Σε σκόπελο για το εγχείρημα της ενιαίας Κεντροαριστεράς εξελίσσεται το ζήτημα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, καθώς ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι (δηλαδή Φώφη Γεννηματά και Σταύρος Θεοδωράκης, βασικοί υποψήφιοι για την αρχηγία) διαφωνούν πλέον ανοικτά για το ζήτημα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας εξ αποστάσεως στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου.

Η κορύφωση της αντιπαράθεσης για το θέμα ήρθε με την απάντηση το βράδυ της Κυριακής από τη Χαριλάου Τρικούπη σε όσα ανέφερε νωρίτερα ο επικεφαλής του επιτελείου του κ. Θεοδωράκη, Δημήτρης Τσιόδρας σε ανακοίνωσή του. Ο κ. Τσιόδρας στάθηκε ιδιαίτερα στο γεγονός ότι σε όλες τις συνεννοήσεις του δύο αρχηγών με την Επιτροπή Αλιβιζατου δεν τέθηκε ποτέ ως προϋπόθεση για την εξ αποστάσεως ψηφοφορία, η αυτοπρόσωπη παρουσία των ψηφοφόρων.

«Η Επιτροπή έχει αποφασίσει να εξαντλήσει όλες τις τεχνικές δυνατότητες ώστε, εκτός από την δια ζώσης ψηφοφορία, να διεξαχθεί και ψηφοφορία εξ αποστάσεως. Πουθενά δεν έχει διατυπωθεί ως προϋπόθεση για την εξ αποστάσεως ψηφοφορία να έχει προηγηθεί αυτοπρόσωπη παρουσία του ψηφοφόρου. Αυτό άλλωστε θα αναιρούσε την όλη χρησιμότητα της εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής ψηφοφορίας», σημειώνει ο κ. Τσιόδρας ενώ σε άλλο σημείο της ανακοίνωσης τονίζεται πως οι ειδικοί που κλήθηκαν από την Επιτροπή εγγυήθηκαν πλήρως τη διασφάλιση του αδιάβλητου της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.

«Όσα στελέχη του χώρου έχουν ακόμη δισταγμούς και επιφυλάξεις, οφείλουν να αποδεχθούν τα συμφωνηθέντα και να συνταχθούν με την πλειοψηφία» των υποψηφίων που έχουν αποδεχθεί τις βασικές αρχές του όλου εγχειρήματος, καταλήγει ο κ. Τσιόδρας.

Η δήλωση Θεοδωράκη

Αργά το βράδυ ήρθε και η δήλωση του Σταύρου Θεοδωράκη από την Πάτρα. Ο επικεφαλής του Ποταμιού υποστήριξε ότι «η συντριπτική πλειοψηφία των υποψηφίων έχει καταλήξει σε αυτό που είχαμε προτείνει από την αρχή». Δηλαδή στο «να μπορούν να ψηφίζουν και μέλη και φίλοι, άρα να μπορεί να ψηφίζει κάθε έλληνας πολίτης. Δεύτερον στο να μπορούν οι πολίτες να ψηφίζουν στις κάλπες που έχουμε σε όλη την Ελλάδα, αλλά να μπορούν να ψηφίζουν και μέσω υπολογιστή, με έναν τρόπο αξιόπιστο και αδιάβλητο, για να μπορούν να εκφραστούν και οι νέοι που δεν έχουν τόσο καλή σχέση με την κάλπη -ενώ από τον υπολογιστή θα μπορέσουν να εκφραστούν- αλλά και οι Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό».

Η απάντηση του ΠΑΣΟΚ

Προς απάντηση της ανακοίνωσης του επικεφαλής του επιτελείου του Σταύρου Θεοδωράκη, η Χαριλάου Τρικούπη κοινοποίησε αργά το απόγευμα της Κυριακής άτυπη ενημέρωση στην οποία επαναλαμβάνει τις θέσεις της για την εξ αποστάσεως ηλεκτρονική ψηφοφορία, επιμένοντας στην αυτοπρόσωπη παρουσία πριν από την ημέρα της εκλογής με την παραλαβή του απαραίτητου προσωπικού κωδικού (pin).

«Δεν εμπιστευόμαστε την εξ αποστάσεως ψηφοφορία χωρίς την πλήρωση βασικών εγγυήσεων», υπογραμμίζεται μεταξύ άλλων και σημειώνεται ότι παρά τις προσπάθειες του προέδρου της Επιτροπής Διαδικασιών και Δεοντολογίας, Νίκου Αλιβιζάτου, τέτοιες εγγυήσεις δεν έχουν δοθεί.

Σύμφωνα με τη Χαριλάου Τρικούπη, κορυφαία και θεμελιώδης εγγύηση είναι η αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα ενώπιον εφορευτικής επιτροπής  και η παραλαβή του αποκλειστικού γι’ αυτόν κωδικού (pin).

