749
Το μοντέλο Baker Electric κυριαρχούσε στους δρόμους της Νέας Υόρκης στη δεκαετία του 1920 | Shutterstock

Ηλεκτροκίνηση: Μια άγνωστη ιστορία άνω των 100 ετών

Protagon Team Protagon Team 14 Αυγούστου 2025, 17:12
Το μοντέλο Baker Electric κυριαρχούσε στους δρόμους της Νέας Υόρκης στη δεκαετία του 1920
|Shutterstock

Ηλεκτροκίνηση: Μια άγνωστη ιστορία άνω των 100 ετών

Protagon Team Protagon Team 14 Αυγούστου 2025, 17:12

Οι περισσότεροι θεωρούμε ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι ανακάλυψη της εποχής μας. Μέγα λάθος, όπως τονίζουν οι New York Times, καθώς τα πρώτα ηλεκτρικά αυτοκίνητα κυκλοφόρησαν στη Νέα Υόρκη πριν από έναν αιώνα και κάτι.

Επρόκειτο για τα μοντέλα Baker Electric Coupe και Riker Electric Roadster, τα οποία ήταν τόσο δημοφιλή ώστε το 1/3 των ταξί της Νέας Υόρκης ήταν ηλεκτροκίνητα. Ομως αυτή η δημοφιλία άρχισε να χάνει έδαφος όταν στην αγορά κυκλοφόρησαν μοντέλα όπως το Model T της Ford, τα οποία ήταν φθηνότερα και χρησιμοποιούσαν παράγωγα του πετρελαίου για την κίνησή τους – τα οποία, επίσης, πωλούνταν σε χαμηλότερες τιμές.

Ο αμερικανός εφευρέτης και φυσικός Τόμας Εντισον (1847-1931) με το πρώτο του ηλεκτρικό αυτοκίνητο, το Edison Baker. Κρατάει μία από τις μπαταρίες που χρησιμοποιούνταν για την τροφοδοσία του οχήματος (General Photographic Agency/Getty Images/Ideal Image)

Αλλωστε, τονίζει το δημοσίευμα των ΝΥΤ, η κρατική στήριξη στην πετρελαϊκή βιομηχανία στη δεκαετία του 1920 ήταν ισχυρή, με ειδικό φορολογικό καθεστώς, με αποτέλεσμα η προτίμηση του κοινού στα βενζινοκίνητα αυτοκίνητα να εκτιναχθεί. Τελικά, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα εξαφανίστηκαν πολύ γρήγορα, ενώ μέχρι πριν από μερικά χρόνια κανείς δεν γνώριζε αυτή την ιστορία.

Ηταν κτήμα μόνο λίγων μουσείων και συλλεκτών, όπως ο Τζέι Λένο, ο οποίος έχει στην κατοχή του ένα Baker Electric, το οποίο μάλιστα κυκλοφορεί κανονικά στην πόλη της Καλιφόρνιας, όπου ζει, προκαλώντας τον θαυμασμό αλλά και την περιέργεια όσων τον βλέπουν.

«Μπορεί η ιστορία να επαναληφθεί;», αναρωτιούνται οι New York Times, και τελικά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να εξαφανιστούν και στις ημέρες μας; Σίγουρα οι προθέσεις της κυβέρνησης Τραμπ δεν είναι ιδιαίτερα θετικές προς τον κλάδο. Οι Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο ετοιμάζονται να επιβάλουν νέους φόρους στην ηλεκτροκίνηση και ξεκάθαρα ο αμερικανός πρόεδρος είναι υπέρ των υδρογονανθράκων.

Ακαδημαϊκοί που μελετούν την πρώιμη εποχή των ηλεκτρικών οχημάτων βλέπουν ομοιότητες μεταξύ της παρακμής τους στις αρχές του 20ού αιώνα και των επιθέσεων που δέχονται σήμερα. Και στις δύο περιόδους τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δυσκολεύτηκαν να γίνουν αποδεκτά στην αγορά και υπονομεύθηκαν από πολιτικές αποφάσεις. Ενα μεγάλο μειονέκτημά τους ήταν ότι έπρεπε να φορτίζονται και τελικά θεωρήθηκαν λιγότερο βολικά από τα οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης.

