Το άτιμο υποσυνείδητο! Την «έχω» την εικόνα σαν τώρα δα. Ηταν ένα δείπνο. Κυλούσε ήσυχα, τρυφερά. Μετά περάσαμε στο σαλόνι. Εκείνος κάθισε στην πολυθρόνα, πιο πίσω σε μια άλλη πολυθρόνα θυμάμαι την Ασπα, νεραϊδένια, κόσμια απόκοσμη, ισοβίως στο πλευρό του, αόρατα φροντιστική. Εμείς, λογικά, καθίσαμε στους καναπέδες. Μα δεν το αποδέχεται έτσι το υποσυνείδητο μου. Με τίποτα! Μας καθίζει όλους στο πάτωμα, οκλαδόν, όπως τα μικρά παιδιά, γύρω από εκείνον. Να τον κοιτάμε από κάτω προς τα επάνω. Μόνο έτσι το «θυμάμαι».

Είχε διάθεση καλή, αν και καταπτοημένος, έλαμπαν τα μάτια του σπίθες. Μόλις είχε εκδοθεί το βιβλίο του, το οποίο είχα διαβάσει απνευστί. Και, δες πώς τα έφερε η Αγία Τύχη, να τον ακούμε εκεί, να μας μεταφέρει live μερικές από τις ιστορίες, όπως τις έφερνε η κουβέντα. Θυμάμαι αυτή που μας είχε σκορπίσει το πιο δυνατό γέλιο:

Ο Κούνδουρος περνούσε δύσκολες οικονομικά μέρες και έτσι κάθε μέρα πήγαινε στο ίδιο εστιατόριο για να παραγγείλει μόνο μια μερίδα μακαρόνια σκέτα. Μια μέρα όμως, κάπως κάτι έγινε και εξασφάλισε χρήματα ώστε να παραγγείλει μια μερίδα μπιφτέκι. Ο Τσαρούχης πέρασε από μπροστά του ενώ εκείνος έτρωγε, χωρίς όμως να τον χαιρετήσει. Εκείνος δυσανασχετώντας τού φώναξε «Εσύ δεν μας χαιρετάς;». Για να πάρει την απάντηση: «Δεν σε γνώρισα με το μπιφτέκι». Πώς να μη ζηλέψεις εκείνες τις παρέες; Με το δεξιοτεχνικό χιούμορ, τους διαλόγους, το πνευματικό αλισβερίσι! Τι ζήσανε! Τι έζησε ο Νιόνιος!

Με μαγεύει να παρατηρώ τους ανθρώπους μιας ηλικίας. Ετσι όπως στο πρόσωπό τους ακτινογραφείται ο χαρακτήρας της ζωής τους όλης. Με μάγευε ανέκαθεν ο τρόπος που μεγάλωσε ο Διονύσης Σαββόπουλος. Είναι μια σπουδαία τέχνη το να μεγαλώνεις. Θέλει ταλέντο που δεν το διαθέτουν όλοι. Και εκείνο το βράδυ, καθισμένη οκλαδόν (κι ας μην καθόμασταν οκλαδόν) τον παρατηρούσα, παρατηρούσα το πρόσωπό του.

Γαλήνιος συνειδησιακά, έχοντας ολοκληρώσει και την εξομολόγησή του σε μια γενναία βιογραφία, γλυκός σαν παππούς παλιού αναγνωστικού, σχεδόν ιερατικός μιας προσωπικής ψυχής θρησκείας, με ένα μειδίαμα επιεικούς ματιάς για όλα, όπως αυτό που έχουν όσοι τα έζησαν όλα για όλα. Και με κάτι ακόμα… Μια δεξιοτεχνική αισθητική αιώνιας νιότης. Θυμάμαι έντονα τις πουά κάλτσες του. Μαζί με την Ασπα, σε κέντριζαν για φωτογράφιση. Αν δεν τους γνώριζες, σίγουρα θα μαγνήτιζαν το βλέμμα σου να τους χαζέψεις. Ως αυτοφυώς ωραίοι.

Τον Σαββόπουλο τον τραγούδησα στα μικράτα μου χωρίς και να τον πολυκαταλαβαίνω. Με παρέσυρε στους κάθε είδους «χορούς» του, όπως εμπεριείχε έναν ξεσηκωτικό Διόνυσο, έναν Αριστοφάνη, έναν Καραγκιόζη, μια καταδεκτική παιδικότητα ενός εσαεί σοφού ενήλικα. «Είμαστε δεν ήμαστε, τίποτα δεν είμαστε». Αλλά, να το ομολογήσω, πιπίλησα κάθε λέξη του έργου του στην ωριμότητά μου.

Ο Σαββόπουλος θέλει τα χρόνια του. Σπουδαίος ποιητής. Χειρουργός ψυχοσύνθεσης Ελλήνων. Αντεχε να στέκεται απέναντι. Πώς άντεξε τα κύματα γράφοντας το «Κωλοέλληνες»; Και πώς το «Κωλοέλληνες» κλείνει σπαραξικάρδια, αγωνιωδώς αισιόδοξα, με ένα «Πανέλληνες»; Πόσο ανεξάρτητη ψυχή. Δεν πρέπει να πέρασε από τούτα τα χώματα άλλος καλλιτέχνης με πιο καθαρή ματιά στα πολιτικά. Εντιμα επικριτικός και συγχρόνως επιεικής.

Τον φέρνω στην μνήμη σε εκείνο το σαλόνι. Δεν είμαι, γαμώτο, δημοσιογράφος. Το ξέρω. Γι’ αυτό τονίζω το «χρονογράφος». Δεν ξεθάρρευα να του ζητήσω μια συνέντευξη σε καμία μας συνάντηση. Μόνο ρουφούσα. Οπως δεν πάνε τα χέρια μου να φωτογραφίσω μια μεγάλη στιγμή γιατί έτσι θα χάσω την κάθε σκηνή της στιγμής. Αλλωστε ο Σαββόπουλος μας τα έχει δώσει όλα στο χέρι.

Διαβάστε τη βιογραφία του οπωσδήποτε. «Γιατί τα χρόνια τρέχουν χύμα». Μελετήστε τους στίχους του. Αλλά και τη χρονολογική τους σειρά. «Γιατί εμείς τους δίνουμε το σχήμα». Και μετά… ξέρω, ξέρω. Ηδη μας λείπει και θα μας λείπει στο διηνεκές. Αφόρητα. Αναρωτιέμαι ποιος τελικά μας μένει να ακούσουμε, να συνεννοηθούμε εμείς, του ’60 οι εκδρομείς… Και του ’70 και του ’80 και του 2000 και του 2025… Ιδίως του 2025. Εδώ, Νιόνιο, να μας δεις!

Τον φέρνω στη μνήμη. Καθόμαστε όλοι οκλαδόν και τον ακούμε, όπως τρυφερό παππού σε παλιό αναγνωστικό. Η εγγονή μου του ζητάει να βγάλουν μαζί μια φωτογραφία. Σηκώνεται με εφηβική ορμή, τον θυμάμαι να σηκώνεται. Περιχαρής. Ισιώνει το παντελόνι του και οι πουα κάλτσες του κρύβονται. Βουρκωμένη τους βλέπω τώρα σε εκείνη τη φωτογραφία, να χαμογελάνε και οι δύο πλήρεις. Ο Νιόνιος έφυγε πλήρης όλων. Κάποτε η Εριέττα θα αντιληφθεί με ποιον φωτογραφήθηκε. Και μένα μου πήρε χρόνια. Και όλους μαζί θα μας πάρει ακόμα περισσότερα χρόνια….

ΥΓ: Τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News