Πολυμήχανος επιχειρηματίας παρά τα 36 χρόνια του, «εξόριστος» στα νησιά-κράτος Αγιος Χριστόφορος (Saint Kitts και Nevis) της Καραϊβικής, φυγάς από τη Ρωσία και πλάνης απ’ άκρου εις άκρον του (δυτικού) κόσμου, του Ντουμπάι συμπεριλαμβανομένου, πάνω απ’ όλα ιδρυτής του Telegram messenger, πλατφόρμας ανταλλαγής μηνυμάτων που «πουλάει» εχεμύθεια και εκτιμάται ότι αξίζει 1 δισ. δολάρια.

Αυτά είναι ελάχιστα στοιχεία από το βιογραφικό του νεαρού Πάβελ Ντούροφ που έχει χαρακτηριστεί και «ρώσος Ζάκεμπεργκ». Για αυτόν τον Κροίσο νέας κοπής (τεχνολογικής), ο οποίος διαθέτει πλούτο 3,4 δισ. δολαρίων, τα ρωσικά media γράφουν ότι «είναι μυστηριώδης», ότι έχει αδυναμία στη «μεγάλη ζωή» και στις όμορφες Ρωσίδες και ότι έχει «συγυρίσει» το πρόσωπό του με αλλεπάλληλες πλαστικές. Η Telegraph, πάλι, μας διαβεβαιώνει ότι ποτό δεν βάζει στο στόμα του, ούτε τρώει κρέας, δεν πίνει καν καφέδες. Και το βρετανικό Μέσο αξιολογεί πολιτικά τις ενέργειές του, αφού γράφει πως κατάφερε «να γελοιοποιήσει τη ρωσική κυβέρνηση».

Αυτή η αξιοπρόσεκτη πληροφορία, περί αποχής του από το αλκοόλ, ασφαλώς δεν έχει καμία σχέση με κάποιες άλλες πληροφορίες οι οποίες επιμένουν ότι το μαγαζί του Ντούροφ, η Telegram (καταχωρισμένη στις ΗΠΑ ως ΕΠΕ), χρησιμοποιήθηκε από τους τζιχαντιστές του ISIS σαν εργαλείο προπαγάνδας κάποιο φεγγάρι – τον καιρό του συριακού εμφυλίου, κατά πάσα πιθανότητα. Πάντως οι τζιχαντιστές εξαφανίστηκαν από την πλατφόρμα μόλις αυτή τους εντόπισε και πλέον, με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα πολιτικής βίας στις ΗΠΑ και γενικώς στον κόσμο, προσωπικά ο Ντούροφ διακηρύττει ότι κηρύγματα μίσους δεν έχουν θέση στο Telegram. Επίσης, η πλατφόρμα έχει καταργήσει τις ακροδεξιές φωνές.

Public calls to violence have no place on Telegram https://t.co/X96QXG5Svl

— Pavel Durov (@durov) January 18, 2021

Ο Ντούροφ γεννήθηκε το 1984 στην Αγία Πετρούπολη. Από μικρός, συνεπικουρούμενος από τον αδελφό του Νικολάι, καλλιέργησε την κλίση του στην τεχνολογία. Οι δυο τους έθεσαν σε λειτουργία μία πλατφόρμα σόσιαλ μίντια τύπου Facebook, ονόματι VKontakte. Το 2014 ο Πάβελ πούλησε το μερίδιό του στη VKontakte, εισέπραξε 300 εκατ. δολάρια και 2.000 bitcoin και εγκατέλειψε τη Ρωσία, περιπλανήθηκε ανά τον κόσμο και τελικά ίδρυσε την εταιρεία Telegram messenger κερδίζοντας το τζακ ποτ: σήμερα αυτή η πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων έχει περισσότερους από 500 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες τον μήνα.

Η δημοφιλία του Telegram θεωρείται αποτέλεσμα της ασφαλούς επικοινωνίας που προσφέρει και η οποία απαλλάσσει τους χρήστες της από διαρροή των data που τους αφορούν και, συνεπώς, από τη λαίλαπα των στοχευμένων διαφημίσεων. Οι ανησυχίες των χρηστών ότι οι πολιτικές της WhatsApp (εταιρείας που ανήκει στη Facebook) ενδέχεται να εκθέσουν τα προσωπικά δεδομένα τους συνετέλεσαν στην επιχειρηματική εκτόξευση του Telegram. Τελευταία κίνηση του Ντούροφ, η πολιτογράφησή του ως υπηκόου του κράτους Αγιος Χριστόφορος. Ωστόσο ο «ρώσος Μαρκ Ζάκεμπεργκ», όπως λέει η Telegraph, αντιμετωπίζει ένα αβέβαιο μέλλον: ύστερα από παρέμβαση της αμερικανικής κυβέρνησης αναγκάστηκε να εγκαταλείψει ένα σχέδιο 1,2 δισ. δολαρίων για να συγκεντρώσει χρήματα μέσω του κρυπτονομίσματός του.