Το ΠΑΣΟΚ επικαλείται τα ισχύοντα στην Εσθονία, στην οποία εφαρμόζεται δοκιμαστικά η εξ αποστάσεως ηλεκτρονική ψηφοφορία, όμως κι εκεί απαιτείται αυτοπρόσωπη παρουσία. Επίσης, αναφέρει ότι σε καμία εκλογή σοσιαλιστικού ή σοσιαλδημοκρατικού κόμματος πρόσφατα δεν ίσχυσε ηλεκτρονική ψηφοφορία, ενώ το Συνταγματικό Δικαστήριο στη Γερμανία την απέρριψε.

«Η συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία είναι πράξη υψίστης πολιτικής ευθύνης. Η αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε οποιαδήποτε φάση της διαδικασίας αποτελεί την ελάχιστη εγγύηση και απόδειξη αυτής της ευθύνης», τονίζεται στην ίδια ανακοίνωση, ενώ παράλληλα ξεκαθαρίζεται ότι το χρονοδιάγραμμα δεν ανατρέπεται ή τροποποιείται. «Η χώρα περνάει εξαιρετικά δύσκολες στιγμές. Η ανάγκη απαντήσεων στα προβλήματα είναι επιτακτική. Και είναι ανεπίτρεπτη κάθε παράταση της εσωστρέφειας».

Αναλυτικά οι θέσεις του ΠΑΣΟΚ για την εκλογική διαδικασία και το ζήτημα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας:

Η πρώτη. Προτείναμε και έχει γίνει αποδεκτός από όλες τις πλευρές ο χρόνος διεξαγωγής των εκλογών. Η Κυριακή 5 Νοεμβρίου 2017. Και σε περίπτωση μη επίτευξης απόλυτης πλειοψηφίας από κανέναν υποψήφιο, επαναληπτικές εκλογές την Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2017.

Αυτό το χρονοδιάγραμμα δεν ανατρέπεται ή τροποποιείται. Η χώρα περνάει εξαιρετικά δύσκολες στιγμές. Η ανάγκη απαντήσεων στα προβλήματα είναι επιτακτική. Και είναι ανεπίτρεπτη κάθε παράταση της εσωστρέφειας.

Η δεύτερη. Προτείναμε και έχουν γίνει αποδεκτά δύο βασικά κριτήρια. Οι εκλογές να είναι αδιάβλητες και να επιδιωχθεί η μεγαλύτερη δυνατή προσέλευση.

Η τρίτη. Προτείναμε και έχει γίνει αποδεκτό να έχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή κάλυψη της χώρας σε εκλογικά κέντρα. Ως βάση θεωρούμε τους Καποδιστριακούς (και όχι τους Καλλικρατικούς) δήμους. Δηλαδή προτείνουμε να στηθούν κάλπες σε 1400 περίπου χώρους. Στους Καλλικρατικούς δήμους οριοθετούνται πάρα πολύ μεγάλες περιοχές που δεν διευκολύνουν την προσέλευση των πολιτών, που θέλουν να συμπράξουν στο νέο αυτό ιστορικό εγχείρημα.

Η τέταρτη. Προτείναμε και έχει γίνει αποδεκτό να ψηφίζει ο εκλογέας στο πλησιέστερο εκλογικό τμήμα, στο οποίο αυτός βρίσκεται κατά την ημέρα των εκλογών και όχι στο εκλογικό τμήμα του δήμου, στους εκλογικούς καταλόγους του οποίου είναι γραμμένος.

Η πέμπτη. Προτείναμε και έχει γίνει αποδεκτή η ηλεκτρονική διαδικασία (on line) με φυσική παρουσία στην κάλπη. Με την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος του εκλογέα διαγράφεται το όνομά του από τους ηλεκτρονικούς καταλόγους. Έτσι αποτρέπονται οι διπλοψηφίες και κάθε άλλη ανεπίτρεπτη επιχείρηση νόθευσης του εκλογικού αποτελέσματος.

Η έκτη. Προτείναμε και πρέπει να γίνει αποδεκτή η διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού δικαιώματος από τους Έλληνες του εξωτερικού με τη συνεργασία των Ελληνικών Προξενείων.

Η έβδομη. Όσον αφορά την ηλεκτρονική εξ αποστάσεως ψηφοφορία. Ζητήσαμε να μελετηθεί, ώστε να διασφαλιστεί το αδιάβλητο της εκλογής, η μυστικότητα της ψήφου, η εγκυρότητα του ηλεκτρονικού συστήματος. Έχουμε υπόψη μας τα ακόλουθα δεδομένα.

(α) Σε καμία χώρα, στην δεν εφαρμόζεται η ηλεκτρονική και εξ αποστάσεως ψηφοφορία. Σε μία μόνον χώρα εφαρμόζεται. Στην Εσθονία. Αλλά εκεί προηγήθηκε πιλοτική εφαρμογή σε ορισμένους δήμους, καθώς και άλλες δοκιμασίες του συστήματος, που κράτησαν αρκετά χρόνια. Η κυριότερη, όμως, εγγύηση για το αδιάβλητο είναι η προηγούμενη αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα για την παραλαβή του ειδικού κωδικού (pin).