Προβληματισμοί σχετικά με τη φόρτιση και την πρόσβαση σε «καύσιμο» υπήρχαν και έναν αιώνα πριν. Οι Αμερικανοί της δεκαετίας του 1920 ήθελαν να εξερευνήσουν τη χώρα. Ομως πολλές αγροτικές και προαστιακές περιοχές δεν είχαν ακόμη ηλεκτρισμό. Ο πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούσβελτ έκανε μεγάλη προσπάθεια για την ηλεκτροδότηση της χώρας το 1936 – με τα τελευταία αγροκτήματα να συνδέονται με το δίκτυο στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Αυτό καθιστούσε δύσκολη τη χρήση ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε πολλές περιοχές.

Οι Ρεπουμπλικανοί υποστηρίζουν ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν αξίζουν φορολογικές επιδοτήσεις και ότι το φορολογικό τους νομοσχέδιο εξισορροπεί ένα πεδίο που οι Δημοκρατικοί είχαν κλίνει υπέρ μιας τεχνολογίας. Πριν από εκατό χρόνια οι νομοθέτες έκαναν το ίδιο – και στήριξαν το πετρέλαιο. Σήμερα, συνεχίζουν οι New York Times, η διαμάχη δεκαετιών μεταξύ κινητήρων βενζίνης και ηλεκτρικών αυτοκινήτων αναζωπυρώνεται, και τα ηλεκτρικά ίσως αντιμετωπίζουν προβλήματα – τουλάχιστον στις ΗΠΑ.

Οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων αυξάνονται ραγδαία στον υπόλοιπο κόσμο: κατά 35% στην Κίνα και 25% στην Ευρώπη το πρώτο τετράμηνο του 2025, σύμφωνα με τη Rho Motion. Στις ΗΠΑ όμως, οι πωλήσεις αυξήθηκαν μόλις 11% το πρώτο τρίμηνο του 2025, σύμφωνα με την Kelley Blue Book.

Οι Ρεπουμπλικανοί προωθούν νομοθεσία που θα καταργούσε πολλά προγράμματα της κυβέρνησης Μπάιντεν για την ενίσχυση των ηλεκτρικών οχημάτων, συμπεριλαμβανομένης της ομοσπονδιακής επιδότησης ύψους 7.500 δολαρίων. Θέλουν επίσης να επιβάλουν ετήσιο τέλος 250 δολαρίων στους ιδιοκτήτες ηλεκτρικών οχημάτων για τη χρηματοδότηση έργων οδοποιίας. Αν και αυτές οι αλλαγές ίσως δεν εξαφανίσουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, θα μπορούσαν να καθυστερήσουν την πρόοδό τους για χρόνια.

Φυλετικά στερεότυπα

Τα ηλεκτρικά δεν περιορίστηκαν μόνο από πολιτικές. Επρεπε επίσης να ξεπεράσουν φυλετικά στερεότηπα, σημειώνει το δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας. Τα πλεονεκτήματά τους –ησυχία, ομαλή οδήγηση– θεωρούνταν «θηλυκά» από πολλούς άνδρες και στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα πολλά μοντέλα, όπως το Baker Electric, διαφημίζονταν αποκλειστικά σε γυναίκες.

Οι άνδρες, αντίθετα, δελεάζονταν από τα «ανδροπρεπή» χαρακτηριστικά των βενζινοκίνητων – θόρυβος και δύναμη. Το φθινόπωρο του 2022, η βουλευτής Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν, πιστή σύμμαχος του Τραμπ, δήλωσε ότι «τίποτα δεν είναι πιο αμερικανικό από το βρυχηθμό ενός V-8 κάτω από το καπό ενός Mustang ή Camaro». Οι Δημοκρατικοί, πρόσθεσε, «θέλουν να ευνουχίσουν τον τρόπο που οδηγούμε».

Κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπάιντεν το Κογκρέσο διέθεσε 7,5 δισ. δολάρια για την κατασκευή δημόσιων φορτιστών. Ο Τραμπ έχει σταματήσει το πρόγραμμα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...