Μπήκε στο μάτι του Πούτιν

Ο Ντούροφ πήρε πτυχίο Φιλολογίας από το Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης το 2006 και αμέσως έβαλε μπροστά την ιστοσελίδα που εξελίχθηκε στην εταιρεία VKontakte. Οπως θυμάται ένας από τους πρώτους υπαλλήλους του, λέει το βρετανικό Μέσο, και αυτός και ο αδελφός του είχαν θαμπωθεί από τη μετασοβιετική κάστα των ρώσων Κροίσων και είχαν κρεμάσει στον τοίχο του σπιτιού τους ακόμη και το πορτρέτο του φυλακισμένου για απάτες και ξέπλυμα χρήματος ολιγάρχη των πετρελαίων και των τραπεζών Μιχαήλ Χοντορκόβσκι. Οι δύο νεαροί ήθελαν να του μοιάσουν, χωρίς όμως να αποκτήσουν και την εμπειρία της φυλακής… Η διόγκωση της πλατφόρμας των Ντούροφ, η οποία αποτιμήθηκε περί τα 3 δισ. δολάρια, έφθασε μέχρι του σημείου των 20 εκατομμυρίων χρηστών το 2014.

Ως χαρακτήρας, ο Πάβελ ήταν και είναι προκλητικός. Συγκρούστηκε με την εξουσία του Πούτιν όταν το ρωσικό κράτος του ζήτησε να αφαιρεθούν οι σελίδες των διαδηλωτών από την πλατφόρμα. Ο Ντούροφ απάντησε στις απαιτήσεις για λογοκρισία με μία φωτογραφία ενός σκύλου που βγάζει τη γλώσσα του στις ρωσικές Αρχές. Κατόπιν αυτού ισχυρίστηκε ότι ένοπλοι εισέβαλαν στο σπίτι του αμέσως μετά το post. H προσπάθεια άλωσης της επιχείρησής του από τον Πούτιν μέσω μερικής εξαγοράς της από την εταιρεία Mail.ru, η οποία είχε διασυνδέσεις με την κυβέρνηση, τον έκανε έξαλλο: το νέο του post εμφάνιζε τον ίδιο να υψώνει στον φακό το μεσαίο δάχτυλό του. Οταν οι πιέσεις έγιναν μεγαλύτερες, τότε πούλησε το μερίδιό του.

Φυγάς και κοσμοπολίτης 

Η κόντρα του με τον Πούτιν, υποστηρίζει η Telegraph, τον ανάγκασε να αυτοεξοριστεί. Πρόλαβε να εγκαταλείψει τη Ρωσία αεροπορικώς λίγο πριν την εισβολή της Ασφάλειας στην έδρα της VKontakte. Μετά τις περιπλανήσεις του ανά τον πλανήτη, ίδρυσε την Telegram και με σκοπό «να μειώσει την πρόσβαση της ρωσικής κυβέρνησης στα δεδομένα των πολιτών», παρατηρούν οι Βρετανοί.

Σήμερα ο Ντούροφ δηλώνει επιφυλακτικός απέναντι στις κυβερνήσεις, επικαλούμενος τη ρωσική εμπειρία: «Οταν ζούσα στη Ρωσία, ανέπτυξα τη συνήθεια να μη μιλάω ποτέ στο τηλέφωνο, αφού κάθε συνομιλία καταγράφεται από διεφθαρμένες υπηρεσίες επιβολής του νόμου» έγραψε στο Telegram. Στην προσωπική του ζωή αυτοσυστήνεται σαν συγκρατημένος και δηλώνει ότι η υγεία του είναι αρίστη χάρις στη δίαιτά του: «Είχα πυρετό μόνο μία φορά τα τελευταία 15 χρόνια, δεν αρρωσταίνω». Η Telegraph λέει ότι από το 2017 συνδέεται με τη ρωσίδα Αλένα Σίσκοβα, ένα γνωστό μοντέλο.

Για το βρετανικό Μέσο που του έκανε το πορτρέτο, ο Ντούροφ «ζει τη μεγάλη ζωή και συγχρόνως γελοιοποιεί τη ρωσική κυβέρνηση». Ωστόσο υπάρχει και η επισήμανση ότι η λειτουργία του Telegram αφαιμάσσει περίπου 700.000 δολάρια ετησίως από την περιουσία του Ντούροφ, άρα δεν μπορεί ακόμη να ατενίσει χωρίς άγχος το μέλλον.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News