Φαντάσου να μπαίνεις σε κλαμπ και εκεί που πίνεις το ποτό σου χορεύοντας, να βλέπεις σκηνές από τη Βουλή. Πάνω σε έναν τοίχο όπου συνήθως ένας προτζέκτορας προβάλλει σκηνές από ταινίες ή βιντεοκλίπ, παίζει μια κοινοβουλευτική αντιπαράθεση. Αυτό ακριβώς έζησαν θαμώνες ενός γνωστού κλαμπ της Αθήνας, όταν είδαν τη σύγκρουση της Ζωής Κωνσταντοπούλου με τον «Φραπέ» στην Εξεταστική της Βουλής, με τις χαρακτηριστικές ατάκες της να διατρέχουν τον χώρο σαν ένα δρώμενο ή, καλύτερα, σαν μια καλλιτεχνική εγκατάσταση με εικόνα και ήχο.

Θα παραδεχτώ ότι είναι ευφυέστατο, από την πλευρά ενός χώρου διασκέδασης όπου τα ποτά πάνε κι έρχονται, να προβάλει το στιγμιότυπο στο οποίο η Ζωή ρωτάει «πού είναι να πάω για ποτό;», σαν να έχει ξεπηδήσει απευθείας από κάποιο τρισδιάστατο μιμίδιο. Σύμφωνα με τις αναρτήσεις, το θέαμα μονοπώλησε την προσοχή, κάτι που βρίσκω απολύτως λογικό. Μια τέτοια συνθήκη είναι ιδανική για βίντεο στο TikTok, από αυτά που ο αλγόριθμος τα κάνει ανάρπαστα.

Γελάμε, αλλά στο βάθος αυτό είναι ίσως το καλύτερο παράδειγμα που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ένας ιστορικός του μέλλοντος για να δείξει πώς η πολιτική στην Ελλάδα του 2025 έχει γίνει πιο επιδραστική στην ψυχαγωγία μας παρά στην πολιτική μας καλλιέργεια. Οχι με τον τρόπο που λειτουργεί η πολιτική καρικατούρα ή η σάτιρα, αλλά σαν ένα αυθύπαρκτο σύμπαν που θυμίζει κονφερασιέ. Βγαίνει στη σκηνή, πετάει ατάκες και με τον λόγο του συναρμολογεί ένα διαφορετικό είδος playlist.

Την περασμένη εβδομάδα καθόμουν σε ένα καφέ που έχει δίπλα του μπαρμπέρικο, από αυτά τα μοντέρνα που έχουν κατακλύσει τις γειτονιές. Ο μπαρμπέρης βγήκε κάποια στιγμή έξω για τσιγάρο και έβαλε στο κινητό του αυτή την playlist. Ενα σερί με τις καλύτερες ατάκες της Κωνσταντοπούλου από πρόσφατες συνεδριάσεις και ομιλίες, δυνατά μάλιστα, ώστε να τις ακούμε όλοι. Η φωνή της αντηχούσε στη γειτονιά, σαν κάποιος να είχε βάλει την τηλεόραση στη διαπασών, στην αγαπημένη του κωμική σειρά.

Αυτό ακριβώς έκανε και ο μπαρμπέρης. Εβαλε την αγαπημένη του κωμική περσόνα για να ευθυμήσει στο διάλειμμά του ανάμεσα στα κουρέματα. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι πρόκειται για μια άλλη μορφή απόλαυσης. Το ίδιο φαίνεται και στα κοινωνικά δίκτυα. Αποσπάσματα από τις ομιλίες της Ζωής μετατρέπονται σε μιμίδια, ρεπλίκες, ακόμη και ρεμίξ που δεν παίζουν μουσική αλλά λέξεις. Δεν είναι μόνο δικό της κατόρθωμα, όμως αυτή την περίοδο είναι σίγουρα η πρωταγωνίστρια αυτής της ιδιότυπης διασκέδασης που αντλεί από την πολιτική κουβέντα τα σκετς και το περιεχόμενό της.

Πώς φτάσαμε στο σημείο να μετατρέπουμε τις κοινοβουλευτικές αντιπαραθέσεις σε σχήματα ποπ κουλτούρας, που προβάλλονται σε τοίχους κλαμπ και ακούγονται από τα ηχεία των κινητών σαν podcast με ανέκδοτα; Μια πρώτη ανάγνωση λέει ότι έχουμε κουραστεί από τις παραδοσιακές φόρμες πολιτικής εκπροσώπησης και επικοινωνίας. Ποιος κάθεται σήμερα να παρακολουθήσει ενημερωτικές εκπομπές, να διαβάσει εφημερίδες ή να παρακολουθήσει αναλύσεις στα δελτία ειδήσεων, όταν ο πολιτικός λόγος ταξιδεύει αστραπιαία μέσα από TikTok, reels, highlights και stories, ακόμη και μέσα από τα ηχεία ενός κλαμπ;

Η πολιτική γίνεται περισσότερο παιχνίδι και λιγότερο δόγμα. Και λιγότερο από ποτέ, ιδεολογία. Σε μια κοινωνία όπου η εμπιστοσύνη στους θεσμούς έχει υποχωρήσει, τα πολιτικά πρόσωπα μετατρέπονται σε φιγούρες ενός σύγχρονου θεάτρου σκιών. Κάποιοι τα χρησιμοποιούν για να κράξουν, άλλοι για να υποστηρίξουν κόμματα, αλλά οι περισσότεροι τα θέλουν για να διασκεδάσουν. Η παρουσία τους στη δημόσια σφαίρα λειτουργεί πλέον περισσότερο ως πολιτισμικό γεγονός παρά ως πολιτική θέση ή πράξη. Δεν εμπνέεσαι από τους πολιτικούς για να τοποθετηθείς ιδεολογικά, αλλά για να σχολιάσεις, να καυτηριάσεις, να γελάσεις, να κάνεις πλάκα.

Αυτό δείχνει ευθέως την ποιότητα του πολιτικού λόγου που παράγει σήμερα το πολιτικό σύστημα. Μια μίξη εντυπωσιασμού και λαϊκισμού, που επιδιώκει κυρίως να τραβήξει την προσοχή σου και να εισβάλει στο θυμικό σου, όπως μια κακή μελοδραματική ταινία. Να σε χτυπήσει στο συναίσθημα και όχι στη λογική, να φωνάξει μέσα στο αφτί σου για να μην ακούσεις τίποτα άλλο πέρα από την κακοφωνία του ενός. Εκείνου που θέλει να υπερισχύσει απέναντι στις άλλες φωνές και ερμηνείες, όπως ο κακός ηθοποιός που υπερβάλλει στην ερμηνεία του.

Η Ζωή Κωνσταντοπούλου δεν έσυρε πρώτη τον χορό σε αυτό το θέαμα σουρεαλισμού. Υπάρχουν κι άλλοι άξιοι πρωταγωνιστές του. Ομως μόλις έπιασε το μαντίλι, κέρδισε το χειροκρότημα και κράτησε τον ρυθμό. Κάποιοι θα έκοβαν εισιτήρια για να τη δουν. Ή θα πληρώσουν είσοδο στο κλαμπ που παίζει ατάκες της.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News