Αστρονόμοι στις ΗΠΑ κατάφεραν, με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, να φωτογραφίσουν το πιο μακρινό μεμονωμένο άστρο που έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα, τον «Ικαρο», σε απόσταση εννέα δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.

Οι αστρονόμοι έχουν κατά καιρούς δει πολύ πιο μακρινούς γαλαξίες, εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων (σούπερ νόβα) ή άλλα εκρηκτικά φαινόμενα, όπως εκλάμψεις ακτίνων γάμα, αλλά ούτε κατά διάνοια τόσο μακρινά, μεμονωμένα, κανονικά άστρα όπως ο Ηλιος. Ο «Ικαρος» είναι περίπου 100 φορές πιο μακριά σε σχέση με το δεύτερο μακρινότερο μεμονωμένο άστρο που είχε παρατηρηθεί έως τώρα.

«Πρώτη φορά βλέπουμε σε τόσο μακρινή απόσταση, εννέα δισ. ετών φωτός, ένα μεμονωμένο φυσιολογικό άστρο, όχι μια σούπερ νόβα, ούτε μια έκλαμψη ακτίνων γάμα» δήλωσε ο καθηγητής αστρονομίας Αλεξ Φιλιπένκο, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Μπέρκλεϊ.

Οι ερευνητές που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας «Nature Astronomy» χρησιμοποίησαν τη μέθοδο του βαρυτικού φακού για να δουν το άστρο «Ικαρος» (που έχει την επιστημονική ονομασία MACS J1149 +2223 LS1). Με τη μέθοδο αυτή, ένα πιο κοντινό αντικείμενο -γαλαξίας ή άστρο- μεγεθύνει το φως ενός πιο μακρινού αντικειμένου πίσω του.

Δύο βίντεο για την ανακάλυψη του πιο μακρινού άστρου:

Οι επιστήμονες μπορούν να δουν πιο μακρινούς γαλαξίες επειδή αυτοί λάμπουν με τη φωτεινότητα των δισεκατομμυρίων άστρων που περιέχουν, ενώ και μια σούπερ νόβα, η οποία συχνά είναι πιο φωτεινή από έναν γαλαξία, μπορεί να γίνει ορατή σε όλο σχεδόν το σύμπαν σε αποστάσεις έως δέκα δισεκατομμύρια έτη. Ομως αυτό δεν είναι δυνατό για τα μεμονωμένα άστρα, τα οποία είναι αδύνατον να παρατηρηθούν ως μεμονωμένα αντικείμενα, έπειτα από την απόσταση περίπου των 100 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Χάρις ωστόσο στο φαινόμενο του βαρυτικού φακού είναι δυνατόν να μεγεθυνθεί ένα αντικείμενο που βρίσκεται πολύ μακριά και να γίνει έτσι παρατηρήσιμο.

Συνήθως ο βαρυτικός φακός μεγεθύνει έναν γαλαξία έως 50 φορές, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση το άστρο «Ικαρος» μεγεθύνθηκε πάνω από 2.000 φορές. Τον ρόλο του βαρυτικού φακού για τον «Ικαρο» έπαιξαν τόσο ένας ενδιάμεσος γαλαξίας όσο και ένα άλλο άστρο μέσα σε αυτόν τον γαλαξία, το οποίο -σε μια σπάνια συγκυρία- ευθυγραμμίστηκε απολύτως ανάμεσα στο πολύ πιο μακρινό άστρο και στο Hubble.

Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η ανάλυση του φωτός του «Ικάρου» αποκάλυψε ότι είναι ένας μπλε υπεργίγαντας, ένα άστρο τύπου Β, πολύ μεγαλύτερο σε μέγεθος, σε μάζα, σε θερμοκρασία και σε φωτεινότητα από τον Ηλιο – ίσως ακόμη και εκατοντάδες χιλιάδες φορές πιο λαμπρό από το δικό μας άστρο. Η θερμοκρασία της επιφανείας του -υπερδιπλάσια σε σχέση με τον Ηλιο- κυμαίνεται μεταξύ των 11.000 και 14.000 βαθμών Κελσίου.

Περισσότερα τέτοια μακρινά άστρα μπορεί να ανακαλυφθούν στο μέλλον από το Hubble, που θα συνεχίσει να λειτουργεί έως τα μέσα του 2021 και, ακόμη περισσότερο, από το διάδοχό του, το πολύ πιο ισχυρό διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb που θα εκτοξευθεί στα μέσα του 2019.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News