(β) Τον τελευταίο χρόνο διεξήχθηκαν εκλογές για την ανάδειξη ηγέτη στα σοσιαλιστικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα τριών Ευρωπαϊκών χωρών. Σε κανένα από αυτά δεν εφαρμόστηκε η ηλεκτρονική εξ αποστάσεως ψηφοφορία. Η λογική είναι απλή. Η συμμετοχή στις κορυφαίες αυτές διαδικασίες προϋποθέτει επίδειξη της θέλησης του εκλογέα να συμμετάσχει ενεργά σε αυτές. Και μια πρώτη προϋπόθεση και εγγύηση είναι η αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα.

(γ) Η εξ αποστάσεως ηλεκτρονική ψηφοφορία επιχειρήθηκε να εισαχθεί στις εκλογές ενός κρατιδίου της Ομοσπονδιακής Γερμανίας. Το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας (ένα Δικαστήριο που έχει πανευρωπαϊκό κύρος) έκρινε τη διαδικασία αντισυνταγματική ως προς δύο αρχές. Την αρχή της δημοσιότητας της εκλογικής διαδικασίας και την αρχή της μυστικότητας της ψήφου. Το Ανώτατο αυτό Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι «ο μέσος πολίτης δεν έχει τις τεχνικές γνώσεις για να ελέγξει αν τελικά προσμετρήθηκε η ψήφος του, αν το σύστημα δεν έπαθε τεχνική βλάβη, αν δεν υπήρξε παρέμβαση τεχνικού με ειδικές γνώσεις που να επηρεάσει το αποτέλεσμα (hacker). Επίσης αποφάνθηκε ότι δεν αρκεί να έχει γίνει προέλεγχος των μηχανημάτων σε συνθήκες δημοσιότητας, ότι δηλαδή τα μηχανήματα πληρούν (αφηρημένα και όχι in concerto) τις ελάχιστες τεχνικές προδιαγραφές ασφάλειας.

(δ) Ουδεμία από τις μεγάλες εταιρείες κινητής τηλεφωνίας δηλώνει ότι έχει εμπειρία σε εξ αποστάσεως ψηφοφορία τόσο μεγάλου εγχειρήματος. Δύο εταιρείες έχουν απαντήσει αρνητικά αφού, μεταξύ άλλων, δεν μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια της διαδικασίας . Η τρίτη εταιρεία δήλωσε ότι το μελετάει.

(ε) Από ορισμένους προτάθηκε να χρησιμοποιηθεί ένα σύστημα εξ αποστάσεως ψηφοφορίας, που χρησιμοποιήθηκε στις τελευταίες Πρυτανικές εκλογές. Δηλαδή ένα σύστημα με κλειστό εκ των προτέρων μητρώο, για το οποίο προηγήθηκε ταυτοποίηση των συμμετεχόντων με αυτοπρόσωπη παρουσία. Εμείς επιδιώκουμε τη συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων από έναν πληθυσμό εκατομμυρίων και μάλιστα χωρίς να υπάρχει μητρώο, χωρίς έγκυρη ταυτοποίηση. Τα μεγέθη δεν είναι συγκρίσιμα. Με επιπρόσθετο μειονέκτημα ότι ο server αυτού του συστήματος βρίσκεται στο Υπουργείο Παιδείας. Μια προοπτική που δεν τη διαπραγματευόμαστε, για ευνόητους λόγους.

Η όγδοη. Δεν εμπιστευόμαστε την εξ αποστάσεως ψηφοφορία χωρίς την πλήρωση βασικών εγγυήσεων. Και αυτές παρά τις προσπάθειες του κ Αλιβιζάτου δεν έχουν δοθεί. Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση του κ. Δρυμιώτη ενώπιον της Επιτροπής, ο οποίος σε σχετική ερώτηση απάντησε ότι δεν μπορεί να διασφαλιστεί ότι κάποιος δεν θα ψηφίσει και για αλλά πρόσωπα. Κορυφαία και θεμελιώδης εγγύηση είναι η προηγηθείσα αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα ενώπιον εφορευτικής επιτροπής και η παραλαβή του αποκλειστικού γι’ αυτόν κωδικού (pin).

Και επισημαίνουμε ότι ούτε για τους Έλληνες του εξωτερικού θα υπάρξει πρόβλημα αυτοπρόσωπης παραλαβής pin, γιατί προβλέπονται ήδη παρά πολλά εκλογικά κέντρα σε όλο τον κόσμο.

Η ένατη και θεμελιώδης θέση μας. Η συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία είναι πράξη υψίστης πολιτικής ευθύνης. Η αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε οποιαδήποτε φάση της διαδικασίας αποτελεί την ελάχιστη εγγύηση και απόδειξη αυτής της ευθύνης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News