυμίζει ριάλιτι τύπου Καρντάσιαν: άψογα χτενίσματα, έντονο μακιγιάζ, αλλά και εικόνες οικογενειακής θαλπωρής.

Η Κερκ έχει δηλώσει ότι η «κουλτούρα του boss babe», δηλαδή της γυναίκας – αφεντικού που επιδιώκει τη δική της καριέρα, αντιβαίνει στο πνεύμα του Ευαγγελίου. Η ίδια καθόταν δίπλα στον άντρα της όταν εκείνος τόνιζε δημόσια ότι κάθε γυναίκα πρέπει να «υποτάσσεται σε έναν θεοσεβούμενο άντρα». Κι όμως, σήμερα είναι η ίδια που εξελέγη διευθύνουσα σύμβουλος και πρόεδρος της Turning Point, με όραμα να αναδείξει την οργάνωση στη «μεγαλύτερη πολιτική δύναμη που γνώρισε ποτέ η Αμερική». Η αντίφαση, παρατηρούν οι FT, είναι εμφανής.

Δεν είναι, όμως, η πρώτη φορά που συντηρητικές γυναίκες αναρριχώνται στην εξουσία, ενώ ταυτόχρονα απορρίπτουν τον φεμινισμό. Στη δεκαετία του ’60 και του ’70 η Φίλις Σλάφλι έχτισε μια ισχυρή πολιτική καριέρα λέγοντας στις άλλες γυναίκες να εγκαταλείψουν τις διεκδικήσεις για ισότητα. Γιατί τέτοια μηνύματα έχουν απήχηση; Διότι πολλές γυναίκες, και όχι μόνο όσες ανήκουν σε θρησκευτικές κοινότητες, γοητεύονται από την ιδέα ενός απλούστερου βίου: να μένουν σπίτι, να μεγαλώνουν παιδιά, να φτιάχνουν μαρμελάδα ή να ασχολούνται με χόμπι, ενώ κάποιος άλλος φροντίζει να υπάρχουν χρήματα για όλα αυτά.

Η αλήθεια είναι ότι πολλές γυναίκες σήμερα νιώθουν εξουθενωμένες, γράφει η αρθρογράφος των FT. Τα τελευταία σαράντα χρόνια, ο χρόνος που αφιερώνουν στην αμειβόμενη εργασία έχει αυξηθεί, ενώ ο χρόνος των ανδρών δεν έχει μειωθεί σημαντικά. Παράλληλα, οι γυναίκες εξακολουθούν να αναλαμβάνουν πολύ μεγαλύτερο μερίδιο της απλήρωτης φροντίδας στο σπίτι. Σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ, όπου η εργασιακή ζωή είναι πιεστική, η άδεια μητρότητας δεν είναι θεσμοθετημένη και η ετήσια άδεια περιορίζεται συχνά σε δύο εβδομάδες, οι εικόνες στο Instagram με ψωμιά που φουσκώνουν στον φούρνο ή παιδιά που παίζουν στην αυλή φαντάζουν σαν ανάσα ελευθερίας.

Η «φαντασίωση» αυτή θυμίζει τη νοσταλγία που έχουν κάποιοι άνδρες για μια εποχή κατά την οποία υπήρχε λιγότερος ανταγωνισμός στην αγορά εργασίας. Σήμερα, οι γυναίκες στις ΗΠΑ είναι κατά μέσο όρο καλύτερα μορφωμένες από τους άνδρες. Η συμμετοχή τους στο εργατικό δυναμικό έχει αυξηθεί ταχύτερα από αυτήν των ανδρών, ενώ δαπανούν και αποταμιεύουν περισσότερο. Επιπλέον, αναλαμβάνουν συχνότερα θέσεις σε τομείς που αναπτύσσονται, όπως η υγειονομική περίθαλψη. Η πραγματικότητα, βέβαια, είναι ότι σπανίως μπορεί μια οικογένεια να ζήσει με έναν μόνο μισθό, ειδικά σε μια χώρα με ισχνό κοινωνικό κράτος και ακριβές υποστηρικτικές δομές (π.χ. φύλαξη παιδιών).

Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και η αμερικανική θρησκευτική μυθολογία, από τις πουριτανικές ρίζες της έως τις σημερινές συντηρητικές χριστιανικές κοινότητες. Σύμφωνα με αυτή, η σκληρή δουλειά και η προσευχή μπορούν να λύσουν κάθε πρόβλημα. Ελάχιστες φορές τίθεται ως συλλογικό αίτημα η βελτίωση της δημόσιας υγείας ή η δημιουργία ενός ισχυρού συστήματος παιδικής μέριμνας. Οι Αμερικανοί τείνουν να προσεύχονται για ευημερία, παρά να διαδηλώνουν για καλύτερους μισθούς, γράφουν οι Financial Times, αν και η στροφή προς πιο ριζοσπαστικές πολιτικές θέσεις από τους νεότερους ίσως αλλάξει αυτή την τάση.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα συνθήματα περί «υποταγής της γυναίκας» έχουν ιδιαίτερη απήχηση σε περιοχές που βιώνουν οικονομική ανασφάλεια, απώλεια θέσεων εργασίας στη βιομηχανία και αυξημένη ανεργία των ανδρών. Εκεί, τα ποσοστά γάμων πέφτουν, αυξάνονται οι μονογονεϊκές οικογένειες και οι κοινωνιολόγοι καταγράφουν φαινόμενα «θανάτων από απελπισία», όπως τα έχουν περιγράψει οι Αννα Κέις και Ανγκους Ντίτον.

Ωστόσο, καταλήγουν οι FT, η πραγματικότητα παραμένει αμείλικτη: η πλειονότητα των Αμερικανίδων δεν έχει την πολυτέλεια να μείνει στο σπίτι, όσο και αν το φαντασιώνεται ή το προβάλλει στα κοινωνικά δίκτυα.

Η φαντασίωση της «παραδοσιακής συζύγου» είναι γοητευτική ως εικόνα, αλλά δεν υποκαθιστά σε καμία περίπτωση την ανάγκη για ουσιαστικές κοινωνικές μεταρρυθμίσεις.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News