Οσο και αν η πολιτική επανεκκίνηση του Σεπτεμβρίου καθορίζεται από τα όσα θα ανακοινώσει και θα μοιράσει ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, τα σοβαρότερα συμβαίνουν και εξελίσσονται σε ένα άλλο πεδίο – και ενδέχεται να επιδράσουν πολύ πιο καταλυτικά.

Το παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο, την Νοτιοανατολική Ευρώπη και την ευρύτερη περιοχή έχει πάρει φωτιά και οι ισορροπίες που είτε θα πρέπει να διαφυλαχθούν, είτε να διαμορφωθούν σε νέα βάση, είναι λεπτές και κρίσιμες.

Τα μέτωπα είναι πολλά και η ελληνική κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει περισσότερες προκλήσεις από ποτέ.

Το τρίγωνο Τουρκίας, Λιβύης, Ιταλίας προσθέτει μία νέα παράμετρο περιπλοκότητας στους συσχετισμούς ισχύος και συμφερόντων στην περιοχή, όπου η συζήτηση για τις θαλάσσιες ζώνες έχει ανάψει για τα καλά.

Υπό αυτό το πρίσμα, η ρηματική διακοίνωση της Αιγύπτου με τις επιφυλάξεις για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της Ελλάδας, όσο και αν χαρακτηρίστηκε «αναμενόμενη» από το ΥΠΕΞ, έρχεται να υπενθυμίσει την πολυμέρεια των συμφερόντων και, προφανώς, τις πολλαπλές αναφορές στην Τουρκία, με την οποία το Κάιρο έχει αποκαταστήσει σχέσεις και επικοινωνία. Κάτι που, προφανώς, δεν  μπορεί να υποτιμάται.

Κατά την ίδια έννοια, η νέα εξέλιξη με τον δια χειρός Τραμπ τερματισμό της διένεξης μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας, είναι μεν μία θετική εξέλιξη, διαμορφώνει όμως και νέα δεδομένα. Ο διάδρομος που, κατά τη συμφωνία ειρήνευσης, θα δημιουργηθεί και θα ονομαστεί «Οδός Τραμπ για τη διεθνή ειρήνη και ευημερία» ή TRIPP (Trump Route for International Peace and Prosperity), στην ουσία θα απελευθερώσει την ενεργειακή διασύνδεση του Νοτίου Καυκάσου και της Ανατολικής Μεσογείου. Και σε αυτό το παιχνίδι, κομβικό ρόλο θα παίξει, ή πάντως σίγουρα θα διεκδικήσει, η Τουρκία.

Σε αυτό το ολοένα και πιο σύνθετο σκηνικό, προφανώς και δεν θα πρέπει να λησμονείται ο ρόλος του Ισραήλ στα όσα εξελίσσονται στο πεδίο της γεωστρατηγικής και της ενεργειακής αρχιτεκτονικής της περιοχής. Και υπό αυτήν την έννοια, θα πρέπει να λαμβάνεται πάντα υπόψη ότι παρά τις κακές σχέσεις μεταξύ Ερντογάν και Νετανιάχου, Αγκυρα και Τελ Αβίβ έχουν ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, ιδίως για θέματα εμπορίου και ενέργειας, έστω και παρασκηνιακά.

Αποκαλύπτεται σταδιακά η δύσκολη εξίσωση που έχει μπροστά της η ελληνική κυβέρνηση, ειδικώς όσο παραμένει εκκρεμής και η εκδήλωση διαθέσεων του Ντόναλντ Τραμπ για την περιοχή και ειδικότερα για τα ελληνοτουρκικά.

Η Αθήνα δεν μπορεί να κάνει μεγάλα βήματα στον ελληνοτουρκικό διάλογο, δεν μπορεί όμως και να μην διατηρεί ζεστή την επικοινωνία· δεν είναι επίσης σε θέση να αγνοήσει την ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα, πολύ περισσότερο όμως δεν έχει την πολυτέλεια να θέσει σε κίνδυνο τη στρατηγική σχέση με το Ισραήλ.

Ως προς αυτά, το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα της λεπτής ισορροπίας που είναι υποχρεωμένη να διαφυλάξει η Αθήνα, ήταν η πρόσφατη κοινή δήλωση των μονίμων αντιπροσώπων της Ελλάδας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Δανίας, της Γαλλίας και της Σλοβενίας, πριν την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για τη Γάζα.

Σε αυτήν κυριαρχούν δύο στοιχεία.

Αφενός,  καταδικάζεται η απόφαση του Ισραήλ να επεκτείνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα. Δεν διαφωνούν με αυτό εκατοντάδες χιλιάδες, ίσως και εκατομμύρια Ισραηλινοί.

Ταυτόχρονα όμως, υπογραμμίζεται και ότι η Χαμάς πρέπει να αφοπλιστεί και να μην έχει μελλοντική συμμετοχή στην διακυβέρνηση της Γάζας, όπου η Παλαιστινιακή Αρχή πρέπει να έχει κεντρικό ρόλο. Αυτή είναι και η επιδίωξη της ισραηλινής κυβέρνησης.

Μπορεί συνεπώς κάποιος να υποθέσει με βεβαιότητα, ότι η δήλωση αυτή δεν δυσαρέστησε ιδιαιτέρως το Τελ Αβίβ. Και πάντως, το περιεχόμενο του κειμένου και οι διατυπώσεις είναι μία πολύ πιο ρεαλιστική παρέμβαση από τις ακτιβιστικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας κατά των ισραηλινών τουριστών.

Με άλλα λόγια και παρά τις διάφορες εκ του προχείρου αναλύσεις, η ελληνική κυβέρνηση δείχνει ότι εξακολουθεί να επενδύει στη σχέση με το Ισραήλ, ενδεχομένως – ή μάλλον σίγουρα –με το βλέμμα στραμμένο και στη μετά-Νετανιάχου εποχή.

Το παιχνίδι είναι δύσκολο και σύνθετο. Οι παίκτες είναι πολλοί και η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να εξαιρέσει τον εαυτό της από την αναδιαμόρφωση των συσχετισμών στην ευρύτερη περιοχή.

Καμία εξέλιξη πάντως δεν μπορεί να θεωρείται προδιαγεγραμμένη και υπό αυτήν την έννοια, οι επόμενοι μήνες μπορεί να κρύβουν πολλά απρόοπτα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News